Kepler uzay teleskobu - Vikipedi

Kepler
Kepler uzay teleskobu'nun sanatsal bir tasviri
Görev türüUzay teleskobu
UygulayıcıNASA / LASP
COSPAR kimliği2009-011A Bunu Vikiveri'de düzenleyin
SATCAT no.34380
Web sitesinasa.gov/kepler
Görev süresiPlanlanan: 3,5 yıl
Sonlanma: 9 yıl, 7 ay, 23 gün
Uzay aracı özellikleri
ÜreticiBall Aerospace & Technologies
Fırlatma ağırlığı1.052,4 kg (2.320 lb)[1]
Yakıtsız ağırlık1.040,7 kg (2.294 lb)[1]
Yük ağırlığı478 kg (1.054 lb)[1]
Boyutlar4,7 m × 2,7 m (15,4 ft × 8,9 ft)[1]
Güç1100 watt[1]
Görev başlangıcı
Fırlatma tarihi7 Mart 2009, 03:49:57 (7 Mart 2009, 03:49:57) UTC[2]
RoketDelta II (7925-10L)
Fırlatma yeriCape Canaveral SLC-17B
ÜstleniciUnited Launch Alliance
Hizmete giriş tarihi12 Mayıs 2009, 09:01 UTC
Görev sonu
Devre dışı kalma15 Kasım 2018 (2018-11-15)
Yörünge parametreleri
Referans sistemiGüneş merkezli
RejimDünya-takibi
Yarı büyük eksen1,0133 AU
Dış merkezlik0,036116
Perihelion yüksekliği0,97671 AU
Apohelion yüksekliği1,0499 AU
Eğiklik0,4474°
Süre372,57 gün
Perihelion argümanı294,04°
Ortalama ayrıklık311,67°
Ortalama hareket0,96626 derece/gün
Devir1 Ocak 2018
(J2000: 2458119.5)[3]
Ana teleskop
TipiSchmidt
Çap0,95 m (3,1 ft)
Toplama alanı0,708 m2 (7,62 ft2)[4]
Dalga boyu430–890 nm[3]
Aktarıcılar
Bant genişliğiX bandı yukarı: 7,8 bit/s – 2 kbit/s[3]
X bandı aşağı: 10 bit/s – 16 kbit/s[3]
Ka bandı aşağı: 4,3 Mbit/s'ye kadar[3]
← Dawn
GRAIL →
 

Kepler uzay teleskobu, NASA tarafından 2009 yılında[5] diğer yıldızların yörüngesinde dönen Dünya büyüklüğündeki gezegenleri keşfetmek için fırlatılan ve artık kullanılmayan bir uzay teleskobudur.[6][7] Astronom Johannes Kepler'in adını taşıyan uzay aracı,[8] Dünya'yı takip eden güneş merkezli bir yörüngeye yerleştirildi. Baş araştırmacı William J. Borucki idi. Teleskobun reaksiyon kontrol sisteminin (RCS) yakıtı dokuz buçuk yıl süren operasyonun ardından tükendi ve NASA, 30 Ekim 2018'de devre dışı bırakıldığını duyurdu.[9][10]

Kepler, Samanyolu'nun Dünya bölgesinin bir kısmını tarayarak yaşanabilir bölgelerdeki Dünya büyüklüğünde ötegezegenleri keşfetmek ve Samanyolu'ndaki milyarlarca yıldızın kaç tanesinin bu tür gezegenlere sahip olduğunu tahmin etmek amacıyla tasarlanmıştır.[6][11][12] Kepler'in tek bilimsel aracı, sabit bir görüş alanında yaklaşık 150.000 anakol yıldızının parlaklığını sürekli olarak izleyen bir ışıkölçerdi.[13] Bu veriler Dünya'ya iletilerek, ana yıldızlarının önünden geçen gezegenlerin neden olduğu periyodik kararmaları tespit etmek için analiz edildi. Sadece, yörüngeleri Dünya'dan bakıldığında yandan görülen gezegenler tespit edilebilirdi. Kepler, 16 Haziran 2023 itibarıyla 530.506 yıldızı gözlemledi ve 2.778 onaylanmış ötegezegen tespit etti.[14][15]

