Pollux - Vikipedi

Pollux
	Pollux'un konumu
Gözlem verisi; Dönem J2000.0 Ekinoks J2000.0
Takımyıldız	İkizler
Sağ açıklık (α)	07sa 45d 18,94987s
Dik açıklık (δ)	+28° 01′ 34,3160″
Görünür büyüklük (V)	1,15
Görünür büyüklük (B)	2,15
Sınıflandırma
Tayfsal sınıf	K0 IIIb
U−B renk ölçeği	+0,85
B−V renk ölçeği	+1,00
R−I renk ölçeği	+0,50
Astrometri
Dikey hız ()	3,23 ± 0,02 km/s
Özdevinim (μ)	RA: -626,55 ± 0,30 mys/y ; Dec.: -45,80 ± 0,18 mys/y
Iraklık açısı (π)	96,54 ± 0,27 mys
Uzaklık	33,78 ± 0,09 Iy; (10,36 ± 0,03 pc)
Mutlak büyüklük (V)	1,08
Özellikler
Kütle (m)	2,04 ± 0,3 M☉
Yarıçap (r)	8,8 ± 0,1 R☉
Aydınlatma gücü	44,40 L⊙
Yüzey kütle çekimi (log g)	2,685 ± 0,09 cgs
Sıcaklık	4.666 ± 95 K
Metallik [Fe/H]	0,08
Dönüş hızı ()	2,8 km/s
Yaş	724 milyon
Katalog belirtmeleri
	Beta Geminorum • 78 Geminorum • BD+28°1463 • GCTP 1826.00 • Gliese 286 • HD 62509 • HIP 37826 • HR 2990 • LFT 548 • LHS 1945 • LTT 12065 • SAO 79666

Pollux (β Gem, β Geminorum, Beta Geminorum), İkizler takımyıldızı içinde yer alan ve yaklaşık olarak 34 ışık yılı uzaklıkta bulunan bir yıldızdır. Tayf sınıfı K0IIIb olan turuncu dev yıldızın görünen parlaklığı +1,15 kadirdir. Pollux, komşusu Castor (Alfa Geminorum) dan daha parlaktır ve takımyıldızın en parlak yıldızıdır. Gökada içinde Güneş'e göre 31 km/sn'lik bir hızla hareket eder. Gökada merkezinden uzaklığı, 24.100 ile 36.400 ışık yılı aralığında tahmin edilmektedir.^[3] 2006 yılında, Pollux'un yörüngesinde bir gezegenin varlığı doğrulandı.^[6]

Gezegen sistemi

Şüpheli bir güneşdışı gezegen Pollux b'nin tespit edildiği 16 Haziran 2006 tarihinde ilan edildi. Pollux b'nin Jüpiter'den en az 2,3 kat daha fazla kütleye sahip olduğu hesaplanmıştır. Pollux'un yörüngesinde 590 günlük bir sürede dönmektedir.^[6]

Pollux sistemi^[6]
Bileşen (yıldızından uzaklığına göre)	Kütle	Yarı büyük eksen (AU)	Yörünge süresi (gün)	Dış merkezlik	Eğiklik	Yarıçap
b	>2,30 ± 0,45 $M$ _J	1,64 ± 0,27	589,64 ± 0,81	0,02 ± 0,03	—	—

Mitoloji

Mitolojide, Castor ve Pollux, İkizler'in başlarını, bunlardan aşağıya batıya doğru uzanan sönük yıldızlar ise vücutlarını biçimlendirir. Mitolojiye göre Tanrı Jüpiter biri ölümsüz (Pollux, Jüpiter'in oğlu), biri ölümlü (Castor) iki gencin yeryüzündeki örnek dostluk ve sevgilerinin sonsuza dek sürmesi için bu gençlere yeryüzünde yer açmış! Daha başka kültürlerde bu çift yıldızın, Adem ve Havva dahil çeşitli ikizlere veya çiftlere yakıştırıldığı görülmektedir.^[9]

Kaynakça

^ ^a ^b ^c ^d ^e ^f "NAME POLLUX -- Variable Star". SIMBAD. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2013. ^{[ölü/kırık bağlantı]}
^ ^a ^b ^c "Bright Star Catalogue". 25 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2013.
^ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g "Pollux, a yellow giant star in Gemini". 6 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2013.
^ ^a ^b Extended Hipparcos Compilation (XHIP) (Anderson+, 2012)
^ Aurière, M.; Wade, G. A.; Konstantinova-Antova, R.; Charbonnel, C.; Catala, C.; Weiss, W. W.; Roudier, T.; Petit, P.; Donati, J.-F. (Eylül 2009), "Discovery of a weak magnetic field in the photosphere of the single giant Pollux", Astronomy and Astrophysics, 504 (1), ss. 231-237, arXiv:0907.1423 $2, Bibcode:2009A&A...504..231A, doi:10.1051/0004-6361/200912050
^ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Hatzes, A. P.; Cochran, W. D.; Endl, M.; Guenther, E. W.; Saar, S. H.; Walker, G. A. H.; Yang, S.; Hartmann, M.; Esposito, M. (2006), "Confirmation of the planet hypothesis for the long-period radial velocity variations of β Geminorum", Astronomy and Astrophysics, cilt 457, ss. 335-341, arXiv:astro-ph/0606517 $2, Bibcode:2006A&A...457..335H, doi:10.1051/0004-6361:20065445
^ Massarotti, Alessandro; Latham, David W.; Stefanik, Robert P.; Fogel, Jeffrey (Ocak 2008), "Rotational and Radial Velocities for a Sample of 761 HIPPARCOS Giants and the Role of Binarity", The Astronomical Journal, 135 (1), ss. 209-231, Bibcode:2008AJ....135..209M, doi:10.1088/0004-6256/135/1/209
^ Takeda, Yoichi; Sato, Bun'ei; Murata, Daisuke (Ağustos 2008), "Stellar parameters and elemental abundances of late-G giants", Publications of the Astronomical Society of Japan, 60 (4), ss. 781-802, arXiv:0805.2434 $2, Bibcode:2008PASJ...60..781T
^ Özel, M. Emin; Saygaç, Talat (1997). Gökyüzünü Tanıyalım. Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumu. s. 191. ISBN 975-403-072-3.

