Erdebil - Vikipedi
Erdebil Farsça: اردبیل Azerice: Ərdəbil | |
---|---|
Eyalet merkezi | |
Şehrin İran'daki konum | |
Ülke | İran |
Eyalet | Erdebil Eyaleti |
Şehristan | Erdebil şehristanı |
Bahş | Merkezî bahşı |
Rakım | 1.351 m |
Nüfus (2016)Ülkede 17. | |
• Toplam | 529.374 |
Zaman dilimi | UTC+03.30 (IRST) |
• Yaz (YSU) | UTC+04.30 (IRST) |
Erdebil (Farsça:اردبيل, [ærdæˈbiːl], Azerice: Ərdəbil), İran'ın Güney Azerbaycan bölgesinde, İran'ın aynı isimli Erdebil Eyaleti'nin yönetim merkezi olan şehirdir.
Aynı zamanda, eyaletin kendi adını taşıyan Erdebil şehristanı'nın ve Merkezî bahşı'nın da yönetim merkezi olan şehrin 2016 yılı resmi nüfusu 529.374 kişi[1] ve 156.324 hanedir.
Şehir nüfusunun çoğunluğunu İran Azerileri oluşturur. Halkın dili İran Azericesi'dir.
Tarihi
[değiştir | kaynağı değiştir]Erdebil'in ne zaman kurulduğu hakkında bilgi yoktur, eski kentlerden birisidir. Zarathustra'nın Avesta'yı yazdığına inanılan Savalan Dağı'nın bu kente yakınlığından dolayı Zerdüştlerce kutsal addedilen şehrin en eski isimi Artavil'dir. Sasani döneminde de önemini koruyan kent bu dönemde Şeyh Safiyüddin İshak Erdebilî'nin sayesinde bir sufi merkezi olmuştur. Adı bu dönemde Baran-Pirouz' olan kent, dini olarak kendini temizlemek isteyenlerin gelip huzur buldukları mistik bir şehirdi. Bu nedenle kente Dar'el Amân (tövbe yurdu anlamındadır) da denmiştir.[2]
Abbasiler devrinde Erdebil bölgedeki askeri ve idari merkezlerden biri olmuştur.
Bölgede dini öneme sahip olan Safeviye Tarikatı 14. yüzyılda Safiyüddin İshak tarafından Erdebil'de kurulmuştur ve Safevi Devleti'nin kurucusu ve ilk hükûmdarı I. İsmail bu şehirde doğmuştur.
İklim
[değiştir | kaynağı değiştir]Erdebil iklimi | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Aylar | Oca | Şub | Mar | Nis | May | Haz | Tem | Ağu | Eyl | Eki | Kas | Ara | Yıl |
En yüksek sıcaklık (°C) | 18,2 | 20,0 | 27,2 | 32,0 | 33,0 | 37,5 | 38,0 | 39,8 | 37,4 | 30,8 | 25,0 | 21,2 | 39,8 |
Ortalama en yüksek sıcaklık (°C) | 3,0 | 4,5 | 9,3 | 16,7 | 19,7 | 23,2 | 25,0 | 24,7 | 22,6 | 17,5 | 11,4 | 5,7 | 15,3 |
Ortalama en düşük sıcaklık (°C) | −7,9 | −6,3 | −2,4 | 2,8 | 6,0 | 9,0 | 11,6 | 11,6 | 8,7 | 4,8 | 0,3 | −4,6 | 2,8 |
En düşük sıcaklık (°C) | −31,4 | −33,8 | −28,8 | −13 | −8,5 | −0,2 | 3,0 | 2,2 | −4,4 | −21 | −24,2 | −27 | −33,8 |
Ortalama yağış (mm) | 25,3 | 24,1 | 40,1 | 47,0 | 42,6 | 18,9 | 5,9 | 5,5 | 10,4 | 31,8 | 34,5 | 29,4 | 315,5 |
Kaynak: İran Meteoroloji Enstitüsü[3] |
Ekonomi
[değiştir | kaynağı değiştir]Bu alt başlığın genişletilmesi gerekiyor. Sayfayı düzenleyerek yardımcı olabilirsiniz. |
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Erdebil gezi rehberi
- www.irantour.org[ölü/kırık bağlantı]
- www.travel-images.com 18 Aralık 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "World Gazetteer'de 'Ardabīl'". 28 Nisan 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Nisan 2013.
- ^ Fatemeh Kohandani, La Revue de Teheran dergisi, Mart 2006 (tercüme: Osman Soysal)
- ^ "آمار 166 ايستگاه سينوپتيك كشور تا پایان سال 2010 میلادی + 37 ایستگاه تا پایان سال 2005". 17 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Şubat 2016.