Foxconn - Vikipedi

Hon Hai Precision Industry Co., Ltd.
Markası (Foxconn)
TipHalka açık
EndüstriElektronik İmalat Hizmetleri
Kuruluş1974
KurucuTerry Gou Bunu Vikiveri'de düzenleyin
Genel merkezi
Tucheng District, New Taipei
,
Tayvan
Hizmet alanlarıGlobal
Önemli kişilerTerry Gou
ÜrünÇeşitli
Gelir102.74 milyar $ (2011)[1]
Net gelir2.64 milyar $ (2011)[1]
Çalışan sayısıYaklaşık 1.3 Milyon (2015)[2]
Web sitesifoxconn.com

Hon Hai Precision Industry Co., Ltd. (Foxconn olarak bilinir) merkezi Tayvan'da bulunan ve elektronik imalat hizmetleri (EMS) sektöründe faaaliyet gösteren bir çok uluslu şirket'tir . Şirket dünyanın en büyük[3] elektronik imalat hizmetleri sağlayıcısıdır. ve Çin'in en büyük ihracatçılarındandır.[4]

Foxconn temel olarak bir orijinal dizayn imalatçısı şirketidir (ODM - Original Design Manufacturer) ve müşterileri arasında çok büyük Amerikalı, Avrupalı ve Japon elektronik ve bilgi teknolojileri şirketleri vardır. Şirketin ürettiği ve halk arasında en bilinen cihazlar ise iPad,[5] iPhone,[6] Kindle,[7] PlayStation 3[8] ve Xbox 360[9]

Foxconn birçok kez tartışmalar ile de gündeme gelmiştir. Bu tartışmalardan en çok gündemde kalanı Çin'deki en büyük özel sektör işvereni olarak fabrikalarında çalışanlarını nasıl yönettiği konusundaydı.[10] Bu haberlerin oldukça artması üzerine, 2012 yılı içinde, Apple bağımsız bir danışmanlık şirketi görevlendirerek Foxconn'da çalışma şartları konusunda bir denetleme yaptırtmıştır.[11]

Tarihi

[değiştir | kaynağı değiştir]

Hon Hai Precision Industry Co., Ltd. şirketi 1974 yılında elektronik bileşenler üretmek amacıyla kuruldu ve şirket 1980 yılında[6] Atari 2600 sistemine konnektör sağlamaya başladı.[12] Hon Hai ilk imaalat fabrikasını Çin, Shenzhen'de 1988'de açtı.[6]

1998 yılına gelindiğinde şirket Dell'den ilk siparişini almıştı ve 2000 yılında çalışan sayısı 30 bin kişiye yaklaşmıştı. 2001 yılına gelindiğinde şirket Tayvan'ın satışlar açısından en büyük özel sektör şirketi olmuştu.[13]

Kasım 2007'de Foxconn, Güney Çin'de Huizhou bölgesinde 500 milyon dolarlık yeni bir fabrika inşa etme projesini duyurdu.[14]

Mart 2012 Foxconn, Japon elektronik şirketi Sharp Corporation'un % 10 hissesini 806 milyon dolara satın aldı.alımı konusunda anlaştılar[15]

Apple Inc. Çin'de Foxconn gibi Orijinal ürün üreticisi şirketlerle anlaşma yapmaya başladı. Çünkü bu şirketler Çin tedarik zincirine yakındılar[16] ve iyi organize edilmiş bir topluluk halindeydiler.[17] Bunlara ek olarak, deniz aşırı ülkelerdeki işçilerin Amerika'daki işçilere oranla daha esnek, daha çalışkan ve daha yetenekli olduğu düşünülmüştü.[16]

Operasyonları

[değiştir | kaynağı değiştir]

Foxconn'un, Asya, Avrupa ve Güney Amerika'da çok sayıda fabrikası vardır. Ve bu fabrikalar dünya tüketim elektroniği piyasasının %40'ını üretmektedirler.[16]

Çin

[değiştir | kaynağı değiştir]
Shenzhen fabrikasında işçiler.

