French
DeutschDerecik, Arhavi - Vikipedi
| Derecik | |
|---|---|
 | |
 Artvin'in Türkiye'deki konumu | |
  Derecik Derecik'in Artvin'deki konumu | |
| Ülke |  Türkiye |
| İl | Artvin |
| İlçe | Arhavi |
| Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
| Rakım | 355 m |
| Nüfus (2020) | |
| • Toplam | 97 |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| İl alan kodu | 0466 |
| İl plaka kodu | 08 |
| Posta kodu | 08290 |
Derecik, Artvin ilinin Arhavi ilçesine bağlı bir köydür.
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Derecik köyünün eski adı Sidra / Sidere'dir. Yunanca bir yer adı olan Sidra, "demirköy" anlamına gelir.[3] 1876 tarihli Trabzon vilayeti salnamesi ile 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde de köyün adı Sidra / Sidere (سیدرە) olarak geçer.[4][5]
Sidra veya Sidre'nin bulunduğu bölge, antik çağda Kolheti Krallığı'nın bir parçasıydı. Osmanlılar bu bölgeyi, 1461 yılında Trabzon İmparatorluğu'nu oradan kaldırdıktan sonra ele geçirdi. Arhavi, Osmanlı döneminde Lazistan olarak adlandırılan bölgede bulunuyordu. Sidra'nın yer aldığı Arhavi, erken Osmanlı kayıtlarında Trabzon sancağına bağlı Arhavi kazası olarak geçer. Arhavi kazası, 1486 tahriri sırasında Arhavi-Laz nahiyesinden, 16. yüzyılda ise, Arhavi-Laz, Gonio, Vilayet-i İskele ve Vilayet-i Bağobit nahiyelerinden oluşuyordu. Arhavi kazasında yer alan Sidra, 1583 tahririnde 5 mahallesi olan bir köy olarak kaydedilmiştir.[6]
Sidra, 1876 tarihli Trabzon vilayeti salnamesine göre Trabzon vilayetinin sancaklarından biri olan Lazistan sancağında Hopa kazasının Arhavi nahiyesine bağlı bir köydü. Nüfusu 69 hanede yaşayan 213 kişiden oluşuyordu. Hane başına yaklaşık 3 kişi düşmesi, sadece erkek nüfusun tespit edilmesiyle ilişkili olabilir. Bu durumda köyün nüfusunun yaklaşık 416 kişiden oluştuğu söylenebilir. Nitekim 1935 yılında köyde tespit edilen nüfus da bu ihtimali desteklemektedir. Tarımla geçinen köyde hayvan varlığı 11 keçi/koyun, 123 inek, 3 at ve 2 öküz olarak tespit edilmiştir.[7][8]
Sidra, 1928 tarihli Osmanlıca köy listesine göre Rize vilayetinin Hopa kazasının Arhavi nahiyesine bağlıydı.[5] 1935 genel nüfus sayımında "Sidere" olarak kaydedilmiş olan yerleşme, Rize ve Artvin vilayetlerinin yerine kurulmuş olan Çoruh vilayetinin Hopa kazasına bağlı Arhavi nahiyesinin köylerinden biriydi. Bu tespite göre köyün nüfusu 475 kişiden oluşuyordu.[8] Sidra / Sidere adı "yabancı kökten geldiği" için 1959 yılında 7267 sayılı kanunla Derecik olarak değiştirilmiştir.[9] Bununla birlikte Sidere adı köyün yeni adıyla birlikte bir süre daha resmi kayıtlarda "Derecik (Sidere)" biçiminde kullanılmıştır.[10]
Coğrafya
[değiştir | kaynağı değiştir]Derecik köyü, Artvin il merkezine 88 km, Arhavi ilçesine 12 km uzaklıktadır.[11]
Nüfus
[değiştir | kaynağı değiştir]| Yıllara göre köy nüfus verileri | |
|---|---|
| 2020 | 97[2] |
| 2019 | 87[2] |
| 2018 | 96[2] |
| 2017 | 126[2] |
| 2016 | 137[2] |
| 2015 | 111[2] |
| 2014 | 98[2] |
| 2013 | 82[2] |
| 2012 | 78[2] |
| 2011 | 64[2] |
| 2010 | 64[2] |
| 2009 | 72[2] |
| 2008 | 86[2] |
| 2007 | 84[2] |
| 2000 | 249[11] |
| 1990 | 446[11] |
| 1985 | 545[11] |
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Derecik, Turkey Page" (İngilizce). Fallingrain.com. 29 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ocak 2020.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o "Artvin Arhavi Derecik Köy Nüfusu". Nufusune.com. 7 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2020.
- ^ Taner Artvinli, Artvin Yer Adları Sözlüğü, İstanbul, 2013, s. 236, ISBN 978-605-5708-85-6.
- ^ Trabzon Vilayeti Salnamesi − 1869-1904, (Hazırlayan) Kudret Emiroğlu, Ankara, 1993-2009, 22 cilt; 8. cilt, s. 368, ISBN 9789157871117.
- ^ a b Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 621.
- ^ "Kenan Aydın, "Arhavi Kazasında İskân ve Nüfus (1583-1681/1682)" - Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 2021 Bahar (34), s. 206". 17 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2021.
- ^ Trabzon Vilayeti Salnamesi − 1869-1904, (Hazırlayan) Kudret Emiroğlu, Ankara, 1993-2009, 22 cilt; 8. cilt, s. 369, ISBN 9789157871117.
- ^ a b "1935 Genel Nüfus Sayımı, İstanbul, 1937, s. 332" (PDF). 16 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 3 Ağustos 2021.
- ^ "Köylerimiz, (Yayımlayan) İçişleri Bakanlığı, Ankara, 1968, s. 752". 23 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2021.
- ^ "1980 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1981" (PDF). 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 15 Mart 2022.
- ^ a b c d "Derecik Köyü". YerelNet.org.tr. 28 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2018.