Tarihçe

[değiştir | kaynağı değiştir]

Fırlatma öncesi geliştirme süreci

[değiştir | kaynağı değiştir]

Kepler uzay teleskobu, NASA'nın nispeten düşük maliyetli bilim görevlerinden oluşan Discovery Programı'nın bir parçasıydı. Teleskopun yapılışı ve başlangıç operasyonu NASA'nın Jet İtki Laboratuvarı tarafından yönetilirken, Kepler uçuş sisteminin geliştirilmesi Ball Aerospace'e aitti.

Projenin başlatılması, Ocak 2006'daki bütçe kesintileri ve NASA'daki konsolidasyon çalışmaları nedeniyle sekiz ay gecikti.[16] Mart 2006'da mali sorunlar nedeniyle dört ay daha ertelendi.[16] Bu sırada, yüksek kazançlı anten ayda bir gözlem günü pahasına, maliyeti ve karmaşıklığı azaltmak için dengeleme halkası tarafından yönlendirilen tasarımdan, uzay aracının çerçeve şasesine sabitlenmiş bir tasarımla değiştirildi.

Fırlatma sonrası

[değiştir | kaynağı değiştir]

Ames Araştırma Merkezi; yer sisteminin geliştirilmesi, Aralık 2009'dan itibaren görev operasyonları ve bilimsel veri analizinden sorumluydu. Başlangıçta planlanan ömür süresi 3,5 yıldı,[17] fakat hem yıldızlardan hem de uzay aracından gelen verilerde beklenenden daha fazla gürültü olması, tüm görev hedeflerini yerine getirmek için ek süreye ihtiyaç duyulmasına neden oldu. Başlarda 2012'de görevin 2016'ya kadar uzatılması düşünülüyordu,[18] fakat 14 Temmuz 2012'de uzay aracını yönlendirmek için kullanılan dört reaksiyon kontrol tekerleğinden biri dönmemeye başladı. Görevin tamamlanması, diğer tüm reaksiyon kontrol tekerleklerinin çalışır durumda olması halinde mümkün olacaktı.[19] Ardından 11 Mayıs 2013'te ikinci bir reaksiyon kontrol tekerleği arızalandı, bilim verilerinin toplanmasını engelledi[20] ve görevin devamını tehdit etti.[21]

15 Ağustos 2013 tarihinde NASA, iki arızalı reaksiyon kontrol tekerleğini düzeltme çalışmalarından vazgeçtiklerini duyurdu. Bu, mevcut görevin değiştirilmesi gerektiği anlamına geliyordu, fakat gezegen avının sona ermesi demek değildi. NASA, uzay bilimi topluluğundan, "kalan iki sağlam reaksiyon kontrol tekerleği ve iticiyi kullanarak, potansiyel olarak ötegezegen araması da dahil olmak üzere alternatif görev planları" önermelerini istemişti.[22][23][24][25] 18 Kasım 2013 tarihinde, K2 "İkinci Işık" teklifi duyuruldu. Bu, devre dışı bırakılmış olan Kepler'in daha küçük ve daha soluk kırmızı cüceler etrafındaki yaşanabilir gezegenleri tespit edebilecek şekilde kullanılmasını içeriyordu.[26][27][28][29] 16 Mayıs 2014 tarihinde NASA, K2 görev uzatılmasının onaylandığını duyurdu.[30]

