French
DeutschMordecai Kaplan - Vikipedi
Mordecai Menahem Kaplan (d. 11 Haziran 1881 - ö. 8 Kasım 1983), Yahudilikte etkili olan Yeniden İnşa hareketinin önderi Litvanya doğumlu Amerikalı haham, eğitimci ve ilahiyatçı.
1889'da ailesiyle birlikte ABD'ye göç etti.1900'de New York City College'daki ve Columbia Üniversitesi'ndeki öğrenimini tamamladıktan sonra aynı yıl Amerika Yahudi İlahiyat Okulu'nda hahamlığa atandı.Yahudiliğe yaklaşımının okulunkinden farklı olmasına karşın uzun süre bu kurumla ilişkisini sürdürdü; 50 yıl okulda ders verdi; 1909'da kurumun eğitim enstitüsünün müdürü ve 1931'de dekan oldu.1963'te emekliye ayrıldı.
1916'da New York'taki Yahudi Merkezi'ni kurdu.Türünün ABD'deki ilk örneği olan merkez, çekirdeğini bir sinagogun oluşturduğu bir cemaat ötgütüydü.Kaplan 1922'ye değin merkezin hahamlığını yaptı.Aynı yıl, sonradan Yeniden İnşa hareketinin merkezi olan Yahudiliği Geliştirme Derneği'ni kurdu.Yeniden İnşa hareketi, Yahudiliği günün gereklerine uyarlamaya yönelik bir girişimdi.Kaplan bu gerçeklerin yeni bir Tanrı anlayışına varılmasına gerektirdiğine inanıyordu.Judaism as a Civilization: Toward the Reconstruction of American-Jewish Life (1934; Bir Uygarlık Olarak Yahudilik: Amerikan Yahudi Yaşamının Yeniden İnşasına Doğru) adlı kitabında hareketi tanımladı.The Meaning of God in Modern Jewish Religion (1937; Çağdaş Yahudi Dininde Tanrı'nın Anlamı), Judaism Without Supernaturalism (1958; Doğaüstücülükten Arındırılmış Yahudilik) ve The Religion of Ethical Nationhood (1970; Ahlak Bağına Dayalı Ulusun Dini) gibi sonraki çalışmalarında hareketin amacını daha ayrıntılı bir biçimde ortaya koydu.1935'te iki haftada bir çıkan Reconstructionist adlı dergiyi yayımlamaya başldı.
Yeniden İnşa yanlısı Sabbath Prayer Book 'u (1945; Sebt Günü Dua Kitabı) hazırlayanlardan biri olan Kaplan bu kitapta Eski Ahit metninin sözcük anlamıyla doğru olmadığını ileri sürdü ve yerleşik öğretiye karşı çıktıysa da, ABD ve Kanada Ortodoks Hahamlar Birliği, kuramlarının kabul edilebilir olmadığını açıkladı.
