Interpretatio graeca - Vikipedi

Tanrıça İsis (sağda oturan), Yunan kahraman Io'yu Pompeii'den bir Roma duvar resminde tasvir edildiği gibi Mısır'a davet ediyor.

Interpretatio graeca (Latince, "Yunanca çeviri"), diğer kültürlerin mitolojisini ve dinini yorumlamak veya anlamaya çalışmak için kullanılan bir söylemdir.[1] Eski Yunan dini kavram ve uygulamalarını, tanrıları ve mitleri, eşdeğerlikleri ve ortak özellikleri kullanarak kendi kültürüne empoze etmektir.

Bu ifade, Yunanların başkalarının inançlarını ve mitlerini açıklama çabalarını tanımlayabilir, tıpkı Romalıların Yunan mitlerini ve ikonografisini kendi tanrılarının adlarına uyarladıkları zamanki gibi, Yunan olmayanların kendi inanç sistemlerini Yunan modelleriyle karşılaştırma veya asimilasyon yoluyla yorumlamasını da tanımlayabilir.

Interpretatio romana, farklı bir Gallo-Roma dininin oluşumunda olduğu gibi, antik Roma dinine ve mitine atıfta bulunan karşılaştırmalı din söylemidir. Hem Romalılar hem de Galyalılar, Galya dini geleneklerini Roma modelleriyle, özellikle de İmparatorluk kültüyle ilişkili olarak yeniden yorumladılar.

Jan Assmann, tanrıları uluslararasılaştırmaya yönelik çok tanrılı yaklaşımı bir "kültürlerarası çeviri" biçimi olarak görüyor.

Grekçesi İsmi Roma Roma (İngiliz) Etrüsk Mısır Sümer Fenike Hindu Partiyen

(Hellenistik dönem)

Özellikler
Ἄδωνις Adonis Atunis Osiris Dumuzid[2][3][4] Adōn/Tammuz Balarama tarım, diriliş
Ἀμφιτρίτη Amphitrite Salacia Hatmehit deniz tanrıçası
Ἀνάγκη Ananke Necessitas kuvvet, kısıtlama, gereklilik
Ἄνεμοι Anemoi Vayu Vayu-Vata rüzgarlar
Ἀφροδίτη Aphrodite Venus Turan Hathor, Isis Inanna[5][4][6][7] Astarte Rati Anahita güzellik, cinsellik, aşk
Ἀπόλλων (Apollōn) /

Φοῖβος (Phoibos) 		Apollo / Phoebus Aplu Horus / Ra Resheph Surya Mithra ışık, sanat, iyileştirme
Ἄρης Ares Mars Laran Anhur Nergal[8] Kartikeya Verethragna Savaş
Ἄρτεμις Artemis Diana Artume Bast Kotharat Bhadra Drvaspa Avcılık, doğa, bekaret, doğum, vahşi hayvanlar
Ἀσκληπιός (Asklēpios) Asclepius Aesculapius / Vejovis Vejove Vetis Imhotep Eshmun Aswini kumaras Şifa
Ἀθηνᾶ (Athēnā), Ἀθήνη (Athēnē) Athena / Athene Minerva Menrva Neith, Isis Inanna[9][10] Anat Saraswati Anahita Zeka, bilgelik, strateji
Ἄτλας (Átlas) Atlas Aril Atlas[11] Gök kürenin taşıyıcısı
Ἄτροπος Atropos Morta Leinth Ölüm, kader
Βορέας Boreas Aquilo Andas Kuzey Rüzgarı
Καλλιόπη (Kalliopē) Calliope Güzel Sesli lakaplı müz
Χάος (Kháos) Chaos Nu Apsu boşluk, ilkellik
Naunet Nammu
Χάριτες (Kharites) Charites Gratiae Graces Zerafet, ihtişam, şenlik,bağış
Χάρων (Kharōn) Charon Charun Ölülerin taşıyıcısı
Χλωρίς (Khlōris) Chloris Flora Çiçek
Κλωθώ (Klōthō) Clotho Nona Kader
Κρόνος (Kronos) Cronus Saturnus Saturn Satre Geb Ninurta[12] El Shani Zurvan Zaman
Κυβέλη (Kybelē) Cybele Magna Mater Tanrıların anası
Δημήτηρ Demeter Ceres Zerene Isis Ashi Tarım
Διόνυσος (Dionysos) /

