آستارا (جمهوری آذربایجان) - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

آستارا
Azərbaycan Astarası
حومه شهر آستارا
حومه شهر آستارا
آستارا در جمهوری آذربایجان واقع شده
آستارا
آستارا
مختصات: ۳۸°۲۷′۲۲″ شمالی ۴۸°۵۲′۴۳″ شرقی / ۳۸٫۴۵۶۱۱°شمالی ۴۸٫۸۷۸۶۱°شرقی / 38.45611; 48.87861
کشور جمهوری آذربایجان
شهرستانشهرستان آستارا
ارتفاع
-۲۲ متر (−۷۲ فوت)
جمعیت
 (۲۰۰۸)
 • کل۱۶۱۳۰
منطقهٔ زمانییوتی‌سی +۴ (AZT)
 • تابستانی (DST)یوتی‌سی +۵ (AZT)
کد منطقه+۹۹۴ ۱۹۵

آستارا (به تالشی: Ostoro) (به لاتین: Astara) یکی از شهرهای جمهوری آذربایجان واقع در جنوب‌شرقی این کشور در شهرستان آستارا و در همسایگی آستارای ایران که آستارارود مرز بین‌المللی میان این دو شهر قرار گرفته‌است. جمعیت این شهر بر اساس سرشماری سال ۱۹۸۹ میلادی، ۱۲٫۹۵۷ نفر و بر اساس سرشماری سال ۲۰۰۸ میلادی، ۱۵٫۴۰۰ بوده‌است.[۱][۲]

جغرافیا

[ویرایش]

آستارا یکی از جنوبی‌ترین شهرهای جمهوری آذربایجان است که در مرکز ناحیه تالش و در کرانه دریای کاسپین قرار گرفته است.[۳] این شهر ۳ کیلومتر[۴] تا شهر آستارا در شمال استان گیلان در ایران فاصله دارد. مسافت این شهر تا باکو پایتخت جمهوری آذربایجان ۳۱۳ کیلومتر است.[۵] پیش از ورود به شهر مزارع برنج و باغ‌های چای و مرکبات در پیرامون راه خودنمایی می‌کنند. این شهر مرکز شهرستان آستارا است.[۶]

مردم

[ویرایش]

بیشتر مردم این شهر از قوم ایرانی تالش هستند و به زبان تالشی و ترکی آذربایجانی صحبت می‌کنند. شماری از مردم که در دوران شوروی زندگی می‌کردند، به زبان روسی هم آشنایی دارند.[۷]

ریشه واژه

[ویرایش]

ریشه واژه این شهر همانند آستارا در ایران از ریشه واژه تالشی[نیازمند منبع] هاسته راه به معنی آهسته‌راه گرفته شده و دلیل این نامگذاری وجود باتلاق‌ها و مرداب‌ها و آبگیر‌های بسیار در این منطقه بوده‌است.[۸] برخی نیز آن راه از واژه اُستور و می‌دانند که هم‌اکنون در میان مردم تالش این ناحیه به کار می‌رود و به‌معنی راهی است که با استر پیموده می‌شود.[۹][۱۰] پیش‌تر به دلیل مردابی بودن این ناحیه کاروان‌های عازم به شروان یا گیلان مجبور به گذر از کناره ساحل با قاطر و استر به‌صورت پشت سر هم بودند.

دین

[ویرایش]

دین بیشتر مردم شهر اسلام و مذهب آن‌ها شیعه است اما در توابع شهر شمار قابل توجهی از تالش‌های اهل سنت نیز سکونت دارند.