Foxconn, Çin'in dokuz farklı şehrinde toplam 13 fabrikaya sahiptir.[18]

Foxconn'un en büyük fabrikası, yaklaşık 1 milyon çalışanının yarısına yakınının çalıştığı Shenzhen'dedir[19] Shenzhen'deki fabrika aslında Longhua Bilim ve Teknologi Parkı olarak adlandırılır fakat bazen "duvarlı --walled campus-- kampus"[6] bazen "Foxconn Şehri"[20] bazen de "iPod Şehri" olarak bilinir.[21] Bu alan yaklaşık 1.16 mi2 (3 km2) büyüklüğündedir,[22] ve 15 adet çok katlı fabrikadan oluşur,[20] Bu alanda işçi yatakhaneleri, bir havuz,[23] itfaiye ekibi,[6] ve kendi televizyon sistemi (Foxconn TV),[6] market, banka, restoranlar, kitapçılar ve hastane vardır.[6] Bazı işçiler etraftaki kasabalarda çalışırken, geri kalanlar ise bu tesislerin olduğu alanda yaşamaktadırlar.[24] İşçilerin %25'i yatakhanelerde yaşıyorlarken, birçoğu haftada 6 günden günde 12 saate varan saatlerde çalışmaktadırlar.[16]

Diğer bir Foxconn fabrikası "şehri" ise Henan eyaletindeki Zhengzhou bölgesinde bulunan Zhengzhou Technology Park'tır ve burada da 120,000 işçinin çalıştığı tahmin ediliyor.[25]

Brezilya

[değiştir | kaynağı değiştir]

Güney Amerika'daki bütün şirket binaları Brezilya'da bulunur.[26] Bunlardan bazıları Manaus ve Indaiatuba'daki mobil telefon fabrikaları, Jundiai, Sorocaba ve Santa Rita do Sapucaí'daki imalat tesisleridir.[27] Şirket Brezilya'da daha fazla yatırım düşünmektedir.[10]

Avrupa

[değiştir | kaynağı değiştir]

Foxconn ; Macaristan,[28] Slovakya,[10] ve Çekya'da fabrikalara sahiptir.[4] Şirket aynı zamanda Çek Cumhriyeti'nin en büyük ikinci ihracatçı firmasıdır.[4] Şirketin ayrıca Türkiye'de 23.621m2 alan üzerinde kurulu 14.000 m2'lik bir fabrikası olup Ocak 2011'den itibaren elektronik üretim hizmetleri vermeye başlamıştır.[29]

Hindistan

[değiştir | kaynağı değiştir]

Foxconn, Chennai'deki Serbest Bölge'de ve Tamil Nadu bölgesinde faaliyet göstermektedir.[30]

Malezya

[değiştir | kaynağı değiştir]

2011 itibarıyla, Foxconn Johor eyaletinde,[31] bittiğinde 4 fabrikadan oluşacak bir tesis için lisans aldı.[32]

Meksika

[değiştir | kaynağı değiştir]

Foxconn; San Jerónimo Chihuahua'da bilgisayar toplanan bir tesise,[33] ve Juárez'de iki adet tesise sahiptir ki bunlardan bir tanesi eski Motorola mobil telefon üretim tesisiyken[34] diğeri Cisco Systems'den alınan bir set üstü kutusu fabrikasıdır.[35] Şirket ayrıca ülkede LCD TV üretimi de yapmaktadır.[36]

Temel müşteriler

[değiştir | kaynağı değiştir]

Foxconn'un en büyük müşterileri aşağıdaki gibidir:

(parantez içindekiler şirket merkezlerinin bulunduğu ülkelerdir)

Tartışmalı konular

[değiştir | kaynağı değiştir]

Kötü çalışma koşulları hakkında suçlamalar

[değiştir | kaynağı değiştir]

Birçok kez şirket hakkında kötü çalışma şartlarına sahip olduğu yönünde suçlamalar yapıldı.[47] Çok uzun çalışma saatleri ve[20][22] Tayvan'lı işçilerin Çinli işçilere karşı ayrımcı tavırları hakkında haberler yapıldı,[48] Her ne kadar iddiaların birçoğunda yasalara aykırı bir şey bulunmasa da, Apple Inc. şirketi iPod ve iPhone[6] cihazlarını yapan bu şirketi 2007'de denetlettiğinde suçlamaların bazılarının gerçek olduğu ortaya çıkmıştı.[49]

