Guido von List - Vikipedi
Guido von List | |
---|---|
Doğum | Guido Karl Anton List 5 Ekim 1848 Viyana, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu |
Ölüm | 17 Mayıs 1919 (70 yaşında) Berlin, Almanya |
Meslek | Araştırmacı, yazar, ideolog, filozof, tüccar |
Milliyet | Alman |
Vatandaşlık | Avusturya-Macaristan İmparatorluğu Alman İmparatorluğu |
Dönem | 19. yüzyıl felsefesi 20. yüzyıl felsefesi |
Edebî akım | Romantizm Nasyonalizm Neopaganizm |
Etkiledikleri
| |
Etkilendikleri | |
Guido von List tam adıyla Guido Karl Anton List (d. 5 Ekim 1848, Viyana - ö. 17 Mayıs 1919, Berlin), Alman filozof, tarihçi ve yazar; Rudolf von Sebottendorf ve Adolf Josef Lanz'ın öğretmeni; "üstün ırk" düşüncesinin ve neo-paganizmin fikir babası.
Gençliği
[değiştir | kaynağı değiştir]Babası Karl List deri eşyalarını satmanın yanında, birçok han ve iş merkezi sahibiydi ve şarap ticareti yapmıştır. Annesi Marian List ise, dönemin tanınmış müteahhitlerinden Franz Anton Killian'ın kızıdır. Roma Katolikliği mezhebinde ve orta sınıf bir ailede büyüyen Guido von List, Viyana'daki St. Peter Kilisesi'nde vaftiz edilmiştir. Babası sık sık Aşağı Avusturya'da bulunan Moravia adlı bölgedeki kırsallarda yaşayan akrabalarına ziyaretlerde bulunurdu. Bölgede bulunan St. Stephen Katedrali'nin etrafında Cermenlerin Hristiyanlık öncesine ait pagan kalıntıları vardı. Guido von List kitaplarında buradan etkilendiğini yazmıştır. Guido von List sanatçı veya bilim insanı olmak istediğini fakat ailesinin ısrarları üzerine dericilikle uğraşmak zorunda kaldığını söylemiştir. Kayak ve kürek sporlarına ilgisi olan Guido von List fırsat buldukça bu sporlarla ilgilenmekteydi. Viyana'daki Kürek Kulübü Donauhort'un üyeliğini ve Avusturya Alp Topluluğu (Österreichischer Aplenverein)'nun sekreterliğini de yapmıştır.
Yazarlık Dönemi ve İdeolojik Çalışmaları
[değiştir | kaynağı değiştir]1877 yılında babası ölen List, gelirlerindeki azalmaya rağmen dericilikle uğraşmak yerine edebiyat ve tarih çalışmalarına ağırlık verdi.
1878'den 1888'e kadar Neue Welt (Yeni Dünya), Heimat (Vatan), Deutsche Zeitung (Alman Gazetesi) ve Neue Deutsche Alpenzeitung (Yeni Alman Alp Gazetesi) gibi milliyetçi yayın organlarında yazılar yazarak, Avusturya'da kırsalda yaşayan insanlara Hristiyanlık öncesi Cermeniklerin halk gelenekleri ve paganizmini öğretmeyi ve yaşatmayı amaçlamıştır.
1888 yılında iki ciltlik Carnuntum adlı ilk romanını yayınladı. Roman, 4. yüzyıl'da Cermen Kavmi'nin bazı milletleri ve Romalılar arasında geçen çatışmaları romantik bakış açısıyla konu almaktadır.
Aynı dönemlerde Pan-German Community Movement (Pan-Cermen Topluluğu Hareketi)'ni kurmuştur. Avusturya'nın Macaristan'dan ayrılıp Alman İmparatorluğu'na katılmasını savunmuştur.[1]
List'in Carnuntum romanı Avusturyalı sanayici, Prague Iron Company ve The First Brno Engineering Company'nin başkanı olan Friedrich Wannieck'in dikkatini çekti. Wannieck aynı zamanda Çek nüfusun yoğun olduğu Brno'da kültürel faaliyet gösteren The Verein Deutsches Haus (Alman Evi Derneği)'nin de başkanıydı.