Ocak 2015'e gelindiğinde, Kepler ve ardılı gözlemler yaklaşık 440 yıldız sisteminde, 1.013 doğrulanmış ötegezegen ve ayrıca 3.199 doğrulanmamış gezegen adayı bulmuştu.[31][32] Kepler'in K2 görevi aracılığıyla dört gezegen doğrulanmıştır.[33] Gök bilimciler Kasım 2013'te Kepler uzay görevi verilerine dayanarak, Samanyolu içinde Güneş benzeri yıldızlar ve kırmızı cücelerin yaşanabilir bölgelerinde 40 milyar kadar kayalık ve Dünya büyüklüğünde ötegezegen olabileceğini tahmin etmişlerdir.[34][35][36] Bu gezegenlerden 11 milyar tanesinin Güneş benzeri yıldızların etrafında dönüyor olabileceği tahmin edilmektedir.[37] Bilim insanlarına göre bu türden en yakın gezegen 12 ışık yılı (3,7 pc) uzaklıkta olabilir.[34][35]

NASA, 6 Ocak 2015 tarihinde Kepler uzay teleskobu tarafından keşfedilen 1000. doğrulanmış ötegezegeni duyurdu. Yeni doğrulanan ötegezegenlerden dördü, ilgili yıldızlarının yaşanabilir bölgeleri içindeki yörüngede olan ötegezegenlerdir. Bunlardan üçü, Kepler-438b, Kepler-442b ve Kepler-452b, neredeyse Dünya büyüklüğünde ve muhtemelen kayalık; dördüncüsü Kepler-440b ise bir Süper Dünya olarak bilinir.[38] 10 Mayıs 2016 tarihinde NASA, Kepler tarafından bulunan 1.284 yeni ötegezegenin doğrulamasını yaparak, bugüne kadar keşfedilen en büyük ötegezegen keşfini gerçekleştirdi.[39][40][41]

Kepler verileri aynı zamanda bilim insanlarının süpernovaları gözlemlemesine ve anlamasına da yardımcı olmuştur. Yapılan ölçümler yarım saatlik aralıklarla toplanmış olduğundan, ışık eğrileri özellikle bu tür astronomik olayların incelenmesi için çok faydalı olmuştur.[42]

30 Ekim 2018'de uzay aracının yakıtının bitmesinin ardından NASA, teleskobun kullanım dışı bırakılacağını duyurdu.[43] Teleskop aynı gün kapatıldı ve dokuz yıllık hizmetine son verildi. Kepler, ömrü boyunca 530.506 yıldızı gözlemledi ve 2.662 ötegezegen keşfetti.[15] 2018 yılında fırlatılan daha yeni bir NASA görevi olan TESS, ötegezegen arayışını sürdürmektedir.[44]

Uzay aracının tasarımı

[değiştir | kaynağı değiştir]
Kepler uzay aracı, imalat sürecinde bir sonraki adım olan Delta II üçüncü aşamasıyla birleştirilmeyi beklerken

Teleskopun ağırlığı 1.039 kilogramdır ve 1,4 metrelik (55 inç) bir primer aynayı besleyen, 0,95 metrelik (37,4 inç) ön düzeltici plakaya (mercek) sahip bir Schmidt teleskobunu içerir. fırlatıldığında Dünya yörüngesi dışında herhangi bir teleskop üzerindeki en büyük ayna olmuştur,[45] fakat Herschel Uzay Gözlemevi birkaç ay sonra bu ünvanı almıştır. Teleskopunun 115 derece karelik (deg2) bir görüş alanı (FoV) vardır (yaklaşık 12 derecelik çap) ve bu yaklaşık olarak kol mesafesinde tutulan bir yumruk büyüklüğüne eşittir. Bunun 105 derece karesi bilimsel kalitededir ve %11'den az bir oranda kenar ayrıntısı yitimine sahiptir. Fotometre, keskin görüntüler yerine mükemmel fotometri sağlamak için yumuşak bir odaklama yapar. Görevin hedefi, 6,5 saatlik bir tümleştirme için m(V)=12 Güneş benzeri bir yıldızda 20 ppm'lik birleşik diferansiyel fotometrik hassasiyetti (combined differential photometric precision - CDPP), fakat gözlemler bu hedefin altında kalmıştır.

Yörünge ve yönlendirme

[değiştir | kaynağı değiştir]
Kepler Görevi araştırma bölgesi. Arka plan: Bir uzay ressamının gözünden Samanyolu.