Kaygılar 2012 yılı başında bir monolojistin bir radyo programında Foxconn'daki çalışma şartlarını yerinde gördüğünü ve çalışanlarla konuştuğunu söyleyerek, çok kötü çalışma şartlarından bahsetmesi ile tekrar gündeme geldi.[50] Fakat daha sonra bu söylenenlerin birçoğunun abartma ya da kurgulama olduğu ortaya çıktı.[51] 2012 yılı içinde Apple Inc. adına Adil İşgücü Derneği'nin yaptığı denetleme sonucunda çalışanların yoğun dönemlerde haftada 60 saatten fazla çalıştığını fakat yine de uygun mesai ücreti alamadığını, çalışanların % 43'ünün iş yerinde bir kazaya şahit olduğunu yani iş ve işçi güvenliği konusunda ciddi sorunlar olduğunu rapor etti.[52] Ve hatta bu denetlemeler ve sonrasında Foxconn'un almak zorunda kaldığı tedbirler nedeniyle o dönemdeki iPad teslimatlarındaki gecikmeler haber olmuştur.[53]

İntiharlar

[değiştir | kaynağı değiştir]
Ana madde: Foxconn intiharları

Foxconn ile ilişkilendirilen iki intihar vakası vardır. Bunlardan ilki bir prototip kaybeden bir işçinin ölümü, diğeri ise 2010 yılında düşük maaşlar nedeniyle gerçekleştiği iddia edilen bir dizi intihar.

25 yaşında bir erkek olan Sun Danyong, kendi kontrolündeki bir iPhone 4[54] prototipini kaybettikten sonra Temmuz 2009'da intihar etmiştir.[55]

2010 yılında 14 kişinin intihar ettiği bir dalga yaşanmıştır.[56] Ve 20 Çin üniversitesi Foxconn fabrikalarını çalışma kampına benzeterek, oradaki geniş çaplı işçi haklarını kötüye kullanma ve yasal olmayan fazla mesai çalıştırmalarından hareketle bir rapor düzenlemişlerdir.[57] Bu intiharlar sonrası, Foxconn bazı fabrikalarında intihar önleme ağı kurdu,[47] ve Shenzhen'de çalışanlara ciddi anlamda (% 66) maaş artısı verdi. 2010 yılı sonuna doğru verilen bu zam sonrası, imalat montaj hattında çalışan bir işçinin aylık maaşı 2,000 yuan ($298.9) civarına gelmişti.[58] Bu dönemde çalışanlar ayrıca yasal olarak bağlayıcılığı olan bir doküman ile ani bir ölüm, kendini yaralama veya intihar nedeniyle kendilerinin ve mirasçılarının dava açmayacaklarını garanti ediyorlardı.[59]

ABC News[60] ve The Economist[61] şirketlerinin ikisi de Foxconn işçileri arasındaki intihar oranının Çin genelindeki intihar oranınından düşük olduğunu rapor etmişlerdir.

Protestolar

[değiştir | kaynağı değiştir]

Ocak 2012'de, Vuhan'da 150 işçi binanın çatısına çıkarak intihar etmeye teşebbüs etmişler fakat daha sonra yapılan görüşmeler sonucunda intihar etmemişlerdir.[62]