تاریخچه

[ویرایش]

دو شهر آستارا که در دو کشور ایران و جمهوری آذربایجان قرار دارند، پیش از جنگ‌های ایران و روسیه در دوره خانات تالش یک شهر بوده‌اند که پس از آن بخش شهری و پرجمعیت تر برای ایران و بخش وسیع‌تر و حاصلخیزتر که برای فعالیت‌های کشاورزی بسیار مناسب بود بر اساس پیمان گلستان و پیمان ترکمانچای از گیلان جدا و به روسیه تزاری واگذار شد. شهرداری این شهر در سال ۱۹۴۵ میلادی بنیان‌گذاری شد.[۱۱]

نقشهٔ ممالک ایران از ابراهیم متفرقه در سال ۱۷۲۹- در این نقشه از شهرهای آستارا و لنکران به عنوان بخشی از ناحیه گیلان یاد شده است.
نقشه‌ای از دریای کاسپین که به دست امانوئل بوئن در سال ۱۷۴۷ میلادی کشیده شده است. شهرهای آستارا و لنکران در گوشه چپ پایین به عنوان بخشی از ناحیه گیلان دیده می‌شود.

این شهر در دوره امپراتوری روسیه، یکی از روستاهای ناحیه لنکران در استان باکو بود. آستارا در سال ۱۹۱۱ میلادی دارای یک اداره گمرک، یک پاسگاه مرزی با یک درمانگاه، یک اداره پست و تلفن، یک کلیسای ارتدکس، یک بازار و یک داروخانه بود. در سال ۱۹۱۵، یک شرکت نفتی در آن گشایش یافت.[۱۲]

در طول جنگ داخلی پس از فروپاشی امپراتوری روسیه آستارا چندین بار میان بلشویک‌ها و حزب مساوات باکو دست به دست شد. این شهر در ۴ می ۱۹۲۰ میلادی در عملیات باکو به اشغال ارتش سرخ درآمد. در دسامبر همان سال، دسته‌هایی از شورشیان که در ناحیه لنکران به فرماندهی جمال پاشا فعالیت می‌کردند به پادگان آستارا حمله کردند و سربازان ارتش سرخ را وادار به ترک شهرک و رفتن به سمت ایران کردند. رزم‌ناوهای شوروی در سحرگاه ۲۳ دسامبر به آستارا نزدیک شدند و نیروها به درون شهر وارد شدند و با شکستن مقاومت مردمی با توپخانه کشتی‌های ناوگان کاسپین، یگان‌های ارتش سرخ دوباره حکمرانی بر آستارا را به دست گرفتند.[۱۳]

آب و هوا

[ویرایش]

این شهر دارای اقلیم و آب و هوای اقلیم نیمه‌گرمسیری مرطوب و اقلیم مدیترانه‌ای است. این شهر یکی از پربارش‌ترین نقاط در جمهوری آذربایجان است و همراه با لنکران در رده‌های نخست بارش در این کشور قرار دارند. آستارا دارای تابستان‌های بسیار گرم، نیمه‌خشک/نیمه‌مرطوب و زمستان‌های خنک، مرطوب و پربارش است. این شهر فقط در دو ماه از فصل تابستان سطح بارندگی کمتر از ۴۰ میلی‌متر دارد.

