French
DeutschLütfi Ay - Vikipedi
| Lütfi Ay | |
|---|---|
| Doğum | 1911 İstanbul |
| Ölüm | 28 Ekim 1995 İstanbul |
| Meslek | Tiyatro eleştirmeni, çevirmen |
| Dil | Türkçe |
| Vatandaşlık |  Türkiye |
| Önemli ödülleri | Legion D’Honeur nişanı (1985) |
Lütfi Ay (1911, İstanbul - 28 Ekim 1995, İstanbul), Türk tiyatro eleştirmeni, çevirmen.
Türkiye'de Cumhuriyet devrinin ilk tiyatro eleştirmenleri arasındadır. Ülkedeki tiyatro sanatını yaşatmaya yönelik övgü ağırlıklı yazıları ile bilinir.
Yaşamı
[değiştir | kaynağı değiştir]1911 yılında İstanbul'da doğdu. İlk, orta ve lise öğrenimini Galatasaray Sultanisi'nde tamamladıktan sonra Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Fransız Dili ve Edebiyatı Bölümü'nde yükseköğrenim gördü.
Darülbedayi'de aktör ve dergi sekreteri olarak çalıştı. 1942-1949 yıllarında Millî Eğitim Bakanlığı Tercüme Bürosu'nda çevirmen, 1949- 1958 yıllarında Devlet Tiyatrosu'nda Edebî Heyet raportörü ve genel sekreter olarak görev yaptı. Devlet Konservatuvarı'nda Tiyatro Tarihi dersleri verdi.
André-Paul Antoine, Eugène Scribe, Maurice Rostand, Louis Verneuil, Voltaire gibi yazarların yirmi civarında eserini Türkçeye çevirdi. Çevirdiği eserler arasında Voltaire'in Felsefe Sözlüğü de vardır. 1985 yılında kendisine Fransız hükûmeti tarafından Legion D’Honeur nişanı verildi.[1]
Tiyatro eleştirileri Ulus, Vatan, Cumhuriyet, Akis, Halkçı, Türk Dili gibi dergi ve gazeterde yayımlandı.[1] Tiyatro sanatını yaşatmaya yönelik övgü ağırlıklı yazıları olan bir eleştirmendi.[2]Tiyatro Eleştirmenleri Birliği Türkiye Merkezi'nin kurucu üyeleri arasında yer aldı ve ilk yönetim kurulunda görev yaptı.[3]
28 Ekim 1995'te İstanbul'da öldü.[4]
Eserleri
[değiştir | kaynağı değiştir]- La Theatre Turc, 1981
Çevirileri
[değiştir | kaynağı değiştir]- Platon, Kritias, 1942 (Erol Güney ile)
- Platon, Timaios, 1943 (Erol Güney ile)
- Erupides, Herakles, 1943
- Voltaire, Felsefe Sözlüğü, 1943
- Jules Romains, Avrupa Mukadderatın Yedi Muamması, 1944
- Jacques Copeau, Müellif'le Aktör, 1945
- André-Paul Antoine, Düşman, 1945
- Sidonie-Gabrielle Colette, Sevmek Korkusu, 1945
- Jules Romains, Bir Dünya Görüşü, 1945
- Maurice Rostand, Öldürdüğüm Adam, 1946
- Eugene Scrib, Bir Bardak Su Yahut Sebep ve Neticeler, 1946
- Johann Peter Eckermann, Hayatının Son Yıllarında Goethe ile Konuşmalar, 1947 (Sadi Baytın ile)
- Louis Verneuil, Memo Bankası, 1949 (Fehmi Baldaş ile)
- Henry de Montherlant, Santiago Şövalyesi, 1950 (Suut Kemal Yetkin ile)
- Ruth ve Augustus Goetz, Miras, 1952 (Reşiha Vafi ile)
- Sidonie-Gabrielle Colette, Avare Kadın, 1957 (Suut Kemal Yetkin ile)
- Marcel Achard, Aşk Acısı, 19578
- Victor Haim, Ebedi Koca, 1961
- Jean Anouilh, Toredorlar Valsi, 1965
- Jean Anouilh, Beckett Yahut Tanrının Onuru, 1972
- Peter Ustinoff, Dört Albayın Aşkı 1984
- Moliere, Hastalık Hastası, 1982
- Peter Ustinoff, Romanoff'la Juliette, 1984
- Georges Feydau, Avanak, 1987
- Victor Haim, Büyük Misafir, 1996
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b Sağcan, Ayşe. "Edebiyat Fakültesi Mütercim Tercümanlık Bölümü". translex.ege.edu.tr. 19 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Haziran 2023.
- ^ Hasan Erkek, Müzeyyen Buttanrı ((Ed.)). "Türk Tiyatrosu" (PDF). Anadolu Üniversitesi Yayınları No 2455. 24 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 19 Haziran 2023.
- ^ Oral, Zeynep. "Tiyatro Elestirmenleri Birliği'nin Gayri Resmî Tarihçesi". TEB (İngilizce). 23 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Haziran 2023.
- ^ "Lütfi Ay". Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. 19 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Haziran 2023.