[simbad-1] ^ ^a ^b ^c ^d ^e ^f "NAME POLLUX -- Variable Star". SIMBAD. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2013. ^{[ölü/kırık bağlantı]}

[hr-2] "Bright Star Catalogue". 25 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2013.

[astrostudio-3] ^ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g "Pollux, a yellow giant star in Gemini". 6 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2013.

[Anderson-4] Extended Hipparcos Compilation (XHIP) (Anderson+, 2012)

[aaa504_1_231-5] Aurière, M.; Wade, G. A.; Konstantinova-Antova, R.; Charbonnel, C.; Catala, C.; Weiss, W. W.; Roudier, T.; Petit, P.; Donati, J.-F. (Eylül 2009), "Discovery of a weak magnetic field in the photosphere of the single giant Pollux", Astronomy and Astrophysics, 504 (1), ss. 231-237, arXiv:0907.1423 $2, Bibcode:2009A&A...504..231A, doi:10.1051/0004-6361/200912050

[aaa457_335-6] ^ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Hatzes, A. P.; Cochran, W. D.; Endl, M.; Guenther, E. W.; Saar, S. H.; Walker, G. A. H.; Yang, S.; Hartmann, M.; Esposito, M. (2006), "Confirmation of the planet hypothesis for the long-period radial velocity variations of β Geminorum", Astronomy and Astrophysics, cilt 457, ss. 335-341, arXiv:astro-ph/0606517 $2, Bibcode:2006A&A...457..335H, doi:10.1051/0004-6361:20065445

[aj135_1_209-7] Massarotti, Alessandro; Latham, David W.; Stefanik, Robert P.; Fogel, Jeffrey (Ocak 2008), "Rotational and Radial Velocities for a Sample of 761 HIPPARCOS Giants and the Role of Binarity", The Astronomical Journal, 135 (1), ss. 209-231, Bibcode:2008AJ....135..209M, doi:10.1088/0004-6256/135/1/209

[pasj60_4_781-8] Takeda, Yoichi; Sato, Bun'ei; Murata, Daisuke (Ağustos 2008), "Stellar parameters and elemental abundances of late-G giants", Publications of the Astronomical Society of Japan, 60 (4), ss. 781-802, arXiv:0805.2434 $2, Bibcode:2008PASJ...60..781T

[Ozel-9] Özel, M. Emin; Saygaç, Talat (1997). Gökyüzünü Tanıyalım. Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumu. s. 191. ISBN 975-403-072-3.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

Gözlem verisi Dönem J2000.0 Ekinoks J2000.0
Pollux'un konumu
Takımyıldız	İkizler
Sağ açıklık ( $α$ )	07^sa 45^d 18,94987^s^[1]
Dik açıklık ( $δ$ )	+28° 01′ 34,3160″^[1]
Görünür büyüklük (V)	1,15^[1]
Görünür büyüklük (B)	2,15^[1]
Sınıflandırma
Tayfsal sınıf	K0 IIIb^[1]
U−B renk ölçeği	+0,85^[2]
B−V renk ölçeği	+1,00^[2]
R−I renk ölçeği	+0,50^[2]
Astrometri
Dikey hız ( $v_{r}$ )	3,23 ± 0,02^[1] km/s
Özdevinim ( $μ$ )	RA: -626,55 ± 0,30^[3] mys/y Dec.: -45,80 ± 0,18^[3] mys/y
Iraklık açısı ( $π$ )	96,54 ± 0,27^[3] mys
Uzaklık	33,78 ± 0,09^[3] Iy (10,36 ± 0,03^[3] pc)
Mutlak büyüklük (V)	1,08^[4]
Özellikler
Kütle ( $m$ )	2,04 ± 0,3^[5] `M`_☉
Yarıçap ( $r$ )	8,8 ± 0,1^[6] `R`_☉
Aydınlatma gücü	44,40^[4] L_⊙
Yüzey kütle çekimi (log $g$ )	2,685 ± 0,09^[6] cgs
Sıcaklık	4.666 ± 95^[6] K
Metallik [Fe/H]	0,08^[3]
Dönüş hızı ( $v_{\mathrm {e} }\cdot \sin i$ )	2,8^[7] km/s
Yaş	724^[8] milyon
Katalog belirtmeleri
Beta Geminorum • 78 Geminorum • BD+28°1463 • GCTP 1826.00 • Gliese 286 • HD 62509 • HIP 37826 • HR 2990 • LFT 548 • LHS 1945 • LTT 12065 • SAO 79666