داده‌های اقلیم آستارا
ماه ژانویه فوریه مارس آوریل مه ژوئن ژوئیه اوت سپتامبر اکتبر نوامبر دسامبر سال
سابقهٔ بیش‌ترین °C (°F) ۲۲٫۱
(۷۲) 		۲۶٫۱
(۷۹) 		۲۸٫۸
(۸۴) 		۲۹٫۰
(۸۴) 		۳۳٫۴
(۹۲) 		۳۸٫۰
(۱۰۰) 		۳۸٫۰
(۱۰۰) 		۴۰٫۰
(۱۰۴) 		۴۰٫۰
(۱۰۴) 		۳۱٫۳
(۸۸) 		۲۸٫۷
(۸۴) 		۲۵٫۷
(۷۸) 		۴۰٫۰
(۱۰۴)
میانگین بیش‌ترین °C (°F) ۸٫۸
(۴۸) 		۸٫۸
(۴۸) 		۱۰٫۶
(۵۱) 		۱۵٫۶
(۶۰) 		۲۱٫۲
(۷۰) 		۲۵٫۸
(۷۸) 		۲۹٫۵
(۸۵) 		۲۹٫۰
(۸۴) 		۲۵٫۱
(۷۷) 		۱۹٫۶
(۶۷) 		۱۴٫۶
(۵۸) 		۱۰٫۷
(۵۱) 		۱۸٫۵
(۶۵)
میانگین کم‌ترین °C (°F) ۳٫۲
(۳۸) 		۳٫۲
(۳۸) 		۵٫۵
(۴۲) 		۹٫۵
(۴۹) 		۱۴٫۵
(۵۸) 		۱۸٫۰
(۶۴) 		۲۱٫۱
(۷۰) 		۲۱٫۱
(۷۰) 		۱۸٫۲
(۶۵) 		۱۳٫۷
(۵۷) 		۸٫۸
(۴۸) 		۴٫۷
(۴۰) 		۱۲٫۰
(۵۴)
سابقهٔ کم‌ترین °C (°F) −۷٫۸
(۱۸) 		−۱۳
(۹) 		−۶٫۱
(۲۱) 		−۳٫۹
(۲۵) 		−۲٫۸
(۲۷) 		۶٫۰
(۴۳) 		۱۱٫۱
(۵۲) 		۱۰٫۰
(۵۰) 		۱۰٫۰
(۵۰) 		−۲٫۸
(۲۷) 		−۷٫۸
(۱۸) 		−۱۵
(۵) 		−۱۵
(۵)
بارندگی میلی‌متر (اینچ) ۸۵
(۳٫۳۵) 		۸۹
(۳٫۵) 		۹۹
(۳٫۹) 		۵۴
(۲٫۱۳) 		۵۶
(۲٫۲) 		۳۵
(۱٫۳۸) 		۳۴
(۱٫۳۴) 		۶۴
(۲٫۵۲) 		۱۹۰
(۷٫۴۸) 		۲۸۸
(۱۱٫۳۴) 		۱۶۷
(۶٫۵۷) 		۱۰۳
(۴٫۰۶) 		۱٬۲۶۴
(۴۹٫۷۷)
منبع: climatebase.ru[۱۴]

ترابری

[ویرایش]

راه‌آهن از این شهر به باکو می‌رود که به زودی به راه‌آهن آستارا-رشت-تهران متصل خواهد شد و باعث رشد اقتصاد منطقه خواهد بود.[۱۵] هم‌اکنون راه‌آهن دو شهر آستارا بر روی پل مرزی رودخانه آستاراچای ساخته شده و به بهره‌برداری رسیده است.

کشاورزی

[ویرایش]

هم‌اکنون در پیرامون این شهر مزارع برنج و چای بسیاری مشاهده می‌شود. کشت مرکبات نیز در حال گسترش است. این ناحیه دارای خاک بسیار حاصلخیز و مرغوب برای کشت و کار است.

اقتصاد

[ویرایش]

اقتصاد دو شهر آستارا به هم گره خورده‌است، به‌گونه‌ای که مردمان آستارا در آن‌سوی مرز به ویژه در چد سال گذشته و در پی کاهش ارزش پول ایران هر روز با استفاده از روادید روزانه به آستارا در ایران می‌آیند و لوازم و نیازهای خود را فراهم می‌کنند.

یک ساختمان اداری در آستارا

گردشگری

[ویرایش]

دریای کاسپین

[ویرایش]
مقالهٔ اصلی: دریای کاسپین

این شهر در کرانه دریای کاسپین جای دارد و گستره ساحلی آن مقصد بسیاری از گردشگران در جمهوری آذربایجان است.

برج تلویزیون آستارا

[ویرایش]
مقالهٔ اصلی: برج تلویزیونی آستارا

با افزایش تقاضا برای پخش تلویزیونی و رادیویی در اوایل دهه ۱۹۸۰ میلادی، برج تلویزیونی آستارا ساخته شد. این برج تلویزیونی منحصر به فرد طراحی شده است، زیرا قله آن به یک سازه فولادی متقاطع مانند افقی است.[۱۶]

فرهنگ

[ویرایش]

آستارا از نظرهای مختلف و به دلیل ریشه فرهنگی مشترک با آستارا در ایران دارای فرهنگی ایرانی و تالشی است.

