Talep şoku - Vikipedi

Ekonomide talep şoku, mal veya hizmetlere olan talebi geçici olarak artıran veya azaltan ani bir olaydır.

Pozitif bir talep şoku toplam talebi artırırken, negatif bir talep şoku toplam talebi azaltır. Her iki durumda da mal ve hizmetlerin fiyatları etkilenir. Mal veya hizmetlere olan talep arttığında, talep eğrisinin sağa kayması nedeniyle fiyatı (veya fiyat seviyeleri) artar. Talep azaldığında, talep eğrisinin sola kayması nedeniyle fiyatı düşer. Talep şokları vergi oranları, para arzı ve hükümet harcamaları gibi unsurlardaki değişikliklerden kaynaklanabilir. Örneğin, bir vergi indiriminden sonra vergi mükelleflerinin devlete daha az borcu olur ve böylece kişisel harcamalar için daha fazla para serbest kalır. Vergi mükellefleri bu parayı mal ve hizmet satın almak için kullandıklarında fiyatlar yükselir.^[1]

Kasım 2002'de Birleşik Krallık'taki kötü ekonomik durumun ortasında, İngiltere Merkez Bankası Başkan Yardımcısı Mervyn King, ülke ekonomisinin yakın gelecekte "büyük bir negatif talep şokuna" yol açma riski taşıyacak kadar dengesiz olduğu uyarısında bulundu. London School of Economics'te yaptığı konuşmada, "İngiltere ekonomisindeki genel istikrarın altında, bir yanda canlı bir tüketici ve konut sektörü ile diğer yanda zayıf dış talep arasında dikkate değer bir dengesizlik yatmaktadır"^[2] diyerek konuyu detaylandırmıştır.

2008'deki küresel mali kriz sırasında, Amerika Birleşik Devletleri ekonomisindeki negatif talep şoku, düşen ev fiyatları, Subprime Mortgage Krizi ve tüketici harcamalarında düşüşe yol açan hane halkı servet kaybı gibi çeşitli faktörlerden kaynaklandı. Bu negatif talep şokuna karşı koymak için Federal Rezerv Sistemi faiz oranlarını düşürdü.^[3]