César Franck - Vikipedi
César Franck, (d. 10 Aralık 1822, Liège - ö. 8 Kasım 1890, Fransa), Belçika doğumlu Fransız klasik batı müziği bestecisidir.
Hayatı
[değiştir | kaynağı değiştir]Küçük yaşlarda müziğe olan yeteneği ortaya çıkan Belçika asıllı besteci Franck'i bankacı olan müziksever babası piyano virtüözü olarak yetiştirmek istiyordu. 1830-1835 arasında Liège'de eğitim gördü. 13 yaşına geldiğinde piyanist olarak ülke çapında bir turneye çıktı. Turnenin tamamlanmasının hemen ardından Liszt, Berlioz gibi virtüözlerin öğretmeni Anton Reicha'yla armoni çalışmak için Paris'e gitti.
1837-1842 yılları arasında Paris Konservatuvarı'nda çalışmalarına devam etti. Başlangıçta yabancı olduğu için Paris Konservatuvarı'na kabul edilmekte sorun yaşadıysa da (Annesi Alman'dı, babası ise Belçika-Almanya sınırındandı), okula girdikten sonra başarıları ile herkesi şaşırttı ve pek çok ödül aldı.
1843'te Fransa'ya yerleşen besteci, 1848'te öğrencisi Félicité Desmousseaux ile evlendi; 1870 yılında Fransız vatandaşlığına geçti. Bu dönemde piyanistliği bırakarak Sainte-Clotilde Kilisesi'nde koro şefliği ve orgculuk yaptı. Ömrünün 1858'den itibaren 40 yılını aynı kilisede orgcu olarak geçirdi.
Doğaçlama yeteneği ile Parisli müzikseverlerin ilgisini çekti. Bunlar içinde kendisini kilisede dinlemeye gelen, dünyanın en iyi piyano virtüözü olarak kabul edilen Franz Liszt de vardı. 1866'da dinlediği bir konserin ardından Liszt, Franck'ın stilini Bach'a benzetti. Fransa'da klasik org yorumculuğunu yeniden canlandıran Franck, Büyük Org için 6 Parça isimli eserini 1862'de tamamladı. Yorumculuğu, besteci kimliğinin çok önünde olduğu için, yazdığı eserler bu dönemde pek önemsenmedi. 1885 yılında bir Fransız vatandaşının alabileceği en önemli nişan olan Chevalier de Legion D'Honneur ile onurlandırıldı.
Franck'in eserleri, 1880'lere kadar fazla tanınmadı. 1871'de eserlerinden birisi Ulusal Müzik Topluluğu'nun programında yer alınca, ertesi sene konservatuvarda öğretmenlik teklifi aldı ve burada bazı fikirlerini çevresinde toplanan bir grup öğrenciye aşıladı. Eserlerinin çoğu tepki çekmekteydi, ilk başarısı Ulusal Müzik Topluluğu konserinde alkışlanan Yaylı Dörtlüsü ile geldi. Bu konserden birkaç hafta sonra bir trafik kazasında öldü. Montparnasse Mezarlığı'ndaki mezarında büyük heykeltıraş Auguste Rodin tarafından yapılmış bir portresi yer alır.
Franck'in eserleri ölümünden sonra popüler olmuştur. Eserlerindeki özgün armonik yapı ile Debussy, Ravel gibi bestecileri etkilemiştir. Klasik formal disiplini romantik duygusal müzik diliyle birleştirerek yaşadığı dönemde ikiye ayrılmış olan Fransız müzik dünyasını birleştirmeye çalışmıştır.
Başlıca çalışmaları
[değiştir | kaynağı değiştir]- Six piéces
- Fantasie in A
- Cantabile
- Pièce héroique
- Trois Chorales
- L'organiste
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Hayatı, yapıtlarına eleştirel bakış
- Bazı eserleri midi formatında17 Aralık 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.