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ a b "Forbes Global 2000: The World's Biggest Companies" 12 Temmuz 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Forbes. 2010.
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 10 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2016. 
  3. ^ "Strikes End at Two Chinese Automotive Suppliers" 19 Ocak 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Reuters. 2010-07-22.
  4. ^ a b c "About Foxconn: Group Profile" 18 Mayıs 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Foxconn Technology Group.
  5. ^ "Apple Adding More iPad Production Lines To Meet Holiday and 2011 Demand" 28 Kasım 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. San Francisco Chronicle. 2010-11-23.
  6. ^ a b c d e f g h "The Forbidden City of Terry Gou" 24 Haziran 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. The Wall Street Journal. 2007-08-11.
  7. ^ a b "Kindle Screen Maker Will Increase Capacity To Meet Demand" 29 Temmuz 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Computer World. 2010-07-28.
  8. ^ a b "Sony Sources Foxconn to Help Manufacture PS3". DailyTech. 9 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Şubat 2012. 
  9. ^ a b E.D. Kain. "Chinese Foxconn Workers Threaten Mass Suicide Over Xbox Pay Dispute". Forbes. 30 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Şubat 2012. 
  10. ^ a b c "Foxconn Says Looking at Investment Opportunities in Brazil" 26 Temmuz 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Reuters. 2011-04-13.
  11. ^ Bonnington, Christina, "Apple’s Foxconn Auditing Group ‘Surrounded With Controversy,’ Critics Say" 16 Mart 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Wired magazine, February 13, 2012
  12. ^ Balfour, Frederik; Culpan, Tim (2010-09-09)."Everything Is Made by Foxconn in Future Evoked by Gou's Empire" 17 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Bloomberg News.
  13. ^ "Suicide as Protest for the New Generation of Chinese Migrant Workers: Foxconn, Global Capital, and the State" 16 Mayıs 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. http://www.japanfocus.org 18 Temmuz 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. 20/07/2012'de erişildi.
  14. ^ "Foxconn Int'l plans new $500 mln south China plant". Reuters. 22 Kasım 2007. 26 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2012. 
  15. ^ "Rekor kâr açıklayan Foxconn, Sharp'ın bir kısmını satın aldı!". 31 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mart 2012. 
  16. ^ a b c d Duhigg, Charles; Keith Bradsher (21 Ocak 2012). "How the U.S. Lost Out on iPhone Work". New York Times. 24 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ocak 2012. 
  17. ^ Krugman, Paul (24 Ocak 2012). "Chinese Manufacturing and the Auto Bailout". New York Times. 27 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2012. 
  18. ^ Lau, Mimi (15 Aralık 2010). "Struggle for Foxconn Girl Who Wanted To Die". South China Morning Post. 21 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Nisan 2012. 
  19. ^ "1 Million Workers. 90 Million iPhones. 17 Suicides. Who’s to Blame?" 20 Temmuz 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Wired. 2011-02-28.
  20. ^ a b c "Suicides at Foxconn: Light and Death" 1 Haziran 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. The Economist. 2010-05-27.
  21. ^ "iPod City: Apple Criticized for Factory Conditions" 24 Nisan 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. arstechnica.com. 2006-06-12.
  22. ^ a b "Foxconn Workers in China Say 'Meaningless' Life Sparks Suicides" 28 Ağustos 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. BusinessWeek. 2010-06-02.
  23. ^ "Apple, Dell, and HP comment on suicides as Foxconn CEO shows off the pool". Engadget. 9 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2012. 
  24. ^ "A Night at the Electronics Factory" 9 Şubat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. The New York Times. 2010-06-19.
  25. ^ "Apple hit by China Foxconn factory report" 19 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. BBC. 2012-03-30.
  26. ^ "Global Distribution" 18 Mayıs 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Foxconn Technology Group.
  27. ^ Fávaro, Tatiana (24 Nisan 2011). "Filial no Brasil acusada de pressão no trabalho" (Portekizce). 22 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Haziran 2011. 
  28. ^ "Foxconn to lay off 1,500 in Hungary as orders drop" 24 Eylül 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. reuters.com. 2012-03-30.
  29. ^ "Türkiye'de Foxconn" 29 Haziran 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Foxconn. 2012-07-23.
  30. ^ "Trade Union Leaders and Workers at Foxconn India Imprisoned". 22 Ekim 2010. 25 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Kasım 2010. 
  31. ^ "柔古来富士康集团 低调办非正式剪彩" (Çince). MCIL Multimedia Sdn Bhd. 27 Eylül 2011. 28 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2012. 
