Delfi özdeyişleri - Vikipedi
Delfi özdeyişleri, Antik Yunanistan'da Delphi'deki Apollon Tapınağı'na yazılmış bir dizi ahlaki kuraldır. En iyi bilinen üç özdeyiş - "Kendini tanı", "Hiçbir şeyde aşırıya kaçma" ve "Bir söz ver, bela yakındır" - tapınağın girişinde belirgin bir şekilde görülüyordu ve geleneksel olarak Yunanistan'ın Yedi Bilgesi hatta Apollo tarafından yazıldığı söyleniyordu. Aslında, basitçe popüler atasözleri olma olasılıkları daha yüksektir. Her özdeyiş uzun bir yorum geçmişine sahiptir ancak üçüncü söz nispeten az ilgi görmüştür.
MS 5. yüzyılda Stobaeus tarafından belgelenen 147 özdeyiş de tapınağın yakınında bir yerde bulunuyordu. Bu özdeyişlerin eskiliği ve gerçekliği bir zamanlar şüpheliydi ancak son arkeolojik keşifler, Stobaeus tarafından alıntılanan bazı sözlerin MÖ 3. yüzyıl kadar erken bir tarihte bile geçerli olduğunu doğruladı.
Giriş kuralları
[değiştir | kaynağı değiştir]MÖ 5. yüzyıl gibi erken bir tarihte ve muhtemelen daha önce Delphi'deki Apollon Tapınağı'na üç özdeyişin yazıldığı bilinmektedir.[1] Bu yazıtlar, antik yazarlar tarafından rutin olarak referans alınmakta ve tartışılmaktadır. Örneğin Platon, altı diyalogunda onlardan bahseder. [a] Kesin konumları belirsizdir; pronaos (ön avlu) duvarında, bir sütunda, kapı direğinde, tapınak cephesinde veya propylaea'da (geçit) oldukları yönünde çeşitli ifadeler vardır.[3]
Tapınak yıllar içinde birkaç kez yıkılıp yeniden inşa edilmiş olsa da, özdeyişler Roma dönemine (MS 1. yüzyıl) kadar devam etmiş gibi görünüyor. O zamanlar Yaşlı Plinius'a göre bunlar altın harflerle yazılmıştı.[1][4]
Maksimler aşağıdaki gibidir:
No. | Yunanca | Roma harf çevirisi [5][6][7] | Türkçe [1][8][9] |
---|---|---|---|
001 | Grekçe: Γνῶθι σεαυτόν | Gnothi sauton (veya se auton [10][11] ) | kendini tanı |
002 | Grekçe: Μηδὲν ἄγαν | meden agan | hiçbir şeyde aşırıya kaçma |
003 | Grekçe: Ἐγγύα πάρα δ' Ἄτα | eggua/egguê para d'atê | Bir söz ver ve bela yakındır |
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]
- Delphi'den kehanet ifadelerinin listesi
- Via media
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]notlar
- ^ Benjamin Jowett's index to his translation of the Dialogues of Plato lists six dialogues which mention the Delphic inscriptions: Charmides (164D), Protagoras (343B), Phaedrus (229E), Philebus (45E, 48C), Laws (II.923A), Alcibiades I (124B, 129A, 132C).[2]
alıntılar
- ^ a b c The Delphic Maxims in Literature. University of Chicago Press. 1929. s. 1. Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
(yardım) - ^ Jowett, Benjamin (1892). The Dialogues of Plato. 5. Macmillan and Co. s. 445.
- ^ Wilkins 1929
- ^ Pliny the Elder. "Natural History". 25 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi – Perseus Digital Library vasıtasıyla.
- ^ Calling Philosophers Names: On the Origin of a Discipline. Princeton University Press. 2020. s. 295. ISBN 978-0-691-23022-1. 31 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mart 2023.
- ^ Delphi: A History of the Center of the Ancient World. Princeton University Press. 2015. s. 138. ISBN 978-0-691-16984-2. 31 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mart 2023.
- ^ Socrates and Self-Knowledge. Cambridge University Press. 2015. s. 28. ISBN 978-1-107-12330-4. 31 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mart 2023.
- ^ Thinking Through the Body: Essays in Somaesthetics. Cambridge University Press. 2012. s. 86. ISBN 978-1-107-01906-5. 31 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mart 2023.
- ^ Stuhr (2016). "The Unexamined Life and Surface Pleasures". The Journal of Speculative Philosophy. 30 (2): 163-174. doi:10.5325/jspecphil.30.2.0163. ISSN 0891-625X. 5 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mart 2023.
- ^ The Oxford Dictionary of Philosophy. 3rd. Oxford: Oxford University Press. 2016. s. 202. ISBN 978-0-19-873530-4. 31 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mart 2023.
- ^ The Immune Self: Theory Or Metaphor?. Cambridge: Cambridge University Press. 1997. s. 142. ISBN 978-0-521-57443-3. 31 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mart 2023.
Socrates exhorted his fellow citizens to gnothi se auton, literally "know thy soul or psyche:" (Although there is a Greek pronoun for self in Plato, it is not used as a substantive; psyche functions as the noun corresponding to our self[Griswold 1986) To know oneself is to know
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Hellenion'daki "Delphic Maxims" 26 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. - 147 özdeyişin alternatif İngilizce çevirisi