László Krasznahorkai - Vikipedi
László Krasznahorkai | |
---|---|
Doğum | 5 Ocak 1954 Gyula, Macaristan |
Meslek | Yazar, senarist, romancı |
İkamet | Macaristan |
Edebî akım | Postmodern edebiyat |
Resmî site | |
László Krasznahorkai (d. 5 Ocak 1954, Gyula) Macar senarist ve romancıdır.
Biyografi
[değiştir | kaynağı değiştir]Krasznahorkai 1954 yılında sosyal güvenlik uzmanı Júlia Pálinkás ile avukat György Krasznahorkai'nin oğlu olarak dünyaya geldi. 1973-1976 yılları arasında József Attila Üniversitesi'nde hukuk okudu. Üniversite yıllarında Gondolat Könyvkiadó adlı bir yayınevinde çalıştı.[1]
İlk romanı
[değiştir | kaynağı değiştir]1985 yılında ilk romanı 'Sátántangó'yu (Şeytan Tangosu) yayımladı. Kitabın elde ettiği başarı sayesinde kısa sürede Macar edebiyatının önemli temsilcilerinden biri haline geldi. 1987 yılında komünist rejimle yönetilen ülkesinin sınırları dışına ilk defa çıkarak Batı Berlin'e gitti. Burada bir yıl boyunca kaldıktan sonra başta Fransa ve İspanya olmak üzere bir süre Batı Avrupa'da kaldı.[2]
Uzakdoğu etkisi
[değiştir | kaynağı değiştir]İkinci romanı 'Az ellenállás melankóliája' Almanya'da büyük başarı elde etti. Yazar, Bestenliste Ödülü'nün sahibi oldu. 1990'lı yılların başlarında ilk defa Çin, Japonya ve Moğolistan'ı ziyaret eden yazar yazacağı sonraki eserlerinde Uzak Doğu felsefesine de yer verdi.[3]
Béla Tarr ortaklığı
[değiştir | kaynağı değiştir]Ünlü Macar yönetmen Béla Tarr'la çok yakın arkadaştır. Yönetmenin çektiği neredeyse bütün filmlerin senaryosu Krasznahorkai imzası taşımaktadır. 1988 yılında 'Kárhozat' adlı filmle başlayan bu ortaklık 2011 tarihli 'A torinói ló'ya (Torino Atı) kadar 5 kez devam etmiştir.[4]
Türkçede yayımlanmış kitapları
[değiştir | kaynağı değiştir]Yazarın 1985 tarihli ve bugüne kadar en çok bilinen eseri olan 'Şeytan Tangosu' adlı romanı 2013'te Can Yayınları'ndan yayımlandı.[5] Yazarın 1999 tarihli 'Savaş ve Savaş' adlı bir diğer romanı da yine aynı yayınevinden 2014 yılı sonlarında yayımlandı.[6]
Bibliyografi
[değiştir | kaynağı değiştir]Romanları
[değiştir | kaynağı değiştir]- Sátántangó (1985) (Türkçe: Şeytan Tangosu - 2013)
- Az ellenállás melankóliája (1989)
- Az urgai fogoly (1992)
- Háború és háború (1999) (Türkçe: Savaş ve Savaş - 2014)
- Északról hegy, Délről tó, Nyugatról utak, Keletről folyó (2003)
- Rombolás és bánat az Ég alatt (2004)
- Seiobo járt odalent (2008)
Öyküleri
[değiştir | kaynağı değiştir]- Kegyelmi viszonyok (1986)
- Megjött Ézsaiás (1998)
- Az utolsó farkas (2009)
- Megy a világ (2013)
Senaryoları
[değiştir | kaynağı değiştir]- Kárhozat (1988) (Yönetmen: Béla Tarr)
- Sátántangó (1994) (Yönetmen: Béla Tarr)
- Werckmeister harmóniák (1997-2001) (Yönetmen: Béla Tarr)
- A Londoni férfi (2007) (Yönetmen: Béla Tarr)
- A torinói ló (2011) (Yönetmen: Béla Tarr)
Ödülleri
[değiştir | kaynağı değiştir]- 1987 Mikes Kelemen Kör Ödülü (Hollanda)
- 1987 József Attila Ödülü (Macaristan)
- 1992 Déry Tibor Ödülü (Macaristan)
- 1993 Bestenliste Ödülü (Almanya)
- 1993 Krúdy Gyula Ödülü (Macaristan)
- 1998 Márai Sándor Ödülü (Macaristan)
- 2003 Soros Vakfı Ödülü
- 2004 Kossuth Ödülü (Macaristan)
- 2009 Yazarlar Birliği Ödülü (Macaristan)
- 2010 Spycher Ödülü (İsviçre)
- 2010 Brücke Berlin Ödülü (Almanya)
- 2012 Prima Primissima Ödülü (Macaristan)
- 2014 Vilenica Ödülü (Slovenya)
- 2015 Man Booker Uluslararası Ödülü (İngiltere)
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Viyana Üniversitesi biyografi[ölü/kırık bağlantı] 30 Ocak 2015 tarihinde erişilmiştir.
- ^ Yazarın biyografisi 14 Şubat 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 30 Ocak 2015 tarihinde erişilmiştir.
- ^ Krasznahorkai'nin Japonya'yla Entelektüel İlişkisi 8 Eylül 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 30 Ocak 2015 tarihinde erişilmiştir.
- ^ Krasznahorkai ve Tarr'ın sanatsal bütünlüğü 23 Mayıs 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 4 Mart 2012 tarihinde erişilmiştir.
- ^ 'Şeytan Tangosu'nun Türkçe baskısı 21 Aralık 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 30 Ocak 2015 tarihinde erişilmiştir.
- ^ 'Savaş ve Savaş'ın Türkçe baskısı 9 Aralık 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 30 Ocak 2015 tarihinde erişilmiştir.