Kepler Dünya yörüngesinde değil ancak Dünya-takipli güneş merkezli yörüngeye sahip olacak[46][47] böylece Dünya, Kepler'in görüş alanını engellemeyecek ve atmosferden yansıyan ışığıyla aracın ışıkölçer üzerinde bir etkisi olmayacak. Ayrıca bu yörünge, Dünya yörüngesi tarafından oluşabilecek tedirginlik hareketlerine karşı etkisiz kalınmasını sağlayacak ve görüş alanına daha sabit bir bakış sağlanacak. Kuğu ve Şilyak takımyıldızlarının olduğu bölgenin seçilme nedeni ise ışıkölçerin yörüngesinde dolanırken Güneş'in ışığının fazlaca gelebileceği tutulum dairesinden uzak olması ve Kuğu takımyıldızı bölgesi teleskobun bakış açısında Kuiper kuşağı nesneleriyle de engellenmeyecek bir bölge.[1]

Seçimin artı bir yanı ise Kepler'in, Güneş sistemi gökada merkezi etrafında dolanırken yine merkeze neredeyse aynı uzaklıkta bir bölgeye bakacak olması, böylece yıldızların uzaklıkları zamanla fazla yer değiştirmeyecek şekilde gözlem yapılacak.

Kepler'in yörünge animasyonu
Güneş'e Göre
Dünya'ya Göre
Güneş ve Dünya'ya göre
      Kepler ·       Dünya ·       Güneş

Görev işlemleri

[değiştir | kaynağı değiştir]
Kepler'in yörüngesi - Güneş panellerinin yörünge boyunca Güneş'e doğru ayarlanması

Kepler görevi Boulder, Colorado'da bulunan Atmosferik ve Uzay Fiziği Laboratuvarı'ndan (en:LASP) yönetilecek. Güneş panelleri gündönümü ve dönencelerde Güneş'e doğru yöneltilecek ve ısıtma radyatörü ile birlikte en fazla verim alması sağlanacak.[1] LASP ayrıca, görev planlaması ve verilerin elde edilip dağıtılması ile ilgilenecek.

NASA, Kepler ile haftada iki defa komut ve durum güncellemeleri yapmak amacıyla X bandında iletişim kuracak. Bilimsel veriler ayda bir defa Ka bandı kullanılarak, araç ile en fazla 4.33 Megabit/s hızında bağlantı kurularak elde edilecek. Ancak Kepler kendi veri çözümlemelerini yapabilecek yeteneğe sahip bu yüzden sadece uygun görülen verilerin iletimini sağlayarak bant genişliğinde gereksiz trafiği engellemek üzere ayarlandı.[48]

Amaçlar ve yöntemler

[değiştir | kaynağı değiştir]
Işıkölçerin görüş alanındaki Kuğu, Çalgı ve Ejderha takımyıldızları

Kepler uzay teleskobunun bilimsel amacı, gezegen sistemlerinin yapısını ve çeşitliliğini araştırmaktı.[49] Bu uzay aracı, aşağıda belirtilen bir dizi önemli hedefe ulaşmak için geniş bir yıldız çeşitliliğini gözlemledi:

  • Birçok farklı spektral tipte yıldızın yaşanabilir bölgesinde veya yakınında (genellikle "Goldilocks gezegenleri" olarak adlandırılan)[50] kaç tane Dünya boyutunda veya daha büyük gezegen olduğunu belirlemek.
  • Bu gezegenlerin yörüngelerinin büyüklük ve şekil aralığını belirlemek.
  • Çoklu yıldız sistemlerinde kaç tane gezegen olduğunu tahmin etmek.
  • Kısa dönemli dev gezegenlerin yörünge büyüklüğü, parlaklık, boyut, kütle ve yoğunluk aralığını belirlemek.
  • Diğer yöntemleri kullanarak keşfedilen her gezegen sisteminin ek üyelerini belirlemek.
  • Gezegen sistemlerini barındıran yıldızların özelliklerini belirlemek.