List ve Wannieck irtibata geçtikten sonra Alman Evi Derneği, List'in yazı ve kitaplarını yayınlamaya başladı. List 1891'den itibaren, Avusturya Meclisinde milletvekili olan ve Pan-Cermen Topluluğu Hareketi'ne mensup Karl Wolf'un 1890'da kurduğu The Ostdeutsche Rundschau(Doğu Alman Bakışı) adlı gazetede düzenli olarak yazılar yazmaya başladı.[2] Bir süre sonra yazılarının bir kısmını derleyerek Deutsch-Mythologische Landschaftsbilder (Alman Mitolojisinden Manzaralar) adlı kitabını yayınladı. Aynı dönemde ırkçı/ulusalcı bakış açısıyla Die Juden als Staat und Nation (Devlet ve Millet olarak Yahudiler) adlı kitabını yayınladı. Yazıları The Bote aus dem Waldviertel ve Kyffhäuser gibi dergi ve gazetelerde de yayınlanmaktaydı.
Şubat 1893'ten itibaren Verein Deutsches Geschichte (Alman Tarih Topluluğu) bünyesinde antik Wotan Rahipliği üzerine dersler vermeye başladı. The Deutscher Turnverein (Alman Jimnastik Ligi)'nin üyesi oldu. Oyun yazarlığı da yapan List, Aralık 1894'te galası yapılan Der Wala Erweckung (Wala'nın Uyanışı) adlı Alman milliyetçiliği temalı oyunun yazarıdır.
1893'te Viyana'da Fanny Wschiansky ile birlikte Alman ve Cermenik Milliyetçiliğini ve Neo-Romantizm akımını savunan The Literarische Donaugesellschaft(Tuna Edebiyat Topluluğu)'nu kurdu.
Bu topluluğun ilk yayını Jung Diethers Heimkehr (Genç Diether'in Eve Dönüşü) adlı bir hikâye kitabıdır. Kitap, Diether adlı bir kişinin zorla Hristiyan yapılmasını ve daha sonra tekrar Güneş'e tapınmaya başlamasını konu alır.
Topluluğun önemli eserlerinden biri de 1898'de yayınladıkları Der Unbesiegbare adlı eserdir. Eser, Paganizmin Deist versiyonuyla ilgili bir ilmihaldir.
Guido von List ikinci eşi Anna Wittek ile düğününü bir Protestan Kilisesinde yapsa da, Katolikliğin eski Cermanik geleneklere çok daha yakın olduğunu savunmuştur.
List evlilik sonrası dram temalı tiyatro oyunları yazmakla meşgul oldu. 1899'da König Vannius, 1901 yılında Sommer-Sonnwend-Feuerzauber, 1903 yılında ise Das Goldstück adlı oyunları yazmıştır.
1900 yılında Der Wiederaufbau von Carnuntum (Carnuntum'un Yeniden İnşası) adlı 31 sayfalık bir kitapçık yayınladı. Carnuntum antik bölgesinde bulunan Roma dönemi antik tiyatrosunun Wotanizm teması ile yeniden onarılması için çağrıda bulundu.[3]
1902 yılında katarakt hastalığından dolayı tedavi sürecinde 11 ay gözleri görmedi.[4]
Daha sonra Run Yazıtları üzerinde çalışmalar yaptı. Run Yazıtlarını okuyabilen sayılı insandan bir olan List, o dönem Run Yazıtları'ndaki bazı glifleri ve amblemleri yorumlayarak, buradaki incelemelerini, Aryan Irkı'nın proto-dili olduğunu ileri sürdüğü bir tez haline getirdi. Bu tezin bir nüshasını Avusturya İmparatorluğu Bilim Akademisi'ne gönderdi.
1903 yılında Die Gnosis adlı bir dergide Teozofi Cemiyeti ile uzun yıllardır aynı fikirlerde olduğunu belirtti. Guido Von List, soyadında soyluluk, asilzadelik ifade eden Von ekini 1903 yılından itibaren çeşitli yazılarında kullanmaya başlamıştır. Aşağı Avusturya ve Styria'da büyük büyük dedesinin itibarlı ve soylu bir Hancı olduğunu iddia ederek 1907 yılından ölünceye dek ise, Von ekini sürekli olarak soyadında kullanmıştır.
Guido von List'in Antik Wotan Rahipliği derslerinde en başarılı olarak gördüğü ve özel olarak eğittiği 2 öğrencisi, daha sonra Hitler'in ve tüm Nazilerin Siyasi Lideri, Baronu olarak kabul edilen Rudolf von Sebottendorf ve Okültik Lideri olarak kabul edilen Adolf Josef Lanz'dı.
