Eötvös Loránd Üniversitesi - Vikipedi
Eötvös Loránd Üniversitesi | |
---|---|
Eötvös Loránd Tudományegyetem | |
Latince: Universitas Budapestinensis de Rolando Eötvös nominata[1] | |
Kuruluş | 1635 |
Tür | Devlet |
Rektör | Prof. Dr. Barna Mezey |
Öğretim üyeleri | 1500 |
Yerleşke | Şehir dışı |
Nobel ödülleri | Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü (iki) Nobel Ekonomi Ödülü (bir) |
Web sitesi | www.elte.hu |
Eötvös Loránd Üniversitesi (Macarca: Eötvös Loránd Tudományegyetem) ya da ELTE, 1635 yılında Nagyszombat (günümüz Trnava, Slovakya)'da kurulmuş, ardından 1777 yılında Budapeşte'ye taşınmış, Macaristan'ın en büyük ve en iyi üniversitesi niteliğindeki üniversite kurumudur.
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]1635 yılında Nagyszombat (günümüz Trnava, Slovakya)'da başpiskopos ve teolog Péter Pázmány tarafından kurulmuştur. Okulun başkanlığı Cizvitler'e bırakıldı. Aynı zamanda, okulun, Güzel Sanatlar Fakültesi ve İlahiyat Fakültesi olmak üzere sadece iki fakültesi bulunmaktaydı. 1667 yılında Hukuk Fakültesi ve 1769 yılında da Tıp Fakültesi açıldı. Cizvitler yönetiminin sona ermesiyle, üniversite kurucunun arzusu nedeniyle 1777 yılında Buda (günümüz Budapeşte'nin bir bölümü)'ya taşındı. Ardından 1784 yılında, üniversitenin son mekânı Pest (günümüz Budapeşte'nin bir başka kısmı) oldu. 1844 yılına kadar eğitim dili sadece Latince olan okul, Macarca'nın ülkede resmî dil olarak tanımlanmasıyla dil reformu yaşadı. Kadınların okula alınmasına ise ilk olarak 1895 yılında izin verildi.
1921'e kadar Budapeşte Üniversitesi (Macarca: Budapesti Tudományegyetem) olarak adlandırılan okul, teolog ve filozog Péter Pázmány'e ithafen Pázmány Péter Üniversitesi olarak yeniden adlandırıldı ancak bu ad, bahsi geçen okuldan tamamen ayrı ve daha yeni bir üniversite olan Pázmány Péter Katolik Üniversitesi ile karıştırılmamalıdır. Fen bilimleri bölümü de 1949 yılında Fen Bilimleri Fakültesi adıyla ayrı bir fakülte olarak kuruldu. Üniversitenin günümüzdeki adı olan Eötvös Loránd Üniversitesi, 1950 yılında fizikçi Loránd Eötvös'e ithafen verildi.
Günümüz
[değiştir | kaynağı değiştir]Günümüzde Eötvös Loránd Üniversitesinin dokuz ayrı fakültesi ve 30.000'den fazla öğrencisi bulunmaktadır. Şangay Jiao Tong Üniversitesi tarafından hazırlanan "Dünya Üniversiteleri Akademik Sıralaması" adlı listeye göre Eötvös Loránd, Macaristan'ın en iyi üniversitesi seçildi ve dünya sıralamasında da 301-400 arasında konumlandı. Bu üniversiteyi ise ikinci olarak Szeged Üniversitesi takip etti.[2]
Fakülteler
[değiştir | kaynağı değiştir]Üniversite, bünyesinde sekiz fakülte barındırmaktadır:
- Hukuk ve Siyasal Bilimler Fakültesi (ÁJK)
- Bárczi Gusztáv Özel Eğitim Fakültesi (BGGyK)
- Beşeri Bilimler Fakültesi (BTK)
- Bilişim Fakültesi (IK)
- Eğitim ve Psikoloji Fakültesi (PPK)
- Sosyal Bilimler Fakültesi (TáTK)
- İlköğretim ve Anasınıfı Öğretmenleri Staj Fakültesi (TÓK)
- Fen Bilimleri Fakültesi (TTK)
- Ekonomi Fakültesi (GTK)
Ünlü mezunlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Viktor Orbán (Macaristan Cumhuriyeti Başbakanı)
- John Harsanyi
- John von Neumann
- Karl Polanyi
- Michael Polanyi
- Miklós Ajtai
- József Antall
- Wilhelm Bacher
- Albert-László Barabási
- Károly Bezdek
- Georg von Békésy
- Christine L. Borgman
- Zoltán Dörnyei
- Laszlo Garai
- Ahn Eak-tai
- Paul Erdős
- Peter G. Gyarmati
- Zsuzsanna Jakab
- László Kákosy
- Andras Kornai
- Ferenc Krausz
- Miklós Laczkovich
- Pál Schiller Harkai
- Ágnes Heller
- László Kalmár
- Karl Kerényi
- László Lovász
- Ioan Lupaş
- Iuliu Maniu
- László Mérő
- Péter Molnár
- Krisztina Morvai
- Teodor Murăşanu
- Ádám Nádasdy
- Raphael Patai
- Rózsa Péter
- Ágoston Pável
- Peter Pulay
- József Szájer
- Albert Szent-Györgyi
- Franz Tangl
- Éva Tardos
- Stephen Ullmann
- Ferenc A. Váli
- Sándor Wekerle
- Franz Wittmann
- Michael Somogyi
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Study in Hungary: ELTE". 30 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2014.
- ^ "2010 Dünya Üniversiteleri Sıralaması (İngilizce)". QS Top Universities sitesi. 16 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Resmî site
- Eötvös Loránd University19 Temmuz 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Fakülte listesi)
- ELTE Faculty of Science (İngilizce açıklama)
- ELTE Beşeri Bilimler Fakültesi öğrenci kabulü hakkında bilgi
- Okulun Macarca tüm tarihçesi19 Temmuz 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Dünya Üniversiteleri Akademik Sıralaması - 2005
- Fotoğraf albümü - Fakülteler30 Aralık 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Hukuk Fakültesi resmî sitesi 21 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Bilişim Fakültesi resmî sitesi 5 Temmuz 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.