Şimdiye kadar Güneş sistemi dışında keşfedilen birçok gezegen, Jüpiter ve ondan daha büyük boyutlarda olmaktadır. Kepler bunlardan 30 - 600 kat arası daha az kütleli Dünya kütlesine yakın değere sahip gezegenleri saptayabilme amaçlı tasarlandı. Kullanılan teknik ise gökbilim dilinde gezegen geçiş tekniği; bir gezegen yıldız ile gözlemcinin arasından geçerken Dünya benzeri bir gezegen ise 1/1000 (binde bir %0.1) katları oranında bir algılanan ışık azalmasına neden olacaktır. Ulaşan ışık değerindeki bu azalmanın derecesi ölçülerek gezegenin kütlesi, geçişler arası süreler hesaplanarak ise gezegenin yörüngesi ve sıcaklığı hesaplanabilir.

Bir gezegenin yörünge düzleminin gözlemci ile yıldız arasında olabilme olasılığı, yıldızın çapının, gezegenin yörünge dairesinin dolanım merkezine olan uzaklığına bölünerek hesaplanır. Örnek olarak Dünya benzeri bir gezegen, Güneş benzeri bir yıldızdan 1 Astronomik birim uzaklıkta olsun, hesapladığımızda oran 215'te 1 (%0.465)olarak çıkar. 0.72 Astronomik birim uzaklığında (Venüs'e ait yörünge uzaklığı) bu oran daha da artacaktır (%0.65). Ayrıca gezegenlerin bir yıldız etrafında birbirine çok yakın derece paralel yörünge düzlemlerde dolaştığını düşünürsek, keşfedilen bir gezegenin yanında aynı sistemde başka bir gezegenin keşfedilme olasılığı %12 olarak hesaplanabilir.

Kepler Uzay Teleskobunun Dünya benzeri bir gezegeni bulunma şansı Hubble Uzay Teleskobu'na oranla çok daha fazla, çünkü çok daha geniş bir görüş alanına sahip (105 derece kare kadar: insan görüş açısıyla iki elinizi birleştirip en ileriye doğru uzattığınızda gökyüzünü kaplayan alan) ve gezegen geçişlerinin saptanması amaçlı tasarlandı. Hubble Uzay Teleskobu daha farklı, sadece belirli yıldız bölgelerine uzun süre odaklanabilen bir gözlem aracı sadece. Kepler ise aynı anda 100,000'in üzerindeki yıldızı, her 30 dakikadaki ışık değişimlerinin verilerini kaydedebilir araçlara sahip. Bu bizlere bir gezegen geçişi görmemiz için daha büyük bir şans sağlıyor. 215'te 1 olasılık şu anlama geliyor, izlenen bütün yıldızlar Güneş benzeri ve etrafında Dünya benzeri bir gezegen olsun, böylece Kepler'in bunların arasından 465 tanesini bulma şansı olacaktır. Bu yüzden bu görev ayrıca diğer yıldızların etrafındaki Dünya benzeri gezegen bulunma sıklığını da araştırmaya yönelik olacak.[1][51]

Emin olmamız için, Kepler en az üç gezegen geçiş süreci ve yıldızdaki ışık azalmalarını yakalamalı, ancak büyük gezegenler daha büyük orantıda sinyaller yollayacak olduğundan, ilk keşfedilebilecek gezegenlerin Jüpiter benzeri olması, teleskop yörüngesine yerleşip görevine başladıktan sonra birkaç ay içerisinde bekleniyor. Daha küçük gezegenlerin keşfi ise daha uzun sürelerde, Dünya benzeri olanların ise 3 yıl belki de daha uzun süre alabilme olasılığı var.[46]

Bu görevde elde edilecek veriler ayrıca değişken yıldızların, astrosismoloji araştırmalarında ve Güneş benzeri salınımları araştırmalarında kullanabilecek.

