Yusuf Emiri Çağatayca yazan bir şairidir. Doğum tarihi bilinmeyen şairin yaşamı hakkında fazla bir bilgi yoktur. 14. ve 15. yüzyıllarda yaşadığı Timur İmparatorluğu hükümdarı Şahruh’un oğlu Baysungur’un nedimi olduğu 1433’te Herat’ta öldüğü bilinmektedir. Yusuf Emiri’nin Türkçe ve Farsça şiirlerinden oluşan bir divan’ı bulunmaktadır.
Divanın İstanbul Üniversitesi Kütüphanesi’nde bir nüshası vardır. Diğer bir yapıtı Beng-ü Çağır‘dır (Afyon ile şarap). Yusuf Emirî’nin kuvvetli bir nesir yazarı, nesir ustasıdır. Yapıtıyla münazara türünün kuvvetli bir şâiri olduğunu ispat etmiştir. Münazaranın bilinen tek nüshası İngiltere’de Londra’da British Museum’dadır. Yusuf Emiri, diğer bir yapıtı olan Dehname (on mektup) dlı mesnevi yapıtını 1429 yılında tamamlayıp Timur İmparatorluğu hükümdarlarından Baysungur‘a sunmuştur. Tek nüshası İngiltere’de Londra’da British Museum’da bulunmaktadır.
- Bir gazelinden beyitler
- Aşık men ışk otıda bağrım kebabdur
- Bir lahza körmesem anı halım harabdur.
- Ayrılsa yar menden öler men firakıda
- Canım gamıda teşne vü kanım şarabdur
- Işk odı tüştü canımga hergiz ilacı yok
| - Halıma rahm eylesengiz savabdur
- Bağrım izildi küydü tenim kitti takatım
- Biçare hasta canımga andak azabdur
- Bihude il sözige kirip kavlama meni
- Bu can siparım işikingizde badur.
|
- Bugünkü Türkçe ile
- Aşıkım, aşk odunda bağrım kebaptır
- Bir lahza görmesem onu halim haraptır.
- Ayrılsa yar benden ölürüm (bu) ayrılıktan
- Canım gamına susamış ve kanım şaraptır
- Aşk odu düştü canıma asla ilacı yok
| - Halime acısanız sevaptır
- Bağrım ezildi, yandı tenim gitti takatim
- Biçare hasta canımla öylesine azaptır
- Beyhude el sözüne girip (uyarak) kovma beni
- Bu cansiperim eşiğinizde kapıdır.
|