Guido von List, bu açıdan Aryanizm, beyaz ırk milliyetçiliği, Nazizm ve Neo-Paganizmin fikir babası olarak kabul edilir. Sebottendorf ve Lanz, Şubat 1900'de Guido von List'in Münih'te verdiği Antik Wotan Rahipliği derslerinde tanıştı. 1880'lerin başından itibaren iyice popülaritesini arttıran List, 1900'lerin başında tam bir fenomen haline gelmişti.
Mart 1908'de Wannieck ailesinin finansal desteğiyle kendi adıyla Guido von List Gesellschaft(Guido von List Cemiyeti) kuruldu. Birçok Alman ve Avusturyalı aristokrat, soylu ve zengin bu cemiyete kısa zamanda üye oldu. 1911'in Yaz'ında Hoher Armanen-Ordem(Üstün Aryan Tarikatı) adlı bir tarikat kurdu. List Cemiyeti'nin 1908-1911 yılları arasında yayınladığı Ario-Germanic Research Reports başlıklı raporlar List'in dünya görüşünü en açık şekilde yansıtmaktadır.
1908 yılında Armanenschaft adlı bir tarikat kurdu. Bu tarikatta Masonluğa benzer hiyerarşiler ve ritüeller vardı. List'e göre Roma'nın Hristiyanlık sonrası baskıcı tavırları nedeniyle yer altına çekilen bazı gizli yapılar, bu inançlarını Gül Haç Tarikatı ve Masonlar eliyle devam ettirdi. Fakat List 1916'da verdiği bir röportajda Masonluğun Alman düşmanı ve Roma Paganizmi'ne muhalif olduğunu açıkça beyan etmiştir.[5]
List Cemiyeti, 1914 yılında Avusturya İmparatorluk Akademisi bünyesinde List'in çalışmalarını yayınlamaya başladı. List daha da popüler hale geldi. Yazılan birçok kitabın sunuşunda, önsözünde Guido von List'e sürekli atıflar yapılıyordu. Adına eserler yazılıyordu. Bunlardan en ciddi olanı ise fenomen haline gelen List'in biyografisini 1917'de kaleme alan Johannes Balzli'nin List Biyografisi'dir.
İdeolojisi
[değiştir | kaynağı değiştir]Guido von List Hristiyanlık öncesi Cermaniklerin taptığı Wotan (Odin)'i tekrar ön plana çıkararak Wotanizm Dinini savunmuştur. Guido von List aynı zamanda Almanların ve tüm Cermaniklerin dinler tarihini araştıran sayılı yazardan ve öncülerden biridir.
List ayrıca Armenizm tabirini kullanan ilk kişidir. Olav Hammer'e göre Guido von List, Blavatsky'nin mistik inançlarını, Roma-Mısır-Babil Paganizmini, Cermaniklerin pagan inançlarını, ırkçılıkla harmanlayarak kendine has bir dünya görüşü ortaya koymuştur.[6] List, birçok kez Blavatsky'nin Gizli Doktrin adlı kitabını ve William Scott Elliot'ın Kayıp Lemurya adlı kitabını referans göstermiştir. Guido von List, Snorri Sturluson tarafından yazılan Yeni Edda şeklinde de adlandırılan Nesir Edda'yı ve aynı zamanda Eski Edda olarak adlandırılan Büyük Edda(The Poetic Edda)'yı Hristiyanlığı kabul etmeyen, Güneş Dinine sadık kalan Cermeniklerin gerçek inançlarını yansıttığını iddia eder.
List'e göre Cermanikler diğer insanlara göre doğuştan üstündür. Ve Cermanikler içinde en üstün ulusun Alman ulusu olduğunu iddia etmiştir. Guido von List'e göre Sarı Irk (Çekik Gözlüler) ve Siyah Irk (Siyahi İnsanlar) arasında bir savaş var ve bu savaşı eninde sonunda Çekik Gözlü Irk kazanacak.[7]
List'e göre bundan sonraki süreçte ise Beyaz Irk, Alman Ulusunun öncülüğünde, Sarı Irk (Çekik Gözlüler)'e üstünlük sağlayacaktır.
Guido von List'e göre Roma, Hristiyanlık sonrası tüm Avrupa'ya zulmetmiştir. Hristiyanlığın ise Yahudiler tarafından Kabbala ile harmanlanarak, Yahudilerin Avrupa'yı ele geçirmede kullandığını iddia etmiştir.[8][9]
Hristiyanlığın yaygınlaştırılması sırasında Avrupa'da yapılan katliamlardan Yahudileri sorumlu tutmuş ve bu sebeple anti-semitist bir tavır almıştır.