غذا و خوراک

[ویرایش]

لونگی ماهی و مرغ غذای سرشناس این شهر و دیگر شهرهای ناحیه تالش در ایران و جمهوری آذربایجان است.

رسانه

[ویرایش]

برج تلویزیونی آستارا که از دهه ۱۹۸۰ میلادی ساخته شده است باعث دریافت و پخش بسیاری از شبکه‌ها و رسانه‌های دیداری و شنیداری جمهوری آذربایجان حتی تا شعاع ۷۰ کیلومتری در خاک ایران می‌شود.[۱۷]

ورزش

[ویرایش]

افراد و چهره‌های شناخته‌شده

[ویرایش]
  • کاظم عظیم‌اف (زاده ۱۹۵۱)، پژوهشگر فلسفه، فرهنگ‌شناس، جامعه‌شناس و خاورشناس
  • ضیا بنیادف (۱۹۲۳–۱۹۹۷) تاریخ‌نگار و از فرماندهان حاضر در جنگ جهانی دوم

نگارخانه

[ویرایش]

جستارهای وابسته

[ویرایش]

منابع

[ویرایش]
  1. ↑ "The largest cities in Azerbaijan, ranked by population" (به انگلیسی). mongabay.com. Archived from the original on 28 June 2012. Retrieved 30 Jun 2012.
  2. ↑ "Azerbaijan: largest cities and towns and statistics of their population" (به انگلیسی). world-gazetteer. Archived from the original on 23 April 2013. Retrieved 22 May 2012.
  3. ↑ "Mycaucasus". Archived from the original on 2022-05-07. Retrieved 2020-03-09.
  4. ↑ Президиум Верховного Совета Азербайджанского ССР. "Азербайджанская ССР, Административно-территориальное деление на 1 января 1961-го года". Азербайджанское государственное издательство, Баку, 1961, стр. 8
  5. ↑ "Bakıdan bölgələrə qədər olan yol məsafələri". avtosfer.az.
  6. ↑ "Belediyye Informasiya Sistemi" (به ترکی آذربایجانی). Archived from the original on September 24, 2008.
  7. ↑ "Azərbaycan Respublikasının bəzi rayonlarının inzibati-ərazi bölgüsündə qismən dəyişikliklər edilməsi haqqında" Azərbaycan Respublikasının 5 oktyabr 1999-cu il tarixli, 708-IQ nömrəli Qanunu بایگانی‌شده در ۲۶ ژوئن ۲۰۱۳ توسط Archive.today (ترکی آذربایجانی)
  8. ↑ Azərbaycan toponimlərinin ensiklopedik lüğəti. İki cilddə. I cild. Bakı, "Şərq-Qərb", 2007.
  9. ↑ Справочник по истории географических названий на побережье СССР. М.: Министерство обороны Союза ССР, Глав. упр. навигации и океанографии. 1985. p. 21.
  10. ↑ Поспелов Е. М. (1998). Географические названия мира: Топонимический словарь. М.: Русские словари. Отв. ред. P. A. Агеева. p. 46. ISBN 5-89216-029-7.
  11. ↑ "Астара" (به روسی). БСЭ. Archived from the original on 2013-01-23. Retrieved 2013-03-14.
  12. ↑ Под ред. А.Н. Терентьева (1911). Сборник сведений по Бакинской губернии. Баку. pp. 120–121.
  13. ↑ Кадишев А. Б. (1960). Интервенция и гражданская война в Закавказье. М.: Воениздат. pp. 351–352.
  14. ↑ "Climatebase". Retrieved June 9, 2012.
  15. ↑ The Tijuana of the Caspian: At the border between Azerbaijan and Iran, everything’s for sale: sex, booze, tattoos—and maybe some revolutionary fervor. By Peter Savodnik, December 2009, ATLANTIC MAGAZINE
  16. ↑ "picture".
  17. ↑ "Astara/TV Tower FM transmitter info". Fmscan.org. Retrieved 2012-12-16.[پیوند مرده]
برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=آستارا_(جمهوری_آذربایجان)&oldid=40783914»