Kurşun(II) tiyosiyanat - Vikipedi
Adlandırmalar | |
---|---|
Kurşun(II) tiyosiyanat | |
Kurşun(II) tiyosiyanat | |
Diğer adlar Kurşun ditiyosiyanat, kurşun izotiyosiyanat, kurşun sülfosiyanat, kurşun tiyosiyanat, kurşun tiyosiyanat (Pb(SCN) 2), kurşun(II) tiyosiyanat, kurşun(II) tiyosiyanat (Pb(NCS) 2), tiyosiyanik asitin kurşun(2+) tuzu | |
Tanımlayıcılar | |
3D model (JSmol) | |
ChemSpider | |
ECHA InfoCard | 100.008.887 |
EC Numarası |
|
PubChem CID | |
UNII | |
CompTox Bilgi Panosu (EPA) | |
| |
Özellikler | |
Molekül formülü | Pb(SCN)2 |
Molekül kütlesi | 323.3648 g/mol |
Görünüm | beyaz veya açık sarı toz |
Koku | kokusuz |
Yoğunluk | 3.82 g/cm3 |
Erime noktası | 190 °C |
Çözünürlük (su içinde) | 0.553 g/100 mL |
Çözünürlük | nitrik asitte çözünür |
−82.0•10−6 cm3/mol | |
Tehlikeler | |
GHS etiketleme sistemi: | |
Piktogramlar | |
İşaret sözcüğü | Tehlike |
Tehlike ifadeleri | H302, H312, H332, H360, H373, H410 |
Önlem ifadeleri | P201, P202, P260, P261, P264, P270, P271, P273, P280, P281, P301+P312, P302+P352, P304+P312, P304+P340, P308+P313, P312, P314, P322, P330, P363, P391, P405, P501 |
NFPA 704 (yangın karosu) | |
Aksi belirtilmediği sürece madde verileri, Standart sıcaklık ve basınç koşullarında belirtilir (25 °C [77 °F], 100 kPa). | |
Bilgi kutusu kaynakları |
Kurşun(II) tiyosiyanat,Pb(SCN)2 formülüne sahip bir bileşik daha doğrusu bir tuzdur. Beyaz kristalimsi bir katıdır, ancak ışığa maruz kaldığında sararır. Suda az çözünür ve kaynatıldığında bazik bir tuz olan (Pb(CNS)2*Pb(OH)2'ye dönüştürülebilir. Soğutulduğunda tuz kristalleri oluşabilir.[1] Kurşun tiyosiyanat, yutulması halinde kurşun zehirlenmesine neden olabilir ve birçok madde ile olumsuz reaksiyona girebilir. Küçük patlayıcılar, kibritler ve boyamalarda kullanılır.
Kurşun(II) tiyosiyanat oda sıcaklığında epeyce çözünür. Bu nedenle, düşük derişimdeki kurşun(II) tiyosiyanatı bir çözeltide tanımlamak zor olabilir. Her ne kadar bu makalenin yazarı dışındaki kaynaklar tarafından onaylanmamış olsa da, deneyler, çözeltide kurşun(II) tiyosiyanatın çökelmesi olmasa bile, tuz kristallerinin oluşabileceğini göstermektedir.
Sentezi
[değiştir | kaynağı değiştir]Kurşun(II) tiyosiyanat, nitrik asit (HNO3) ile asitlendirilmiş Kurşun nitrat Pb(NO3)2 ile Tiyosiyanik asit (HSCN) 'den oluşturulabilir.
Kurşun(II) tiyosiyanat, suda çözülmüş kurşun(II) asetat (Pb(CH3COO)2) ile potasyum tiyosiyanat (KSCN) veya amonyum tiyosiyanat (NH4SCN) ın reaksiyona sokulmasıyla yapılabilir. Böylece, beyaz bir katı kurşun(II) tiyosiyanat çökelmesi oluşur.
İyon reaksiyonu:
- Pb2+(suda) + 2SCN−(suda) → Pb(SCN)2(k)
Reaktiflik
[değiştir | kaynağı değiştir]UV'ye veya görünür ışığa maruz kaldığında, kükürt varlığı nedeniyle tiyosiyanat sararır. Nitrik asit[2] tarafından şiddetle oksitlenir ve asitle temas ettikten sonra, zehirli hidrojen siyanür gazı açığa çıkar. Ev yangınlarındaki gibi yüksek miktardaki ısı, aynı zamanda zehirli olan kükürt dioksit gazı açığa çıkarır. Diğer metal siyanürler gibi, kurşun tiyosiyanatta sodyum nitrat veya sodyum nitrit ile karıştırılıp ısıtıldığında patlar.
Sağlık Tehlikeleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Cildi ve gözü tahriş eder, yutulması veya solunmasıyla kurşun zehirlenmesine neden olabilir.
Belirtiler arasında mide-bağırsak bozuklukları, sindirim sisteminde tahriş, bacak krampları, kas zayıflığı, parestezi bulunur. Yüksek dozlar komaya veya ölüme neden olabilir. Belirtiler, 1-2 gün içinde ortaya çıkar.
Çoğu kurşun(II) tuzları tatlı bir tada sahiptir ve bu da onları küçük çocuklar için sürekli tüketim için bir tehlike haline getirir. Kurşun tiyosiyanat, ışığa duyarlılık nedeniyle boyalarda muhtemelen kullanılmazken, 1970'lerden önce birçok kurşun bazlı boyalar kullanılmıştır. Boyanın soyulma ve düşme eğilimi vardır. Bu durum muhtemelen küçük çocukları ve evcil hayvanları kurşun zehirlenmesine maruz bırakır.
Kurşun zehirlenmesi, Kurşun (II) 'nin biyolojik sistemlere bağlanması ile meydana geldiğinden, kurşun zehirlenmesinin etkileri ile mücadele etmek amacıyla Kurşun (II)' ye diğer biyolojik hedeflerden daha tercihli olarak bağlanan şelatlama maddelerini (ligantları) bulmak için araştırmalar yapılmıştır.[3]
Kullanımı
[değiştir | kaynağı değiştir]Kurşun tiyosiyanat patlayıcılarda, özellikle hafif silahların kartuşlarında kapsül bileşeni olarak, emniyet kibritlerinde ve anilin siyahı kumaş boyamasını geri döndürmek için (Gideon) kullanılır. Perovskite güneş pilinin hazırlanması için bir öncül madde olarak da kullanılabilir.[4]
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Urbanski, Tadeusz (1967). Chemistry and Technology of Explosives. Pergamon Press. ss. Volume 3, 230.
- ^ Bretherick (1979). Handbook of Reactive Chemical Hazards. Butterworth-Heinemann. s. 121.
- ^ Platas-Iglesias, Carlos; Esteban-Gómez, David; Enríquez-Pérez, Teresa; Avecilla, Fernando; de Blas, Andrés; Rodríguez-Blas, Teresa (4 Nisan 2005). "Lead(II) thiocyanate complexes with bibracchial lariat ethers: an X-ray and DFT study". Inorganic Chemistry. 44 (7): 2224-2233. doi:10.1021/ic048768y. ISSN 0020-1669. PMID 15792457.
- ^ Tai, Qidong; You, Peng; Sang, Hongqian; Liu, Zhike; Hu, Chenglong; Chan, Helen L. W.; Yan, Feng (1 Nisan 2016). "Efficient and stable perovskite solar cells prepared in ambient air irrespective of the humidity". Nature Communications (İngilizce). 7: 11105. doi:10.1038/ncomms11105. PMC 4821988 $2. PMID 27033249.