St Helens, Merseyside - Vikipedi

St Helens
Kent
St Helens
St Helens Merseyside içinde konumu
Ülke	Birleşik Krallık
Kurucu Ülke	İngiltere
Bölge	Kuzey Batı İngiltere
Kontluk	Merseyside
Nüfus  (2001)
• Toplam	102.629
Zaman dilimi	UTC±00.00 (BAS)
• Yaz (YSU)	UTC+01.00 (BAYS)
Alan kodu	01744

St Helens, İngiltere'nin Kuzey Batı bölgesinde törensel Merseyside Metropoliten Kontluğu'na bağlı olup 2009'dan beri tek-seviyeli St Helens Metropoliten Borough İdaresi'nin merkezi olan bir kenttir.

St Helens tarihsel kontluk olan Lancashire'ın güney batısında konumlanmıştır ve tarihi olarak güney-batı Lancashire olarak bilinmektedir. St Helens 19. yüzyılda büyümüş ve aynı dönemde büyük sanayi kenti konumuna gelen Manchester ile Liverpool arasında kalmıştır.

1830'lu yıllarda yapılan İngiltere'de ve dünyada ilk ticari demiryolu olan Manchester-Liverpool demiryolu ve 1930'lu yıllarda ilk defa Avrupa'da yapılan otoyollarına atıfla yapılan çifte yollu "East Lancashire Road" (şimdi A580) St Helens'den geçmekteydi.

Günümüzde St Helens kara yolu ile doğuda bulunan Manchester'dan 42–45 km ve batıda bulunan Liverpool'a 21 km uzaktadır. Londra 326 km güneydoğudadır.

St Helens Mersey Nehri'nin 10 km kadar güneyinde olup deniz kenarında değildir. Şehir ve etrafındaki arazi genellikle tarım yapmaya çok elverişli sulak bir arazidir. Şehir ortasında ufak bir dere olana "Mill Brook/Windle Brook" geçer ve bu Sankey Kanalına bağlanır.

Kent merkezi rakımı 50 m dir. Yerel idaresi sınırları içinde bulunan arazi 30 km² kadar birbirine yakın küçük tepelerden oluşmaktadır. Kent merkezinin yaklaşık 7 km kuzeyinde bulunan "Billinge Tepesi" törensel "Merseyside Metropoliten Kontluğu" içinde en yüksek noktadır. Açık, bulutsuz günlerde bu tepenin üstünden Manchester ve Liverpool şehirleri ile Wigan, Bolton ve Warrington kentleri görülebilir.

St Helens 19. yüzyılların ortalarına kadar tek bir kent hatta tek bir kasaba değildi. İsmi ilk defa birkaç evden kurulu bir küçük köyde 1552de kurulan bir küçük kilise ismi olarak belgelenmiştir. Bu koyun etrafında 4 değişik malikaneye bağlı diğer köyler de (Ecclestone, Parr, Sütton Manör ve Windle) bulunmaktaydı. 16. yüzyılda bu köylerin civarında önemli kömür yatakları bulunduğu anlaşılmış ve buralarda maden ocakları açılması dolayısıyla köyler büyümüştür. 18. yüzyıl ortalarına kadar yörel sanayi küçük çaplı idi. Keten kumaş dokuması, küçük çaplı kil ve turba ocakları ve küçük kömür ocakları bu sanayii oluşturmaktaydı. 17. yüzyılda bu köylerin bulunduğu mevkide cam üretimi ve bakır üretimi de başladı.

Ama şimdiki kentin büyümesine başlıca neden büyük çaplı kömür ocaklarının açılmasına bağlı oldu. 1762'de St Helens'i Mersey Nehrine bağlayan Sankey Kanalı'nın açılması St Helens'in bulunduğu mevki kömür üreten ve kanal dolayısıyla bunu ucuzca nakledilmesini sağlayan bir mevki haline getirdi. Kömürün gelişmesiyle birlikte St Helens'de bulunan diğer sanayiler de (bakır, cam, kimya maddeleri) büyük çaplı üretime geçtiler. Bu merkezi mevki bir sanayi merkezi rolünü aldı ve hızla büyümeye başlayıp bir şehirsel alan görüntüsü aldı. 1830'da Liverpool ile Manchester'i birbirine bağlayan ilk ticari demiryolu St Helens'den geçmişti ve bu hattın Sankey Kanalı üzerinden geçişi için yapılan Sankey Viaduku ilk büyük demiryolu köprüsü olarak tarihe geçti. Bu ilk demiryolu hattında kullanılacak lokomotifin seçilmesi için yapılan ilk yarışmalar da St Helens'in çok yakınında Rainhill'de yapılıp George Stephenson'un yapmış olduğu Rocket lokomotifi bu yarışmayı kazandı.