Βάκχος (Bakkhos) 		Dionysus / Bacchus Liber / Bacchus Fufluns Osiris Şarap
Εἰλείθυια Eileithyia / Ilithyia Lucina Ilithiia Tawaret Doğum
Ἐνυώ Enyo Bellona Enie Sekhmet Savaş
Ἠώς Eos Aurora / Matuta Thesan Tefnut Şafak
Ἔρεβος (Érebos) Erebus Scotus Karanlık
Ἐρινύες Erinyeler Dirae / Furiae Furies Erinye
Ἔρις Eris Discordia Eris Anat Nifak
Ἔρως Eros Cupido / Amor Cupid Erus Cinsel ilgi
Eὐτέρπη Euterpe Euturpa / Euterpe Müzik İle ilgili müz
Εὖρος (Euros) Eurus Vulturnus Doğu Rüzgarı
Γαῖα Gaia / Gaea Terra / Tellus Cel Antu[13] Zam Yeryüzü
ᾍδης (Hāidēs) /

Πλούτων (Ploutōn) 		Hades / Pluto Dis Pater / Pluto / Orcus Aita Anubis / Osiris Mot Yama Angra Mainyu yer altı
Ἥβη (Hēbē) Hebe Iuventas Juventas Renpet gençlik
Ἑκάτη (Hekatē) Hecate Trivia Heqet Ereshkigal[14] Yer altı ile ilişkili tanrıça[15]
Ἥλιος Helios Sol Usil Ra Utu[16] Surya Güneş
Ἡμέρα Hemera Dies Gün
Ἥφαιστος (Hḗphaistos) Hephaestus Vulcanus Vulcan Sethlans Ptah Kothar-wa-Khasis[17] Atar Metal İşçiliği, Lav, Ateş
Ἥρα Hera Iuno Juno Uni Mut, Hathor Shala Armaiti Evlilik
Ἡρακλής (Hēraklē̂s) Heracles Hercules Hercle Heryshaf Melqart Rüstem Güç tanrısı
Ἑρμῆς Hermes Mercurius Merkür Turms Anubis, Thoth Nabu[18] Taautus[19] Budha Shamash Hırsızlar, gezginler
Ἕσπερος (Hesperos) Hesperus Vesper Gece[20]
Ἕστία Hestia Vesta Anuket Aile, kutsal ateş
Ὑγίεια Hygeia Salus Hijyen
Ὕπνος Hypnos Somnus Uyku
Εἰρήνη (Eirēnē) Irene Pax Barış
Ἶρις Iris Arcus / Iris Nut Gökkuşağı
Ἰανός Ianus Janus Culsans Başlangıçlar
Λάχεσις (Lakhesis) Lachesis Decima Mire
Λητώ Leto Latona Anne
Μοῖραι (Moirai) Moirai / Moerae Parcae / Fatae Fates Kader tanrıçaları
Μοῦσαι (Mousai) Musalar Camenae Musa Müzik, ilham
Νίκη Nike Victoria Meanpe Zafer
Νότος (Notos) Notus Auster Güney Rüzgarı
Νύξ (Nyx) Nyx Nox Nephthys Gece
Ὀδυσσεύς Odysseus Ulixes / Ulysses Ulysses Uthste Kahraman
Παλαίμων (Palaimōn) Palaemon Portunus Kapılar, anahtarlar
Πᾶν Pan Faunus Min Erkek üreme gücü
Περσεφόνη Persephone Proserpina Proserpine Persipnei Yer altının kraliçesi
Φάων Phaon Phaun / Faun / Phamu Afrodit'in kayıyçısı
Φήμη Pheme Fama Şöhret
Φωσφόρος (Phōsphoros) Phosphorus Lucifer Attar Agni Işık getiren
Ποσειδῶν Poseidon Neptunus Neptune Nethuns Varuna Apam Napat Deniz, su, deprem
Πρίαπος (Priapos) Priapus Mutunus Tutunus / Mutinus Titinus Erkek cinselliği
Προμηθεύς Prometheus Prumathe Enki[21] Sağduyu
Ῥέα Rhea Opis / Magna Mater Ops Nut Asherah Ana Tanrıça
Σελήνη Selene Luna Losna Isis Chandra Mah Ay
Tiur
Σειληνός Silenos Silvanus Selvans Ormanın Silvanus'u
Θάνατος Thanatos Mors Leinth Anubis Mot Yama Ölüm
Charun
Θέμις Themis Iustitia Justitia / Justice Maat Adalet
Τύχη (Tykhē) Tyche Fortuna Fortune Nortia Lakshmi Şans
Τυφῶν ("Typhon") Typhoeus Typh Set Fırtınalar, kaos
Οὐρανός (Ouranos) Uranus Caelus Anu[22] Asman Gökyüzü
Vertumnus Voltumna Mevsimler
Ζέφυρος (Zephyros) Zephyrus / Zephyr Favonius Batı Rüzgarı
Ζεύς Zeus Iuppiter / Iovis Jupiter / Jove Tinia Amun / Horus Enlil,[23] Bel Dagon / Hadad Indra Ohrmazd / Ahura Mazda Gök Baba

