Paylaşım ekonomisi - Vikipedi

Paylaşım ekonomisi sahibince seyrek gereksinim duyulan bir gerecin ya da hizmetin sahibince kullanılmadığı zamanlarda ihtiyacı olan başka kullanıcılara, uzmanlaşmış bir pazarlayıcı tarafından sunulması ve kullanıcının ödediği kullanım ücretinden pazarlayıcının bir pay alması temelli alış veriş düzenidir.

Bu düzen daha önceleri yüksek yatırım gerektiren gereçlerin firmalar arasında birbirlerine kiralamaları şeklinde var idi. İnternet üzerinden ve akıllı cep telefonu yazılımları aracılığı ile yapıldığında hem işlemin ucuza mal olması, hem de anında karara bağlanıp işleme konulabilmesi, üstelik internet üzerinden kişisel alış veriş geçmişinin görülebilmesi, ödeme, haberleşme, coğrafi takip gibi başka hizmetlerle birleştirilebilmesi hızla artmasına ve değişik, daha küçük ölçekte ama çok daha yüksek sayılarda işlemlerin söz konusu olduğu alanlara yayılmasına olanak vermiştir.^[1]

Birçok ülkede ekonomik örgütlenmelerin ve bunları düzenleyen kanunların bu gelişmeye hazırlıksız olmaları yüzünden, düzen değiştirici etkileri olmuştur.

En çok sözü edilen örnek, özel taşıtların taksi gibi ama geleneksel taksi hizmetlerini gölgeye düşürecek hizmet seviyesinde kullanımına olanak veren ve kısa sürede geniş uluslararası yayılıma ulaşan, bu yüzden birçok ülkede geleneksel taksi örgütleriyle çelişki yaşayan, mahkemelere düşen Über'dir.

Başka bir erken örnek, özel konutlardaki fazladan geceleme kapasitesini otel gibi sunma olanağı sağlayan Airbnb dir.

Daha yüzlerce konuda örnekler vardır 5 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..

• Ortaklaşa tüketime yönelik çevrimiçi platformlar
• Kitle fonlaması

• Saydamlık, Açıklık konularına katkı
• Atıkların değerlendirilmesine, israfın azaltılmasına katkı
• Toplumda güven duygusuna katkı
• Çevre kirliliğinin, karbon ayak izinin azaltılması
• Kısıtlı kaynakların daha iyi değerlendirilmesine katkı
• Sosyal veya ekonomik adalet (fakirlerin olanaklara ulaşabilmelerine ağır yatırım engelinin azaltılması)
• Kişisel bağımsızlık ve kendi kendine yeterlilik gibi konularda kolaylık
• Gayri merkeziyetçilik, kendi kendine örgütlenemeye engellerin azaltılması
• Demokratik katılıma katkı
• Sürdürülebilir tüketime katkı