Görev sonuçları

[değiştir | kaynağı değiştir]

Kepler uzay teleskobu, 2009'dan 2013'e kadar aktif olarak çalıştı ve ilk ana sonuçlar 4 Ocak 2010'da duyuruldu. Beklendiği gibi ilk keşiflerin hepsi kısa dönemli gezegenlerdi. Görev devam ettikçe daha uzun dönemli ek adaylar bulundu. Kasım 2018 itibarıyla Kepler, 2.662 onaylanmış ötegezegen ve 5.011 ötegezegen adayı keşfetti.[52][53] Temmuz 2023 itibarıyla, 2.778 ötegezegen onaylanmış durumdadır ve 1.984 ötegezegen adayının onaylanması bekleniyor.[54]

Görev durumu

[değiştir | kaynağı değiştir]

Kepler 2009 yılında fırlatıldı. Ötegezegenlerin bulunmasında çok başarılı oldu, fakat 2013 yılında dört reaksiyon kontrol tekerleğinin ikisinde meydana gelen arızalar, süresi uzatılan görevi sekteye uğrattı. Çalışır durumda üç kontrol tekerleği olmadan teleskop doğru bir şekilde yönlendirilemiyordu. NASA, 30 Ekim 2018 tarihinde uzay aracının yakıtının tükendiğini ve görevinin resmi olarak sona erdiğini duyurdu.[55]