Guido von List, öğrencisi Adolf Josef Lanz'ın Beyaz Irk ile ilgili egemen kılma düşüncelerine katılmaktaydı. Lanz'ın fikirlerine göre sarışın kadınlar tabiatta Siyahi erkeklerin ve Hindu-Latin-Arap erkeklerden kahverengi tenli olanlarının tehdidi altındadır. Lanz'a göre demokrasi, feminizm ve sosyalizm, Cermeniklerin dünya görüşlerinin değiştirilip diğer ırklarla evlenerek ırksal özelliklerinin kaybettirilmesi için Yahudilerin uydurduğu akımlardır. Ve Lanz, Ari Irk'ın kadınlarının kocalarına tam itaat etmesi, feminizm, demokrasi ve sosyalizmin tamamen yok edilmesi, Siyahi erkeklerin ve koyu tenli diğer erkeklerin kısırlaştırılması veya topluca yok edilmesi gerektiğini savunmuştur.[10]
Guido von List'in 14 Ekim 1916 tarihli Neue Jahrhundert Zeitung'a verdiği uzun röportajdan Türklerle ve dünya görüşüyle ilgili bir kesit;
“ | Güneş bizim için Hakikatin sembolüdür. Fakat Roma-Grek bakış açısı,[11] Yahudilerin yalanlarına inandı. Hristiyanlığa tutsak düştü. Bizim öncelikli görevimiz hepimizin Güneş'in sırlarını bilen birer Kutsal İmparatorluk bağlıları olduğumuzu hatırlamak ve Ari Irkımızın, diğer soylarla karışmasını önlemektir. Romalılar, Hristiyanlık öncesinde biz Cermenlere karşı asimile edici bir yol izlemedi. Aksine bize idare görevleri verdi. Yahudilerse Titus'a karşı intikam planlarıyla yanıp tutuşurlar. Bu ateşleri Avrupa'da birçok ülkeyi yıktı.[12] Anadolu ve Hazar'dan gelen Medeni Halkların yarattığı Avrupa Medeniyetinin[13] tebaası olan biz Almanlara ve diğer Avrupalı halklara ise kin gütmektedir. Bugün neredeyse bütün dünyaya düşmanız. Çünkü neredeyse bütün dünya bize düşman. Bugün neredeyse bütün Yahudilere düşmanız. Çünkü neredeyse bütün Yahudiler bize düşman. İstisnalar ise yok diyeceğim kadar az. Dünyada düşmanımız olmayan sayılı milletler vardır. Bunlardan ikisi medeniyetin mucidi İtalyanlar ve Yunanlar. Diğeri ise Yahudilerin kötülüklerine kapılıp Alman halkına kılıç çekmekten vazgeçen Anadolulular. Ben, Türkleri, Peygamber Muhammed'in takipçisi olan Doğu Romalılar olarak görüyorum. Türklerin şemsiyesi altındaki Yahudiler, bizlerle husumetli değildir. Fakat onlar açısından yarınlar neyi gösterir bilemeyiz. Japonlar ise Yahudilerin aksine bizim varlığımızdan rahatsızlık duymayan diğer dost millettir. Bugün bir elime bahşedilen parmakların sayısını geçmeyen şu saydığım dostlarımız dışında herkes bize kılıç çekmiş durumda. Ellerinde kılıç bulunan uluslar, sırlara sahip değil. Dostlarımızla omuz omuza uzun bir savaş veriyoruz. Bu savaş hayallerinizde canlanan kara dumanlar ve cephaneliklerden ziyade bir Erdem savaşıdır. | „ |
Ölümü
[değiştir | kaynağı değiştir]1918 yılında I. Dünya Savaşı bitiminde Viyana'da yaşanan kıtlıktan ötürü List'in hastalığı daha da ilerledi. Brandenburg'daki Langen kasabasında Eberhard von Brockhusen'ın evinde eşiyle birlikte yaşamaya başlayan List, Mayıs 1919'da Berlin İstasyonuna takipçilerini karşılamak için gittiği sırada hastalığı ağırlaştı. Akciğer iltihabı tanısı konan List, 17 Mayıs 1919 sabahı Berlin'de bir misafirhanede öldü. Leipzig'de cesedi yakıldı ve Viyana'daki Merkez Mezarlığına nakledildi. Külleri mezarı üzerindeki Urn'da (semaver benzeri defin aksesuarında) bulunmaktadır.
Özel hayatı
[değiştir | kaynağı değiştir]26 Eylül 1878'de ilk eşi Helene Förster-Peters ile evlendi. 1890'ların başında eşinden boşanan List, Ağustos 1899'da Bohemia, Stecky'li dul bir kadın olan Anna Wittek ile evlendi.