Sanatta

[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ Characterized as "discourse" by Mark S. Smith, God in Translation: Deities in Cross-Cultural Discourse in the Biblical World (Wm. B. Eerdmans, 2008, 2010), p. 246.
  2. ^ West 1997.
  3. ^ Kerényi 1951.
  4. ^ a b Cyrino 2010.
  5. ^ Breitenberger 2007.
  6. ^ Puhvel 1987.
  7. ^ Marcovich 1996.
  8. ^ Martian Metamorphoses: The Planet Mars in Ancient Myth and Tradition. Aeon Press. 1997. ISBN 978-0-9656229-0-5. 21 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2008. 
  9. ^ Penglase 1994.
  10. ^ Deacy 2008.
  11. ^ Egyptian Mythology, A to Z. Infobase Publishing. 2010. s. 24. ISBN 9781438131801. 8 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ekim 2014. 
  12. ^ "A Day in the Life of God (Paperback bw 5th Ed)". Lulu.com – Google Books vasıtasıyla. 
  13. ^ "Arşivlenmiş kopya". 27 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Şubat 2021. 
  14. ^ Hans Dieter Betz, "Fragments from a Catabasis Ritual in a Greek Magical Papyrus", History of Religions 19,4 (May 1980):287-295
  15. ^ "Henry George Liddell, Robert Scott, A Greek-English Lexicon, ἕκα^τος". Perseus.tufts.edu. 15 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ocak 2013. 
  16. ^ Steele (2002). "Mesopotamian Elements in the Proem of Parmenides? Correspondences between the Sun-Gods Helios and Shamash". The Classical Quarterly. 52 (2): 583-588. ISSN 0009-8388. 
  17. ^ "Arşivlenmiş kopya". 26 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Şubat 2021. 
  18. ^ The City of the Moon God: Religious Traditions of Harran (İngilizce). Leiden: E.J. Brill. 1992. ISBN 9004095136. Erişim tarihi: 4 Ocak 2017. 
  19. ^ Philo of Byblos.
  20. ^ Collins Latin Dictionary plus Grammar, p. 231. 0-06-053690-X)
  21. ^ Stephanie West. "Prometheus Orientalized" page 147 Museum Helveticum Vol. 51, No. 3 (1994), pp. 129–149 (21 pages)
  22. ^ Burkert 2005.
  23. ^ When the great abyss opened : classic and contemporary readings of Noah's flood. [Online-Ausg.]. New York: Oxford University Press. 2010. s. 110. ISBN 978-0-19-973363-7. 
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Interpretatio_graeca&oldid=33612352" sayfasından alınmıştır