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ a b c d e f g h "Kepler: NASA's First Mission Capable of Finding Earth-Size Planets" (PDF). NASA. Şubat 2009. 10 Mart 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 13 Mart 2015. 
  2. ^ "KASC Scientific Webpage". Kepler Asteroseismic Science Consortium. Aarhus University. 14 Mart 2009. 5 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2009. 
  3. ^ a b c d e "Kepler (spacecraft)". JPL Horizons On-Line Ephemeris System. NASA/JPL. 6 Ocak 2018. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ocak 2018. 
  4. ^ "Kepler Spacecraft and Instrument". NASA. 26 Haziran 2013. 19 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ocak 2014. 
  5. ^ "Kepler Launch". NASA. 16 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Eylül 2009. 
  6. ^ a b "Kepler: About the Mission". NASA / Ames Research Center. 2013. 20 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Nisan 2016. 
  7. ^ Dunham, Edward W.; Gautier, Thomas N.; Borucki, William J. (2 Ağustos 2010). "Statement from the Kepler Science Council". NASA / Ames Research Center. 10 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2016. 
  8. ^ DeVore, Edna (9 Haziran 2008). "Closing in on Extrasolar Earths". Space.com. 20 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2009. 
  9. ^ Chou, Felicia; Hawkes, Alison; Cofield, Calia (30 Ekim 2018). "NASA Retires Kepler Space Telescope". NASA. 17 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ekim 2018. 
  10. ^ Overbye, Dennis (30 Ekim 2018). "Kepler, the Little NASA Spacecraft That Could, No Longer Can". The New York Times. 20 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ekim 2018. 
  11. ^ Overbye, Dennis (12 Mayıs 2013). "Finder of New Worlds". The New York Times. 17 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2014. 
  12. ^ Overbye, Dennis (6 Haziran 2015). "As Ranks of Goldilocks Planets Grow, Astronomers Consider What's Next". The New York Times. 26 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Haziran 2015. 
  13. ^ Borucki, William J.; Koch, David; Basri, Gibor (Şubat 2010). "Kepler Planet-Detection Mission: Introduction and First Results" (PDF). Science. 327 (5968): 977-980. Bibcode:2010Sci...327..977B. doi:10.1126/science.1185402. PMID 20056856. 23 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Temmuz 2023. 
  14. ^ "Exoplanet and Candidate Statitics". exoplanetarchive.ipac.caltech.edu. 8 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2023. 
  15. ^ a b Overbye, Dennis (30 Ekim 2018). "Kepler, the Little NASA Spacecraft That Could, No Longer Can". The New York Times. 20 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ekim 2018. 
  16. ^ a b Borucki, W. J. (22 Mayıs 2010). "Brief History of the Kepler Mission". NASA. 21 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Nisan 2011. 
  17. ^ "Nasa launches Earth hunter probe". BBC News. 7 Mart 2009. 18 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2009. 
  18. ^ "NASA Extends Planet-Hunting Kepler Mission Through 2016" 21 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Space.com. 4 Nisan 2012. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2012.
  19. ^ Clark, Stephen (16 Ekim 2012). "Kepler's exoplanet survey jeopardized by two issues". Spaceflight Now. 9 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ekim 2012. 
  20. ^ "NASA – Kepler Mission Manager Update (21 Mayıs 2013)". 11 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2023. 
  21. ^ "Equipment Failure May Cut Kepler Mission Short". The New York Times. 15 Mayıs 2013. 16 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mayıs 2013. 
  22. ^ "NASA Ends Attempts to Fully Recover Kepler Spacecraft, Potential New Missions Considered". 15 Ağustos 2013. 7 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2013. 
  23. ^ Overbye, Dennis (15 Ağustos 2013). "NASA's Kepler Mended, but May Never Fully Recover". The New York Times. 7 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2013. 
  24. ^ Wall, Mike (15 Ağustos 2013). "Planet-Hunting Days of NASA's Kepler Spacecraft Likely Over". Space.com. 20 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2013. 
  25. ^ "Kepler: NASA retires prolific telescope from planet-hunting duties". BBC News. 16 Ağustos 2013. 17 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2023. 
  26. ^ Overbye, Dennis (18 Kasım 2013). "New Plan for a Disabled Kepler". The New York Times. 19 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2013. 
  27. ^ Johnson, Michele (25 Kasım 2013). Johnson, Michele (Ed.). "A Sunny Outlook for NASA Kepler's Second Light". NASA Official: Brian Dunbar; Image credits: NASA Ames; NASA Ames/W Stenzel. NASA. 18 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Aralık 2013. 
  28. ^ Johnson, Michele (11 Aralık 2013). Johnson, Michele (Ed.). "Kepler's Second Light: How K2 Will Work". NASA Official: Brian Dunbar; Image credit: NASA Ames/W Stenzel. NASA. 18 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Aralık 2013. 
  29. ^ Hunter, Roger (11 Aralık 2013). Johnson, Michele (Ed.). "Kepler Mission Manager Update: Invited to 2014 Senior Review". NASA Official: Brian Dunbar. NASA. 18 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Aralık 2013. 