St Helens kenti 1868'de bir "Belediye" olarak kurumlaştırılmıştır ve Ecclestone, Parr, Sütton ve Windle kasabalarının idaresi bu belediyeye verilmiştir. 1887'de ise bu belediye idaresine daha fazla yetki ve görevler verilerek "St Helens Kontluk Borough" yerel idaresi oluşturulmuştur.

İngiltere ülkesi için 1972 Yerel İdare Kanunu ile yapılan yerel idare reformu ile birinci seviyeli yerel idare olarak Merseyside Metropoliten Kontluk yaratılmış ve bunun altında ikinci seviyeli yerel idare olarak St Helens Metropoliten Borough idaresi kurulmuştur. 2009'da ise birinci seviyeli stratejik görev ve yetkileri bulunan Merşeyside Metropoliten Kontluğu'nun görev ve yetkileri tek-seviyeli St Helens Metropoliten Borough İdaresi'ne devredilmiş ve Merseyside Metropoliten Kontluğu bir törensel kontluk haline geçirilmiştir.

St Helens 19. yy ortalarına kadar gelişmekteyken bile bir sanayi kenti olup (özellikle yelken bezi) için keten ve pamuklu kumaş dokuması; kömür madenciliği; cam üretimi; cam üretimi ham maddeleri olan tuz, cam kumu, kireç; alkali üretimi; bakır döküm üretimi ve biracılık sanayileri gelişmişti. 19. yy. sonlarında kentin sanayileri daha da hızla gelişti. Fakat 20. yy St Helens ve sanayi için çökme yılları oldu ve ana sanayileri kent ve civarında üretimi durdurup fabrikalarını kapattılar. Dokuma sanayii 19. yüzyıl ikinci yarısında; bakır üretimi yapılan Daglish döküm şirketi fabrikası 1939'da; Gamble alkali sanayi, Beechams ecza ve kimya sanayi 1970'li yıllarda; kömür ocakları 1980'li yıllarda (son kömür ocağı kapatımı 1992); Grenall şirketinin büyük birahane tesisi 1990'lı yıllarda kapandılar. Cam ham maddesi üreten şirketler ve büyük cam üretim merkezi olan St Helens'de bulunan Ravenhead cam şirketi Belçika Durobor şirketine satıldı. United Glass Bottle cam şişe şirketi, Triplex oto cam şirketi Pilkigton şirketi tarafından bir Hindistan şirketine satıldı. ve Pilkington şirketinin fabrikalarının önemli kısımları kapatıldı. St Helens de, merkezi bulunan Pilkington cam şirketi ve bu şirketin "Float" cam ve buzlu cam tesisleri kaldı.

St Helens, Merseyside

• 
  St Helens'e giriş. Uzakta Beechams Saat Kulesi
• 
  St Helens Kömür Madeni İşçileri için anıt
• 
  St Helens Hardshaw Alışveriş Merkezinde "The Needles (İğne)" heykeli
• 
  St Helens "Duckeries" Parkı'nda tahtadan heykeller sergisi
• 
  St Helens Ravenshead Cam Fabrikası
• 
  St Helens'de kapanmış cam fabrikası ve Sankey Kanalı
• 
  St Helens Central Tren Garı
• 
  St Helens'de Sutton Manor'da "Dream at Night" heykeli

• Kuzey-Batı İngiltere
• Merseyside
• St Helens Metropoliten Borough

Wikimedia Commons'ta St Helens, Merseyside ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

• St Helens Turizm Ofisinin resmi websitesi 2 Şubat 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
• Curlie'de St Helens (DMOZ tabanlı) (İngilizce)

Vikigezgin'de St Helens ile ilgili gezi rehberi bulunmaktadır.

(İngilizce)