Türkiye-Ukrayna ilişkileri - Vikipedi
Türkiye | Ukrayna |
---|---|
Diplomatik Misyon | |
Türkiye'nin Kiev Büyükelçiliği | Ukrayna'nın Ankara Büyükelçiliği |
Türkiye-Ukrayna ilişkileri, Türkiye ile Ukrayna'nın süregelen uluslararası politikalarını içerir. Türkiye ile Ukrayna'nın tarih boyunca tarihî, coğrafî ve kültürel yakınlıkları oldu. İki ülke arası diplomatik ilişkiler 1990'larda Türkiye'nin, Ukrayna'nın bağımsızlığını tanıyan ilk ülkelerden biri olmasıyla başladı. Türkiye'nin Kiev'de büyükelçiliği, Odessa'da konsolosluğu vardır. Ukrayna'nın Ankara'da büyükelçiliği, İstanbul'da konsolosluğu vardır. Türkiye NATO'ya tam üye, Ukrayna ise NATO adayıdır. İki ülke Karadeniz Donanma İş Birliği Görev Grubu ve KEİ üyeleridir. Ukrayna Avrupa Birliği'ne üye değildir. Türkiye ise AB'ye aday ülke konumundadır. Türkiye ile Ukrayna arasındaki ilişkilerde Kırım Tatarları'nın da önemli bir rolü vardır.[1]
2017'den itibaren iki ülke de sınır geçişlerinde birbirlerinden pasaport veya vize talep etmemektedirler. Çipli kimlik kartları ile geçiş yapılabilmektedir.
İlişkilerin tarihçesi
[değiştir | kaynağı değiştir]Sovyetler Birliği'nin dağılması
[değiştir | kaynağı değiştir]Sovyetler Birliği'nin dağılması sonrasında Ukrayna'daki rejim değişikliği ile kurulan yeni Ukrayna devletini 16 Aralık 1991 tarihinde ilk tanıyan ülkelerden biri Türkiye Cumhuriyeti olmuş ve ikili ilişkiler olumlu seyretmiştir.[2]
Bu dönemde, her iki tarafın da başta ticaret olmak üzere ikili ilişkileri geliştirme isteği ve iradesi artmıştır. 3 Aralık 1993 tarihinde onaylandıktan sonra, 3919 numaralı kanunun 8 Aralık 1993 tarihindeki 21782 sayılı Resmî Gazetede yayımlanmasıyla yürürlüğe giren "Türkiye Cumhuriyeti ile Ukrayna Arasında Dostluk ve İşbirliği Anlaşması" ikili ilişkileri olumlu seyrini pekiştirmiştir.[3]
Kırım'ın işgali
[değiştir | kaynağı değiştir]2014 yılında Rusya'nın Ukrayna'ya bağlı olan Kırımı işgal etmesi[4] üzerine Türkiye taraflara itidal çağrısı yapmıştır. Daha sonra Ukrayna, Türkiye'den yardım istemiştir. Türkiye bu konuda hamleler yapmış[5] Rusya ile birebir görüşmeler yapılmış olumlu sonuçlar alınmıştır. Genel olarak Türkiye, Rusya'nın Kırım'a olan müdahalesini "işgal" şeklinde nitelendirmiştir. 2016 yılında Ukrayna devlet başkanı Petro Poroşenko ile Türkiye'de buluşan Recep Tayyip Erdoğan Kırım sorunu için: "Türkiye, Kırım'ın gayrimeşru ihlakını tanımamıştır, bundan sonra da tanımayacaktır." ifadelerini kullanmıştır.[1]
Rusya-Türkiye Krizi
[değiştir | kaynağı değiştir]2015 yılında sınır ihlali gerçekleştirdiği iddiasıyla Türk Hava Kuvvetleri tarafından Rus Su-24 uçağının düşürülmesinin akabinde Rusya ve Türkiye arasında diplomatik ve ticari kriz yaşanmış, Rusya hükûmeti Türkiye'ye karşı ticari yaptırım uygulama kararı almış, Ukrayna hükûmeti ise yaşanan krizin ardından Türkiye'ye destek vermiştir.[6] Şubat 2016'da ise Ukrayna ve Türkiye ortak askerî araç ve silah üretimi konusunda anlaştı.[7]
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b "Arşivlenmiş kopya". 10 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mart 2016.
- ^ "Türkiye-Ukrayna Siyasi İlişkileri". Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı. 2011. 22 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2019.
- ^ "Türkiye Cumhuriyeti ile Ukrayna Arasında Dostluk ve İşbirliği Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun" (PDF). Türkiye Büyük Millet Meclisi. 1993. ss. 32-35. 27 Nisan 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2019.
- ^ "NATO'dan flaş açıklama". Bugün. 4 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Şubat 2016.
- ^ Serkan Demirtaş (3 Mart 2014). "Türkiye'nin Kırım'da savaş endişesi". BB Türkçe.
- ^ "Ukrayna'dan Türkiye'ye destek". Milliyet. 30 Kasım 2015. 8 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Şubat 2016.
- ^ "Ukrayna ile Türkiye ortak silah üretecek". Sabah. 16 Şubat 2016. 10 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Şubat 2016.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Kiev Türkiye Konsolosluğu22 Ağustos 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Ankara Ukrayna Konsolosluğu
- Türk Dışişleri Bakanlığı Ukrayna'yla dış ilişkiler8 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.