  30. ^ Sobeck, Charlie (16 Mayıs 2014). Johnson, Michele (Ed.). "Kepler Mission Manager Update: K2 Has Been Approved!". NASA Official: Brian Dunbar; Image credit(s): NASA Ames/W. Stenzel. NASA. 17 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2014. 
  31. ^ Wall, Mike (14 Haziran 2013). "Ailing NASA Telescope Spots 503 New Alien Planet Candidates". Space.com. TechMediaNetwork. 8 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Haziran 2013. 
  32. ^ "NASA's Exoplanet Archive KOI table". NASA. 26 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2014. 
  33. ^ Crossfield, Ian J. M.; Petigura, Erik; Schlieder, Joshua; Howard, Andrew W.; Fulton, B. J.; Aller, Kimberly M.; Ciardi, David R.; Lepine, Sebastien; Barclay, Thomas; de Pater, Imke; de Kleer, Katherine; Quintana, Elisa V.; Christiansen, Jessie L.; Schlafly, Eddie; Kaltenegger, Lisa; Crepp, Justin R.; Henning, Thomas; Obermeier, Christian; Deacon, Niall; Hansen, Brad M. S.; Liu, Michael C.; Greene, Tom; Howell, Steve B.; Barman, Travis; Mordasini, Christoph (Ocak 2015). "A nearby M star with three transiting super-Earths discovered by K2". The Astrophysical Journal. 804 (1): 10. arXiv:1501.03798 $2. Bibcode:2015ApJ...804...10C. doi:10.1088/0004-637X/804/1/10. 
  34. ^ a b Overbye, Dennis (4 Kasım 2013). "Far-Off Planets Like the Earth Dot the Galaxy". The New York Times. 22 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Kasım 2013. 
  35. ^ a b Petigura, Erik A.; Howard, Andrew W.; Marcy, Geoffrey W. (31 Ekim 2013). "Prevalence of Earth-size planets orbiting Sun-like stars". Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States. 110 (48): 19273-19278. arXiv:1311.6806 $2. Bibcode:2013PNAS..11019273P. doi:10.1073/pnas.1319909110. PMC 3845182 $2. PMID 24191033. 
  36. ^ "17 Billion Earth-Size Alien Planets Inhabit Milky Way". Space.com. 7 Ocak 2013. 6 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ocak 2013. 
  37. ^ Khan, Amina (4 Kasım 2013). "Milky Way may host billions of Earth-size planets". Los Angeles Times. 6 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Kasım 2013. 
  38. ^ Clavin, Whitney; Chou, Felicia; Johnson, Michele (6 Ocak 2015). "NASA's Kepler Marks 1,000th Exoplanet Discovery, Uncovers More Small Worlds in Habitable Zones". NASA. 7 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ocak 2015. 
  39. ^ "NASA's Kepler Mission Announces Largest Collection of Planets Ever Discovered". NASA. 10 Mayıs 2016. 20 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2016. 
  40. ^ "Briefing materials: 1,284 Newly Validated Kepler Planets". NASA. 10 Mayıs 2016. 5 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2016. 
  41. ^ Overbay, Dennis (10 Mayıs 2016). "Kepler Finds 1,284 New Planets". The New York Times. 6 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mayıs 2016. 
  42. ^ Cowen, Ron (16 Ocak 2014). "Kepler clue to supernova puzzle". Nature. Nature Publishing Group. 505 (7483): 274-275. Bibcode:2014Natur.505..274C. doi:10.1038/505274a. ISSN 1476-4687. OCLC 01586310. PMID 24429610. 
  43. ^ "NASA Retires Kepler Space Telescope, Passes Planet-Hunting Torch". NASA. 30 Ekim 2018. 1 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2023. 
  44. ^ Wiessinger, Scott; Lepsch, Aaron E.; Kazmierczak, Jeanette; Reddy, Francis; Boyd, Padi (17 Eylül 2018). "NASA's TESS Releases First Science Image". NASA. 23 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ekim 2018. 
  45. ^ Atkins, William (28 Aralık 2008). "Exoplanet Search Begins with French Launch of Corot Telescope Satellite". iTWire. 4 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2009. 
  46. ^ a b "Kepler Mission Rockets to Space in Search of Other Earths, NASA Press Release, Mart 6, 2009". 15 Mart 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2009. 
  47. ^ "Launch Vehicle and Orbit (NASA)". 22 Haziran 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2009. 
  48. ^ "Arşivlenmiş kopya". 24 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2009. 
  49. ^ Koch, David; Gould, Alan (2004). "Overview of the Kepler Mission" (PDF). SPIE. 9 Nisan 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 9 Aralık 2010. 
  50. ^ Muir, Hazel (25 Nisan 2007). "'Goldilocks' planet may be just right for life". New Scientist. 18 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2009. 
  51. ^ "Frequently Asked Questions". 20 Ağustos 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2009. 
  52. ^ "How many exoplanets has Kepler discovered?". NASA. 27 Ekim 2017. 24 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2017. 
  53. ^ "Kepler by the Numbers". NASA. 2 Kasım 2018. 10 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Eylül 2021. 
  54. ^ "Exoplanet and Candidate Statistics". exoplanetarchive.ipac.caltech.edu. 8 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2023. 
  55. ^ Griggs, Mary Beth (30 Ekim 2018). "The Kepler Space Telescope is dead". The Verge. 28 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2023. 
Kaynak hatası: <references> grubunda "" içinde tanımlanan "NYT-20181031" adlı <ref> etiketinin içeriği yok. (Bkz: Kaynak gösterme)

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Kepler_uzay_teleskobu&oldid=33090658" sayfasından alınmıştır