TCG Dumlupınar (D-6) - Vikipedi

USS Blower
Tarihçe
ABD
Adı	USS Blower (SS-325)
İnşa eden	Electric Boat Company, Groton, Connecticut
Kızağa konuluşu	15 Temmuz 1943
Denize indirilişi	23 Nisan 1944
Görevlendirme	10 Ağustos 1944
Hizmetten çıkışı	16 Kasım 1950
Liste dışı	20 Aralık 1950
Akıbet	Türkiye'ye transfer, 16 Kasım 1950
Tarihçe
Türkiye
Adı	TCG Dumlupınar
Satın alınışı	16 Kasım 1950
Akıbet	İsveç şilebi Naboland ile çarpışarak battı, 4 Nisan 1953
Genel karakteristik
Sınıf ve tipi	Balao sınıfı denizaltı dizel-elektrik denizaltı
Deplasman	1,526 ton (1,550 t) su yüzeyi 2,424 ton (2,463 t) su altı
Uzunluk	311 ft 9 in (95,02 m)
Genişlik	27 ft 3 in (8,31 m)
Su çekimi	16 ft 10 in (5,13 m) maximum
İtme gücü	Şablon:Fleet-boat-propulsion-late-GM-4-GE
Hız	20,25 knot (38 km/sa) su yüzeyi 8,75 knot (16 km/sa) su altı
Menzil	11.000 deniz mili (20.000 km) su yüzeyi 10 knot (19 km/h)
Dayanıklılık	48 saat 2 knot (3,7 km/sa) su altı 75 gün devriye
Test derinliği	400 ft (120 m)
Kişi kapasitesi	10 subay, 70–71 asker
Silah donanımı	Şablon:Fleet-boat-armament-5-inch

TCG Dumlupınar (D-6), Türk Donanması'na 16 Kasım 1950 - 4 Nisan 1953 tarihleri arasında hizmet etmiştir. 4 Nisan 1953 günü I. İnönü denizaltısı ile Akdenizdeki NATO Blue Sea tatbikatından dönerken 86 kişilik mürettebatı ile deniz kazası sonucu batan Türk denizaltısıdır.

ABD Deniz Kuvvetleri için 1944 yılında Electric Boat Co. Groton Connecticut tarafından üretilen Balao sınıfı denizaltının ilk adı USS Blower (SS-325)’dır. Pearl Harbor’a 16 Aralık 1944 tarihinde gelen denizaltı yapılan tamirat ve bakımların ardından II. Dünya Savaşı sırasındaki ilk devriye görevine 17 Ocak 1945 günü çıkar. Cava Adası ve Güney Çin Denizinde üç ayrı devriye görevini tamamlayarak 28 Temmuz 1945 günü Avustralya’daki Fremantle limanına demirler. Eylül 1945'te Mariana Adaları bölgesinde tatbikatlara katılır. 1946-1949 yılları arasında Pasifik Filosuna bağlı kalır. Ağustos-Eylül 1948 arasında Alaska’daki radar ve sonar tatbikatlarına katılır. 1950 yılında Atlantik Filosuna devredilen denizaltı 3 Mart günü Philadelphia’ya gelerek bakıma girer. 27 Eylül tarihinde Connecticut’a gelen denizaltıda Türk Deniz Kuvvetleri personeli eğitim görür. 16 Kasım 1950 günü ABD envanterinden çıkartılan denizaltı ABD-Türkiye arasındaki Ortak Savunma Destek Yasası kapsamında Türk Deniz Kuvvetlerine devredilir ve TCG Dumlupınar adını alır.^[1]

1953 yılında, 3 Nisan'ı 4 Nisan'a bağlayan gece su üstünden seyrederken, saat 2.10 sularında Çanakkale Boğazı'ndaki Nara Burnu açıklarında Naboland adlı bir İsveç yük gemisiyle çarpıştı. Naboland, baş torpido dairesinin sancak tarafından Dumlupınar'a çarpmıştı. Çarpışmanın şiddetiyle Dumlupınar'ın güvertesinde bulunan 8 kişi denize düştü. 8 kişiden 2 si pervaneye takılarak, biri boğularak yaşamını yitirdi.

Olay yerine ilk olarak Gümrük Motoru geldi. Sağ kalan 5 kişi, Gümrük Motoru tarafından Çanakkale'ye götürülerek hastaneye yatırıldı. Denizaltı öylesine hızlı batmıştı ki geminin içindeki 81 kişiden yalnızca 22'si kıç torpido dairesine sığınabilmişti. Burada mahsur kalan 22 kişi battı şamandırasını su yüzüne fırlattılar. Güneşin doğmasıyla birlikte civarda dolaşan balıkçı tekneleri tarafından şamandıra görüldü. Gümrük Motoru derhal şamandıranın yanına geldi. Gümrük Motorunun ikinci çarkçısı Selim Yoludüz, şamandıradaki ahizeyi kaldırarak ve "Alo" diyerek cevap bekledi. Denizaltıdan cevap veren Astsubay Selami Özben; elektriğin kesik olduğunu, geminin sancak tarafına 15 derece yatık olduğunu, kıç torpido dairesinde 22 kişi olduklarını bildirdi. Selim Yoludüz, Kurtaran gemisinin geleceğini söyledi. Saat 11.00 sularında Kurtaran olay yerine geldi. 72 saat boyunca çalışmalar durmaksızın sürdü. Fakat boğazdaki şiddetli akıntı nedeniyle çalışmalar sonuçsuz kalıyordu. Artık denizaltıdakiler için umutlar kesilmişti.

Denizaltıda ölen 81 kişi her yılın 4 Nisan günü anılır.^[2]

• Denizcilik Tarihi'nde TCG DUMLUPINAR^{[ölü/kırık bağlantı]}
• ABD Deniz Kuvvetleri arşivlerinden13 Mart 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.