Kitapları
[değiştir | kaynağı değiştir]Yayın yılı | Eserin adı | Basım yeri |
---|---|---|
1888 | Carnuntum. Historischer Roman aus dem 4. Jahr-hundert | Berlin |
1891 | Deutsch-Mythologische Landschaftsbilder | Berlin |
1892 | Tauf-, Hochzeits- und Bestattungs-Gebräuche und deren Ursprung | Salzburg |
1893 | Litteraria sodalitas Danubiana | Viyana |
1894 | Jung Diether's Heimkehr. Eine Sonnwend-Geschichte aus dem Jahre 488 n. Chr. | Brno |
1894 | Der Wala Erweckung | Viyana |
1895 | Walküren-Weihe. Epische Dichtung | Brno |
1895 | Pipara. Die Germanin im Cäsarenpurpur | Leipzig |
1898 | Niederösterreichisches Winzerbüchlein | Viyana |
1898 | Der Unbesiegbare. Ein Grundzug germanischer Weltanschaaung | Viyana |
1899 | König Vannius. Ein deutsches Königsdrama | Brno |
1900 | Der Wiederaufbau von Carnuntum | Viyana |
1901 | Sommer-Sonnwend-Feuerzauber. Skaldisches Weihespiel | Viyana |
1903 | Alraunen-Mären. Kulturhistorische Novellen und Dichtungen aus germanischer Vorzeit | Viyana |
1903 | Das Goldstück. Ein Liebesdrama in fünf Aufzügen | Viyana |
1908 | Das Geheimnis der Runen | Gross-Lichterfelde |
1908 | Die Armanenschaft der Ario-Germanen | Leipzig ve Viyana |
1908 | Die Rita der Ario-Germanen | Leipzig ve Viyana |
1909 | Die Namen der Völkerstämme Germaniens und deren Deutung | Leipzig ve Viyana |
1909/10 | Die Religion der Ario-Germanen im ihrer Esoterik und Exoterik | Zürih |
1910 | Der Bilderschrift der Ario-Germanen | Leipzig ve Viyana |
1911 | Die Armanenschaft der Ario-Germanen. Zweiter Teil | Leipzig ve Viyana |
1911 | Der Übergang vom Wuotanstum zum Christensum | Zürih |
1913 | Die Armanenschaft der Ario-Germanen. Erster Teil | Viyana |
1913 | Deutsch-Mythologische Landschaftsbilder | Viyana |
1914 | Die Ursprache der Ario-Germanen und ihre Mysteriensprache | Leipzig ve Viyana |
- List, 1873 yılında
- List, 1878 yılında
- List, 1905 yılında
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]- Rudolf von Sebottendorf
- Adolf Josef Lanz
- Thule Cemiyeti
- Helena Petrovna Blavatsky
- Nasyonal sosyalizm
- Adolf Hitler
- Teosofi Derneği
- Ariosofi
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Nicholas Goodrick-Clarke (2004) [1985]. The Occult Roots of Nazism: Secret Aryan Cults and Their Influence on Nazi Ideology.
- ^ Goodrick-Clarke, Nicholas (2004) [1985]. The Occult Roots of Nazism: Secret Aryan Cults and Their Influence on Nazi Ideology.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 4 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mayıs 2016.
- ^ Nicholas Goodrick-Clarke, (2004), The Occult Roots of Nazism: Secret Aryan Cults and Their Influence on Nazi Ideology
- ^ İstikamet Mecmuası, Kasım 1966 sayısı, Sayfa 10-11
- ^ Hammer, Olav (2015). "The Theosophical Current in the Twentieth Century". The Occult World
- ^ Hitler (1889-1936), Sayfa 75, Birinci Cilt, Ian Kershaw
- ^ Hitler(1889-1936), Birinci Cilt, Ian Kershaw
- ^ Nicholas Goodrick-Clark, The Occult Roots of Nazism, (2004)
- ^ Hitler(1889-1936, Cilt I, Sayfa 72-73, Ian Kershaw
- ^ 3 Yol Mecmuası, Ağustos 1964, Sayfa 19
- ^ 3 Yol Mecmuası, Ağustos 1964, Sayfa 24
- ^ 3 Yol Mecmuası, Ağustos 1964, Sayfa 27
- ^ Neue Jahrhundert Zeitung, 14.10.1916
- ^ İstikamet Mecmuası, Kasım 1966 sayısı, Sayfa 12