WhatsApp — Vikipediya

WhatsApp
Loqonun şəkli
Tipi onlayn xidmət[d], mobil tətbiq, Layihə
Müəllif
Əməliyyat sistemi Android, iOS, macOS, Windows
Yayımlanma tarixi 24 fevral 2009[1]
Sonuncu versiya
Sayt whatsapp.com
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

WhatsApp (azərb. Votsap‎) — smartfonlar üçün ani mesajlaşma mübadilə sistemi. Mətn mesajlarını, təsvirləri, videonu və audionu göndərməyə imkan verir. Müxtəlif platformalarda Android, BlackBerry OS, BlackBerry 10, iOS, Series 40, Symbian (S60) və Windows Phone. Messenceri yaratmış şirkət Yan Kum və Brayan Akton tərəfindən 2009-cu ildə əsası qoyulmuşdur. Şirkətin mərkəzi ofisi Santa-Klara, Kaliforniya ştatında yerləşir.

WhatsApp-ın köməyi ilə hər gün 2 milyard mesaj (2012-ci il aprel ayında) göndərilirib. (cari ilin avqust ayında 10 milyarddan çox olmuşdur. 2015-ci ilin yanvar ayında isə bu rəqəm 30 milyardı ötmüşdü. İstifadəçilərin dəqiq miqdarı açılmır, amma Benedict Evans (Enders Analysis) analitikinin qiymətləndirilmələrinə görə oktyabrda (2012-ci il) 100 milyonu ötürdü. Apple əlavələrinin mağazasında tətbiq 121 ölkədə (Çindən, Cənubi KoreyadanYaponiyadan başqa ən böyüklər daxil olmaqla) ən məşhur pullu əlavədir. 2015-ci ilin başlanğıcına Google Play mağazasının məlumatına görə, Android ƏS-iylə işləyən aparatlara 500 milyondan çox yüklənilib.

Nexi Dariyanın qiymətləndirmələrinə görə , şirkətin Ovum analitiki, Whatsapp-ın artan məşhurluğu mobil operatorların təqdim etdiyi SMS mesajlarına marağın azalmasına gətirib çıxaracaq ki, bu da bu sahədən götürülən gəlirə mənfi təsir göstərəcək. İtkilər onlarla milyard dollara çata bilər.

19 fevral 2014-ci il tarixində Facebook tərəfindən 19 milyard dollara satın alınıb.

Texniki xüsusiyyətlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]

WhatsApp Extensible Messaging and Presence Protocol-unun (XMPP, daha əvvəl Jabber) kimi tanınan dəyişilmiş protokolundan istifadə edir. Quraşdırma vaxtı s.whatsapp.net serverində hesab yaradılır.

(Jabber ID: @s.whatsapp.net [telefon nömrəsi]).

Parolun generasiyasının bu alqoritminə əsaslandığına görə və WhatsApp şifrələnməsinin olmamasına görə dəfələrlə tənqid olunurdu.

Mesajın multimediaları HTTP-serverə təsvirin, səsin və ya videonun yükləməsi yolu ilə işə düşür və Base64-də kodlaşdırılmış təsvirin kiçildilmiş variantıyla birlikdə obyektə hipersəhifə ötürülməsiylə icra olunur.

2012-ci ilin avqust ayına qədər mesajlar şifrləməsiz yola düşürdü.

2013-cü ildən Apple şirkəti iPhone telefonları üçün bu proqramı pulsuz təqdim etdi. Daha əvvəlki qiymət - 0,99$ və ya 0.77 azn illik abunə yolu ilə əldə edilir. İstifadəçilər, proqramı aldıqdan sonra müddətsiz abunəni alırlar.

Başqa smartfonların (Android, BlackBerry, Windows Phone, Nokia) istifadəçiləri pulsuz proqramı yükləyə və ondan birinci il ərzində pulsuz istifadə edə bilərlər. Sonrakı istifadə üçün 99 sent illik ödəniş tələb olunur.

2016-cı il yanvar ayından etibarən WhatsApp bütün platformlarda tam pulsuzdur.

Xarici keçidlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]