II. Eumenis - Vikipedi

II. Eumenes
Kral II. Eumenes'in büstü.
Pergamon Kralı
Hüküm süresiMÖ 197-159
Önce gelenI. Attalos
Sonra gelenII. Attalos
DoğumPergamon (günümüzde Bergama)
ÖlümMÖ 159
Pergamon (günümüzde Bergama)
Eş(ler)iPergamonlu Stratonike
Çocuk(lar)ıIII. Attalos
HanedanAttalos Hanedanı
BabasıI. Attalos
AnnesiApollonis

II. Eumenes (Εὐμένης Β' τῆς Περγάμου) (ö. MÖ 159, Pergamon (günümüzde Bergama) Pergamon Krallarından Attalos Hanedanı'nın dördüncü üyesi olarak MÖ 197– MÖ 159 yılları arasında hüküm sürdü.

Pergamon Kralı I. Attalos ile Kraliçe Apollonis'in oğludur. Kapadokya Kralı IV. Ariarathes'in kızı prensesi Stratonike ile evlendi.

Antakya merkezli Selevkos İmparatorluğu'nun Anadolu'daki genişlemesini müttefiki olduğu Romalıların desteği ile durdurdu. MÖ 190'da, bugünkü Manisa yakınlarındaki Magnesia ad Spyllium'daki Magnesia Savaşı'nda Selevkos İmparatoru III. Antiokus Magus'un ordusuna karşı Romalı müttefikleri ordusu komutanı Konsül Lucius Cornelius Scipio ve (Afrikalı Scipio adı verilen) kardeşi Publius Cornelius Scipio komutasındaki Roma Cumhuriyeti ordusu ve müttefiki olan Bergama kralı II. Eumenes ile birlikte Romalılar çok üstün bir galibiyet kazandılar. MÖ 188'de, Afyon, Dinar yakınlarındaki Apamea'da yapılan barış antlaşmasıyla Batı Anadolu'daki egemenliğini pekiştirdi. Ama o zamana kadar büyük kısmı Selevkoslar tarafından idare edilmekte olan Anadolu'nun içişleri de tümüyle efektif olarak Romalı idaresi eline geçti.

Daha sonraki yıllarda kuzeyde Makedonyalılarla uğraştı. MÖ 172'de Roma'ya yaptığı bir görüşme gezisinden dönüşte Makedonya kralı Perseus'un Delfi yakınlarında kurduğu bir tuzak sonucunda ağır yaralandı ancak iyileşti.

Fakat sonradan Romalılar II. Eumenes'in Makedonya Kralı Perseus ile gizli ilişkiler kurduğundan şüphelenmişlerdir. Bunun için Romalılar MÖ 167'de kardeşi II. Attalos'u Pregamon Krallığı tahtına geçirmek için girişime geçmişlerdir ama bunu sağlayamışlardır. II. Eumenes kendinin Roma'ya ihanette bulunmadığını Romalı idarecilere şahsen bildirmek için Roma'ya gelme izni istemiştir ama bu izin verilmemiştir.[1]

II. Eumenes MÖ 160'ta ciddi olarak hastalandı. Devlet işlerini idare etmek için kardeşi II. Attalos'u kendine ortak kral tayin etti. MO. 159'da Bergama'da öldü. Varisi olan oğlu Attolos küçük yaşta idi. Romalıların teşviki ile kardeşi II. Attolos olarak Pergamon Krallığı tahtına çıktı ve II. Eumenes'in dul karısı Stratonike ile evlendi.

Yöneticilik yaptığı süreçte, zamanla 200.000 kitaplık bir birikime sahip olacak Pergamon Kütüphanesini büyüttü. Kuzu ve keçi derilerinden yapılan ve bugün parşömen olarak bilenen Pergamene Karte'nin geliştirilmesinin ve kullanılmasını yaygınlaştırdı. Pergamon'u bir kültür merkezi yaptı.

II. Eumenes Antik Sikkeleri

[değiştir | kaynağı değiştir]

Eumenes II antik sikkeleri çok nadirdir. Pergamon antik sikkelerinde asla yaşayan bir kralın portresi darp edilmemiştir. Yalnız Eumenes II'ye ait bilinen iki sikke üzerinde kralın portresi yer almaktadır. Eumenes'in kardeşi Attalos'un bu sikkeyi MÖ 172'de Eumenes'in hayatına kastetme girişiminden sonra, kardeşinin dul eşiyle evlenmiş ve tahtı devralmış olduğu zaman darp ettirmiştir. Kardeşi de dahil olmak üzere tüm dünyanın Eumenes'in öldüğüne inandığı sırada darp ettirmiş olduğu sikke ön yüzde kardeşinin portresi, arka yüzde Yunan ve Roma mitolojisinde Dioskori olarak bilinen kardeş sevgisinin bir sembolü olan Castor ve Polydeuces ikizleri tasviri ile birlikte BAΣIΛEΩΣ EYMENOY / BASILEOS EUMENOU lejantı görülmektedir.

Daha sonra Eumenes'in ciddi şekilde yaralandığı, ancak hala hayatta olduğu ortaya çıkınca, Attalos darp ettirmiş olduğu bu antik sikke tipini geri çekmek zorunda kalmıştır ve bu tip Tetradrahmi sikke Antik Dünyanın en nadir sikkelerinden biri haline gelmiştir. Dünyada bilinen iki örneği vardır.

  1. ^ Cary, M. ve Scullard, H. (1935, 3.ed. 1976) A History of Rome 3.ed., Bedford/St. Martin's; ISBN : 978-0312383954 s. 135 (İngilizce)

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • Hansen, Esther V. (1971). The Attalids of Pergamon. Londra: Cornell University Press Ltd. ISBN 0-8014-0615-3.
  • Kosmetatou, Elizabeth (2003) "The Attalids of Pergamon," in Andrew Erskine, ed., A Companion to the Hellenistic World. Oxford: Blackwell: pp. 159–174. ISBN 1-4051-3278-7. Sınırlı referans: text28 Kasım 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  • Cary, M. ve Scullard, H. (1935, 3.ed. 1976) A History of Rome 3.ed., Bedford/St. Martin's; ISBN :978-0312383954
Resmî unvanlar
Önce gelen:
I. Attalos
Pergamon Kralı
MÖ 197-159
Sonra gelen:
II. Attalos