  32. ^ Oleh Mahanum, Abdul Aziz (3 Eylül 2011). "Hon Hai cadang bina 4 kilang di Malaysia" (Malayca). The New Straits Times Press (Malaysia). 3 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2012. 
  33. ^ Robinson-Avila, Kevin (9 Aralık 2011). "Foxconn spinoff effect has Santa Teresa flourishing". Business Weekly. 14 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mayıs 2005. 
  34. ^ "Foxconn: Arson at Mexico Plant Work of Angry Ex-Employee" 27 Eylül 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. PC World. 2010-02-22.
  35. ^ "Citigroup Likes Hon Hai's Purchase of Set-Top Box Plant" 18 Ocak 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Taipei Times. 2011-07-20.
  36. ^ "Foxconn Denies Plans To Acquire Sony LCD TV Factory in Spain" 5 Haziran 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Ninelu Tu; Adam Hwang. DigiTimes. 2010-07-09.
  37. ^ "Foxconn Making Acer Android Phones". Phandroid.com. 22 Aralık 2009. 19 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Şubat 2012. 
  38. ^ a b "Foxconn Option for Henan's Migrating Millions: A New Factory in Zhengzhou. He Huifeng. South China Morning Post. 2010-09-15. p. 8.
  39. ^ "Cisco signs over Mexico manufacturing facility to Foxconn". ZDNet. 18 Temmuz 2011. 4 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Şubat 2012. 
  40. ^ a b Foxconn by the Numbers 9 Eylül 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Huffington Post. 2012-01-27.
  41. ^ Buetow, Mike (April 2005). "Foxconn, HP Extend Contract Relationship". Circuits Assembly. Vol. 16, Iss. 4; p. 10, 1 pgs.
  42. ^ "Intel/Foxconn alliance could cripple Asus". The Inquirer. 5 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Şubat 2012. 
  43. ^ "Nintendo to probe Foxconn conditions: report". MarketWatch. 12 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Şubat 2012. 
  44. ^ "In China, Human Costs Are Built Into an iPad". New York Times. 25 Ocak 2012. 22 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Temmuz 2012. 
  45. ^ "The Dilemma of Cheap Electronics". The New York Times. 18 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2012. 
  46. ^ Budi Putra (5 Ekim 2006). "Foxconn to make smartphones for Vizio". SlashPhone. 14 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Şubat 2012. 
  47. ^ a b Mail Foreign Service (18 Ağustos 2006). "The Stark Reality of iPod's Chinese Factories". Daily Mail. Londra. 6 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2011. 
  48. ^ 富士康管治双重标准 员工有冤上诉无门 21 Eylül 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..
  49. ^ "Inside Apple's iPod Factories" 20 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Macorld UK. 2006-06-12.
  50. ^ "Moral Issues Behind iPhone and Its Makers" 27 Mayıs 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. The New York Times 2012-03-28.
  51. ^ "Retraction" 16 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. This American Life. 2012-03-28.
  52. ^ Williams, Matt (29 Mart 2012). "Foxconn audit finds illegal overtime and unpaid wages at Apple factory". guardian.co.uk. Guardian News and Media Ltd. 30 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mayıs 2005. 
  53. ^ "Retina ekran iPad teslimatlarını geciktiriyor". CIO. Erişim tarihi: 23 Temmuz 2012. [ölü/kırık bağlantı]
  54. ^ "Apple Confirms Death of iPhone Worker in China" 23 Ağustos 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. CNET. 2009-07-21.
  55. ^ "IPhone Maker in China Is Under Fire After a Suicide" 28 Kasım 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. The New York Times. 2009-07-26.
  56. ^ Pomfret, James (5 Kasım 2010). "Foxconn Worker Plunges to Death at China Plant: Report". Reuters. 26 Ocak 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Temmuz 2012. 
  57. ^ * "Foxconn Factories Are Labour Camps: Report". South China Morning Post. Retrieved 2010-10-10.
  58. ^ "Foxconn To Raise Wages Again at China Plant" 24 Ocak 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Reuters. 2010-10-01.
  59. ^ Malone, Andrew; Jones, Richard (6 Aralık 2010). "Revealed: Inside the Chinese Suicide Sweatshop Where Workers Toil in 34-Hour Shifts To Make Your iPod". Daily Mail. Londra. 10 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ekim 2011. 
  60. ^ A Trip to The iFactory: 'Nightline' Gets an Unprecedented Glimpse Inside Apple's Chinese Core 20 Haziran 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., ABC News, page 3
  61. ^ Suicides at Foxconn 10 Nisan 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., The Economist, May 27, 2010
  62. ^ Moore, Malcolm (11 Ocak 2012). "'Mass suicide' protest at Apple manufacturer Foxconn factory". telegraph.co.uk. Şanghay: Telegraph Media Group. 11 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mayıs 2005. 
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Foxconn&oldid=32810907" sayfasından alınmıştır