French
DeutschMüstazî - Vikipedi
 | Bu maddenin içeriğinin Türkçeleştirilmesi veya Türkçe dilbilgisi ve kuralları doğrultusunda düzeltilmesi gerekmektedir. Bu maddedeki yazım ve noktalama yanlışları ya da anlatım bozuklukları giderilmelidir. (Yabancı sözcükler yerine Türkçe karşılıklarının kullanılması, karakter hatalarının düzeltilmesi, dilbilgisi hatalarının düzeltilmesi vs.) Düzenleme yapıldıktan sonra bu şablon kaldırılmalıdır. |
| Mûstezî Mûstezî biʿEmrillâh | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Abbâsî Halifesi | |||||
| Hüküm süresi | 1170-1180 | ||||
| Önce gelen | Mûstencid | ||||
| Sonra gelen | Nâsır | ||||
| Doğum | 23 Mart 1142 | ||||
| Ölüm | 30 Mart 1180 | ||||
| |||||
| Hanedan | Abbâsî Hanedanı | ||||
| Babası | Mustencid | ||||
| Dini | Sünni İslam | ||||
Mûstezî veya El-Hasan "el-Mûstezî biʿEmr i’l-Lâh" Tam Adı: Ebû Muhammed "el-Mûstezî biʿEmr i’l-Lâh" el-Hasan bin Yûsuf el-Mûstencid (Arapça: أبو محمد "المستضئ بأمر الله" الحسن بن يوسف المستنجد; Ebū muḥammed el-mustaḍʾî bi-ʾemr allāh el-ḥasan bin Yûsuf el-mûstencîd) (d. 1142 - ö. 1180) Otuz üçüncü Abbâsî Hâlifesi.
Yaşamı
[değiştir | kaynağı değiştir]Halife Müstencid (1160-1170) ile Ermeni asıllı Ghadda adlı bir cariyenin oğlu olarak 23 Mart 1142'de doğdu. Babası halife olan Müstencid ve Veziri kendini öldürteceklerinden korkan Türk asıllı bir Kölemen asker olan Kutb Halifeddin Kaymaz tarafından 20 Aralık 1170'te bir suikasta hedef oldu. Halife Müstencid saray hamamına kapatılıp ölünceye kadar orada bırakıldı. Müstazi babasının yerine 28 yaşındayken halife görevini üzerine aldı. Komployu planlayanlardan biri olan "Aduddein" Vezir oldu.
Eylül 1171 tarihli elde olan bir belgeye göre halife Mustadhi Mısır'da Fatimilerin elinde bulunmaktaydı.
Babasına karşı komplo yapanların arası sonradan bozuldu. Vezir olan Aduddedin Abbasiler Kölemen ordusu komutanı olan Emir Kutb Halifeddin Kaymaz tarafından vezirlikten uzaklaştırıldı.
1173'te Abbasi halifeliği ile Kuzistan Emiri olan İbni Sanka arasında bir savaş başladı. İbni Sanka mağlup düştü; Abbasiler tarafından esir olarak yakalandı ve idam edildi.
Mayıs 1175'te Emir Kutb Halifeddin Kaymaz devlet hazine nazırı olan Zahir El-Din İbni Al-Attar'i tutuklamak istedi ama hazine nazırı sarayda halife Mustadhi yanına sığınmayı başardı. Bunun üzerine Emir Kutb Halifeddin Kaymaz halifenin sarayını askerleriyle sardı. Halife Mustadhi bu kuşatmadan kendini kurtarmak için Bağdat halkından destek ve yardım istedi. Bağdat halkı bu isteğe cevap verip Emir Kutb Halifeddin Kaymaz'ın evine saldırıp evi talan ettiler. Emir Kutb Halifeddin Kaymaz Bağdat'tan kaçmak zorunda kaldı. Sürgünde iken Emir Kaymaz çok geçmeden öldü.
Bundan sonra Adud El-Din tekrar Vezir olarak görevlendirildi.
30 Mart 1180'de Halife Mustadhi hayata gözlerini yumdu. Yerine oğlu El-Nasir Abbasi halifesi oldu.
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Hitti, Philip H. (çev. Salih Tuğ), (1968) Siyasi ve Kültürel İslam Tarihi (İV Cilt), İstanbul:Boğaziçi Yayınları.
- Üçok, Bahriye (1979) İslam Tarihi Emeviler-Abbasiler, Devlet Kitapları, Ankara: Milli Eğitim Basımevi (1.Basım:1968)
- Muir, Wiiliam (1924), The Caliphate, its rise, decline and fall, Edinburgh Bolum 76 [1]17 Mayıs 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce) (Erişim:1.4.2013)
- Boyle, J. A. (ed) (1968) The Cambridge history of Iran, Cilt:5 Cambridge: University of Cambridge Press ISBN 978-0521069366 [2]24 Aralık 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
- Hanne, Eric J. (2007) Putting the caliph in his place: power, authority, and the Late Abbasid, Fairleigh Dickinson University Press,U.S. ISBN 978-0838641132 [3]24 Aralık 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. . (İngilizce)
