Eric Cornell - Vikipedi
Eric Allin Cornell | |
---|---|
Doğum | 19 Aralık 1961 Palo Alto, Kaliforniya, ABD |
Milliyet | Amerikalı |
Mezun olduğu okul(lar) | (MIT) Massachusetts Institute of Technology Stanford University |
Ödüller | Kral Faysal Uluslararası Bilim Ödülü (1997) Lorentz Madalyası (1998) Benjamin Franklin Madalyası (2000) Nobel Fizik Ödülü (2001) |
Kariyeri | |
Dalı | Fizik |
Çalıştığı kurumlar | University of Colorado National Institute of Standards and Technology Joint Enstitüsü Astrofizik Laboratuvarı JILA |
Doktora danışmanı | Dave Pritchard |
Eric Allin Cornell (19 Aralık 1961) Carl E. Wieman ile Bose-Einstein yoğunlaşması üzerine yaptıkları buluş nedeniyle 2001 Nobel Fizik Ödülü kazanmış Amerikan fizikçidir.[1]
Biyografisi
[değiştir | kaynağı değiştir]Stanford Üniversitesi' nden lisansüstü derecelerle mezun olmuş ebeveynlere sahip olan Eric Allin Cornell, 1961 yılında Palo Alto, Kaliforniya'da doğmuştur. Cornell doğduktan iki sene sonra taşındıkları Cambridge, Massachusettsde büyümüştür. Babası (MIT) Massachusetts Institute of Technology'de inşaat mühendisliği profesörlüğü, annesi liselerde İngilizce öğretmenliği yapmıştır. Bir kız bir de erkek kardeşi vardır.
Eğitimi
[değiştir | kaynağı değiştir]Annesinden okula başlamadan okuma yazma öğrenen Cornell, lisede matematik ve satranç kulüplerine katılır. Liseyi bitirmesine bir sene kala San Francisco ya taşınırlar." Lowell High School"dan mezun olur. Bu okul şehrin her yerinden gelen akademik eğilimli öğrenciler için "mıknatıs okul" denilen bir yerdir. Lisans eğitimini Stanford Üniversitesi'nde alır. Nobel için yazdığı otobiyografisinde, bilim öğrenmek ve araştırmalar yapmak için gerekli olan bütçesini ayarlamak için, fizikte ilk işinin "Stanford Doğrusal Hızlandırıcı Merkezi"'nde bir tarayıcı olduğunu ifade etmiştir.
Stanford'ta lisans eğitimi sırasında Charlie Marcus'un grubunda ve Blas Cabrera ile düşük sıcaklıklar fiziği üzerine araştırmalar yapmıştır. Stanford'un Asya'da Gönüllüleri programına dahil olarak İngilizce dersleri vermek için Japonya Tayvan'a gider. 5 ay Tayvan'da kaldıktan sonra üçer ay Hong Kong ve Çin'de kalır, Çince öğrenir.
Lisans eğitimini tamamlayan Cornell, lisans üstü eğitim için Cambridge'e geri döner. MIT'de Dave Pritchard ın grubuna katılır. 1985 yılının sonbaharında Pritchard'ın tek iyonsiklotron rezonans deneyine katılır.
Eğitim - Öğretim Kronolojisi | ||
---|---|---|
Yabancı Dil İngilizce Öğretmeni | Taichung YMCA - Tayvan | 1982 |
Araştırma Görevlisi | Stanford Üniversitesi | 1982-1985 |
Öğretim Üyesi | Harvard Extension School | 1989 |
Araştırma Görevlisi | MIT | 1985-1990 |
Post-Doktora | Rowland Enstitüsü - Cambridge | 1990 |
Post-Doktora | Boulder Enstitüsü -Astrofizik Laboratuvarı | 1990-1992 |
Yardımcı Doçent | Fizik Bölümü - Colorado Üni. | 1992-1995 |
Profesör | Fizik Bölümü - Colorado Üni. | 1995-günümüz |
Bilim Adamı | Ulusal Standartlar ve Teknoloji Enstitüsü | 1992-günümüz |
Akademik üye | JILA ve NIST - Colorado Üniversitesi | 1994-günümüz[2] |
Konuk Profesör | Howard Üniversitesi | 2012 [3] |
Ödül ve başarıları
[değiştir | kaynağı değiştir]Ödülleri ve Başarıları | ||
---|---|---|
Ödül & Takdir | Ödülü veren Kurum & Kişi | Tarih |
Yüksek Lisans Bursu | Ulusal Bilim Vakfı | 1985-1988 |
Lisans- Araştırma | Mükemmellik Firestone Ödülü | 1985 |
Samuel Wesley Stratton Ödülü | NIST | 1995 |
Newcomb-Cleveland Ödülü | Amerikan Bilim ve Araştırma Derneği | 1995-96 |
Carl Zeiss Ödülü | Ernst Abbe Fonu | 1996 |
Düşük Sıcaklık Fiziği | Fritz Londra Ödülü - Uluslararası Bilim ve Uygulamalı Fizik Birliği | 1996 |
Altın Madalya | Ticaret Bölümü | 1996 |
Bilim ve Mühendislik Erken Kariyer Ödülü | Cumhurbaşkanlığı | 1996 |
Üye | Amerikan Fizikçiler Birliği | 1997 |
I.I. Rabi Ödülü | Atomik, Moleküler Optik Fiziği - Amerikan Fizik Derneği | 1997 |
Bilim Ödülü | Kral Faysal Uluslararası Bilim Ödülü | 1997 |
Alan T. Waterman Ödülü | Ulusal Bilim Vakfı | 1997 |
Lorentz Madalyası | Fen Hollanda Kraliyet Akademisi | 1998 |
RW Wood Ödülü | Amerika Optik Topluluğu | 1999 |
Benjamin Franklin Fizik Madalyası | Franklin Enstitüsü | 2000 |
Üye | Ulusal Bilimler Akademisi | 2000 |
Nobel Fizik Ödülü
[değiştir | kaynağı değiştir]1995 yılında Colorado Üniversitesi laboratuvarlarında yaptıkları araştırmalarla Eric Cornell ve Carl E. Wieman Rubidium atomlarında Bose-Einstein yoğunlaşmasını göstermeyi başardılar.
