Luyten b - Vikipedi
Keşif | |
---|---|
Keşfeden | Astudillo-Defru et al., HARPS |
Keşif tarihi | 17 Mart 2017 |
Doppler spektroskopisi | |
Yörünge özellikleri | |
0,091101+0,000019 -0,000017 AU | |
Dış merkezlik | 0,10+0,09 -0,07 |
18,6498+0,0059 -0,0052 g | |
Yarı-genlik | 1.61±0.15 m/s |
Yıldız | Luyten Yıldızı |
Fiziksel özellikler | |
Kütle | ≥2,89+0,27 -0,26 M⊕ |
Sıcaklık | 259 K (−14 °C; 7 °F) |
Wikimedia Commons'ta ilgili ortam | |
Luyten b (daha yaygın olarak Gliese 273b olarak bilinir), yakındaki kırmızı cüce Luyten Yıldızı'nın yaşanabilir bölgesi içinde yörüngede dönen, muhtemelen kayalık olduğu doğrulanmış bir ötegezegendir. 12 ışıkyılı uzaklıkta, bilinen en yakın dördüncü potansiyel yaşanabilir ötegezegendir. Yalnızca Proxima Centauri b, Ross 128 b ve GJ 1061 d, Dünya'ya daha yakındır. Haziran 2017'de Gliese 273c ile birlikte keşfedilen Luyten b, Dünya'nın kütlesinin yaklaşık 2,89 katı olan bir süper Dünyadır ve Dünya'dan yalnızca %6 daha fazla yıldız ışığı alır ve bu da onu yaşanabilirlik için en iyi adaylardan biri yapar.
Özellikler
[değiştir | kaynağı değiştir]Kütle, yarıçap ve sıcaklık
[değiştir | kaynağı değiştir]Kütle ve boyut
[değiştir | kaynağı değiştir]Luyten b bir süper Dünya'dır, yani kütlesi ve/veya yarıçapı Dünya'nınkinden daha büyük, ancak Uranüs veya Neptün'ünkinden daha küçüktür. Radyal hız ölçümleri gezegenin minimum 2,89M 🜨 kütleye sahip olduğunu gösteriyor. Gezegenin yıldızından geçtiği bulunamadı ve bunun sonucunda gerçek kütlesi ve yarıçapı bilinmiyor. Düşük kütlesi nedeniyle gezegen muhtemelen karasaldır ve tahmini yarıçapı 1,51R 🜨'dir.
Luyten Yıldızı çevresinde dört aday gezegen ileri sürüldü. 2020'de yapılan bir araştırma, dört gezegenin tümü mevcutsa, sistemin istikrarlı olması için gerçek kütlelerinin minimum kütlelerine yakın olması gerektiğini ve üst sınırın Luyten b için 3,03 olduğunu gösterdi.
Sıcaklık ve atmosfer
[değiştir | kaynağı değiştir]Gezegen, Dünya'nınkinden yalnızca %6 daha fazla bir olay akışı alıyor. Tahmini albedo veya gezegen tarafından yansıtılan ışık oranı 0,30 ile Luyten b'nin denge sıcaklığı 259K'dır.[1] Karşılaştırma için, Dünya'nın denge sıcaklığı 255K'dir. Eğer atmosferi varsa Dünya benzeri bir atmosfere sahip Luyten b yaklaşık 292 K (19 °C; 66,2 °F) bir ortalama yüzey sıcaklığına sahip olacaktır ki bu da Dünya'nınkine çok benzerlik göstermektedir..
Yörünge ve dönüş
[değiştir | kaynağı değiştir]Luyten b, konak yıldızına oldukça yakın bir yörüngede dönüyor. Luyten'in Yıldızı ortalama 0,091 AU uzaklığında yaklaşık 18,6 gün sürer; bu süre 88 günlük bir yıla ve 0,387 AU'luk bir yörünge yarıçapına sahip olan Merkür'den çok daha yakındır. Ancak konak yıldız çok sönük olduğu için Luyten b, sistemin yaşanabilir bölgesine düşüyor ve Dünya'dan yalnızca %6 daha fazla yıldız ışığı alıyor. Luyten b 0.10 ± 0.08 orta dereceli bir yörünge eksantrikliğine sahiptir.
Konak yıldız
[değiştir | kaynağı değiştir]Luyten Yıldızı, anakolda yer alan orta büyüklükte bir kırmızı cüce yıldızdır. Güneş'inkinin %29,3'ü kadar yarıçapı, %29 kadar kütlesi, %0,88 parlaklığı olup etkin sıcaklığı 3.382K'dir. Proxima Centauri gibi yakındaki birçok kırmızı cücenin aksine, Luyten Yıldızı 118 günün üzerinde uzun bir dönüş periyoduyla oldukça hareketsizdir.
Active SETI
[değiştir | kaynağı değiştir]Ekim 2017 ve 2018'de, kâr amacı gütmeyen kuruluş METI (Messaging Extraterrestrial Intelligence), olası dünya dışı uygarlıklarla temas kurma umuduyla gezegene yönelik düzinelerce kısa müzik bestesi ve bilimsel bir "eğitim" içeren "Sónar Calling GJ273b" adlı bir mesaj gönderdi.[2]
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]- LHS 1140 b, başka bir sessiz yıldızın etrafındaki devasa yaşanabilir bölge Süper Dünya
- Potansiyel olarak yaşanabilir dış gezegenlerin listesi
- Proxima Centauri b, Dünya'ya en yakın potansiyel olarak yaşanabilir ötegezegen
- Ross 128 b, ikinci en yakın yaşanabilir bölge gezegeni ve Proxima b'ye çok benziyor
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "PHL's calculators".
- ^ "Sonar Calling". Website. Advanced Music SL. 15 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2019.