Oldenburg - Vikipedi

Oldenburg
Arma
Oldenburg
Ülke	Almanya
Eyalet	Aşağı Saksonya
İdare
• Belediye başkanı	Jürgen Krogmann (SPD)
Yüzölçümü
• Toplam	102,96 km²
Rakım	4 m
Nüfus  (2019)[1]
• Toplam	169.077
• Yoğunluk	1.600/km²
Zaman dilimi	UTC+01.00 (OAS)
• Yaz (YSU)	UTC+02.00 (DAS)
Posta_kodu	26001-26135
Alan kodu	0441
Resmî site www.oldenburg.de

Oldenburg, Almanya'nın Aşağı Saksonya eyaletine bağlı ilçeleri olmayan bir bağımsız şehirdir. 1810-1814'te eski "Oldenburg Dükalığı" Fransız işgali altında iken "Le Vieux-Bourg" olarak adlandırıldığı için Fransızlar tarafından bu isimle bilinmektedir. Şehir Runte Neheri ve Haaren Nehri üzerinde kuzeybatı Almanya'da deniz kıyısında konumlanmıştır. Doğusunda Bremen şehri ve eyaleti ve batısında Hollanda ve Groningen şehri bulunmaktadır. Şehrin nüfusu (2011 sonu itibarıyla) 162.481 kişi olup böylece Aşağı Saksonya'nın (Hannover, Braunschweig ve Osnabrück şehirlerinden sonra) 4. büyük şehri olmaktadır. Şehir eski bir bağımsız düklük (Oldenburg Büyük Dükalığı) merkezi idi ve bundan dolayı birçok eski hükûmet binaları şehirde bulunmaktadır. Oldenburg bir üniversite şehridir.

Almanya'da Holstein'da bulunan bir diğer Oldenburg, incelenen şehirden ayrılmak için resmen Öldenburg (Oldenburg) olarak tanınmaktadır.

Oldenburg Almanya'nın ve Aşağı Saksonya eyaletinin kuzey-batısında Hollanda ülkesi ile sınırı olarak konumlanmıştır. Şehir Bremen'in 40 km batısında; Osnabrück'un 100 km kuzeyinde ve Hamburg'un 165 km batısında bulunur.

Oldenburg 31 Aralık 2004'te kadar Aşağı Saksonya'ya bağlı olan Weser-Ems kazası merkezi olup bu tarihten sonra doğrudan doğruya eyalete bağlı, altında ilçeleri olmayan bağımsız il olmuştur. Şehir 2005'ten itibaren Avrupa Birliği tarafından "Bremen-Oldenberg Metropoliten Bölgesi"'ne dahil olduğu kabul edilmiştir.

Oldenburg'a dair ilk yazılı belge 1104 tarihli olup bu belgede ismi "Aldenburg" olarak geçmektedir. Üzerinde şu nakliyat gemileri geçen Hunte Nehri'nin yol geçecek sığ geçidinde olduğu için Oldenburg önem kazandı. Oratçağlarda güçlü Hansa şehri olan Bremen'in yakınlarında bir küçük bağımsız düklük merkezi oldu ve bu küçük bağımsız devlet Oldenburg Kontluğu ve sonra Oldenburg Düklüğü ve en son Oldenburg Büyük Dükalığı adları ile anıldı. 17. yüzyılda Almanya'da savaş, dinsel kavgalar, iç karışıklık ve anarşi kol gezmekte iken bu bağımsız şehir zenginleşti ve nüfusu arttı. 1667'de şehirde büyük bir veba salgını çıkıp çok sayıda olmuş oldu ve kısa zaman sonra büyük bir yangın şehri yakıp büyük zarar verdi. O zaman Oldenburg Dükü de olan Danimarka kralları şehrin ve şehir halkının bu felaketlere uğramasına pek önem vermediler ve şehir Almanya içinde gücünü ve önemini kaybetti.

1773'te Danimarka krallarının idaresi sona erdi. Yeni düklük idaresi o zamandan sonra eski yanmış şehir binaları yerine günümüze kadar gelmiş olan klassikist mimarı stilli yeni binalar yaptırıp şehri imar ettirmeye koyuldu.

1870'ten sonra Almanya'nın birleşmesi ile "Oldenburg Büyük Düklüğü" birleşik Almanya'nın bir parçası oldu ama yine de eyalet haklarını korudu.

I. Dünya Savaşı sonunda Almanya yenilip Almanya İmparatoru II. Wilhelm tahttan çekilip Almanya da cumhuriyet ilan edilince Oldenburg Dükü olan II. Friedrech August von Oldenburg'da 11 Kasım 1918'de tahtından feragat etti. Oldenburg Dükalığı yerine "Oldenburg Bağımsız Devleti (Freistaat Oldenburg)" kuruldu ve bu devlet başkenti Oldenburg oldu ve bu devlet Weimar Almanyası'na bağlandı.

II. Dünya Savaşı'nda Oldenburg nispeten çok az bombardıman zayiatı gördü ve şehrin ancak %1,4 kısmı yıkıldı. Almanya müttefikler tarafından işgal edildikten sonra Oldenburg "Britanya İşgal Bölgesi" içine katıldı ve şehir Britanya askeri kuvvetleri tarafından idareye başlandı. Şehirde göçmen kampları kuruldu ve o zaman 100.000 kişilik yerli şehir nüfusuna yaklaşık 42.000 kadar göçmen eklendi. 1946'da "Oldenburg Bağımsız Devleti" lağvedildi.

Bundan sonra Oldenburg "Federal Almanya" içinde Aşağı Saksonya eyaletinin bir idari bölgesi haline geldi. Bu idari bölge 1978'de ortadan kaldırılıp Oldenburg yeni kurulan Weser-Ems ilçesi (kreis) merkezi oldu. 2004'te Aşağı Saksonya eyaleti bir yörel idare reformu uygulayarak alt idare bölümü olan "il (regierungsbezirks)" idarelerini lağvetti ve bu reformla Oldenburg doğrudan doğruya eyalete bağlı ve altında hiçbir ilçe idare bölümleri bulunmayan "bağımsız şehir ("Kreisfreie Stadt") statüsü kazandı.

Oldenburg kentinin şu şehirlerle resmi kardeş şehir bağlantısı vardır:^[2]

• Høje-Taastrup, Danimarka
• Cholet, Fransa
• Groningen, Hollanda
• Mahaçkale, Rusya
• Mateh Asher, İsrail
• Kingston upon Thames, Birleşik Krallık

• Aşağı Saksonya

Wikimedia Commons'ta Oldenburg (Oldenburg) ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

• Resmî Website18 Eylül 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Almanca)
• Resmî Oldenburg turist enformasyon merkezi22 Şubat 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Vikigezgin'de Oldenburg ile ilgili gezi rehberi bulunmaktadır.

• Oldenburg Uluslararası Film Festivali websitesi24 Haziran 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Oldenburg 360-derece panoramaları12 Şubat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Oldenburg sokaklarında sanal oto sürülmesi(Almanca)
• Alt Oldenburg tarihi fotolar koleksiyonu24 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Almanca)