2001 yılında 39 yaşında Eric Allin Cornell Nobel Fizik Ödülünü kazanmıştır. 943 bin dolarlık ödülü Colorado Üniversitesi'nden Amerikan fizikçi Carl E. Wieman ve Massachusetts Teknoloji Enstitüsü'nden Alman Wolfgang Ketter ile paylaşmıştır.[4][5]
Bose-Einstein yoğunlaşması olarak adlandırılan maddenin yeni halini (daha hızlı ve küçük elektronik bileşenler üretilmesine yol açabilecek ultra-soğuk gaz) keşfetmeleriyle hassas ölçümler ve nanoteknoloji gibi alanlara uygulanabilirlik kazandırmaları bu ödülü kazanmalarını sağlamıştır. Buldukları bu maddenin yeni hali, daha küçük elektronik devreler yapılması yolunda önemli bir adım olarak görülmüştür. Bose-Einstens terimi, Hint fizikçi S.N. Bose ve ünlü bilim insanı Albert Einsten'i ifade ediyor. Bu araştırmaların temeli 2001 yılından 76 yıl önce Albert Einstein ve Satyendra Nath Bose'nin kurdukları teoremin bir sonucudur. Bir konteyner içerisindeki gaz atomları olağan bir sıcaklıkta her yöne doğru hareket ederler. Bazıları yüksek, bazıları düşük enerjiye sahiptirler. Einstein'a göre eğer atomlar yeterince düşük sıcaklığa getirilirlerse, bunların büyük çoğunluğu muhtemel en düşük enerji düzeyinde bulunurlar. Dalga fonksiyonları (atomun konum, hız gibi fiziksel özelliklerini barındıran Matematiksel bir ifadedir) çakışır, dolayısıyla atomlar ayırdedilemez duruma gelirler. 1924 yılında Bose, foton adı verilen ışık parçacıkları üzerinde istatistiksel çalışmalar yapmıştır.[6] Albert Einstein da Bose'nin kendisine gönderdiği bu teoriyi geliştirerek geniş kitlelere yaymıştır. Einsten'ın tahminine göre parçacıklar yavaşladığında ve birbirine yaklaştığında maddenin yeni bir hali üretilmektedir.[7][8]
2001 Nobel ödülü 11 Eylül'deki terörist saldırıları sebebiyle zıt duygu ve eleştirilerin etkisi altında kalmıştır. Sheldon Glashow gibi bazı ünlü Nobel Ödülü sahipleri "eğlenmenin zamanı değil" diyerek yapılan çağrıya olumsuz yanıt verirken, Nobel Kimya Ödülü sahibi Dudley Herschbach gibi düşünenler ise "Biraz eğlenmekle saygısızlık edilmiş olmaz" diyerek kasvetli havanın dağılmasına katkıda bulunmuşlardır.[9]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Cornell Üni. (İng.) —". 19 Temmuz 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2012.
- ^ "JILA (İng.) —". 19 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2012.
- ^ "Howard Üni. (İng.) —". 20 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2012.
- ^ "Nobel Fizik Ödülü'nü 3 kişi paylaştı Ntv (Türkçe) —". 24 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2012.
- ^ No:5 Bilkent Dergisi (Türkçe) — PDF 8 Kasım 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ FMO (Türkçe) — PDF 17 Eylül 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ Guardian (İng.) —
- ^ "BBC (İng.) —". 28 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2012.
- ^ Tübitak (Türkçe) — erişim :08 Mart 2012 PDF 27 Haziran 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Colorado Üni. Cornell araş. grubu (İng.) 6 Haziran 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Colorado Üni.25 Eylül 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- "The Builder, a Biography of Eric Cornell" Biyografisi ktp.1
- 'Bose-Einstein yoğunlaşması' Doç. Dr. Haluk Berkmen — PDF 5 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.