تاریخ زبانشناسی - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

بخش از مجموعه
زبان‌شناسی
طرح کلی تاریخ شاخص
زیرشاخه‌ها اکتساب زبانی مردم‌شناسی کاربردی رایانشی تحلیل گفتمان حقوقی تاریخی فرهنگ‌نویسی ریخت‌شناسی صرف-واج‌شناسی عصب‌شناسی زبان فلسفه زبان آواشناسی واج‌شناسی کاربردشناسی روان‌شناسی زبان معناشناسی اجتماعی نحو
نظریه‌های دستوری شناختی مدل-نظریه‌ای ساختاری وابستگی نقش‌گرا زایشی تصادفی
موضوع‌ها محافظه‌کاری زبانی توصیف زبانی ریشه‌شناسی زبان‌شناسی اینترنت زبان‌شناسی لاوندر انسان‌شناسی زبان‌شناختی فلسفه زبان‌شناسی خاستگاه زبان خاستگاه زبان دستور خط تجویزگرایی فراگیری زبان دوم ساخت‌گرایی نشانه‌گذاری زبان‌شناسی بوم‌شناختی
درگاه
ن ب و

تاریخ زبانشناسی به‌معنی «مطالعات تخصصی زبان» به کتاب دستور سانسکریت نوشتهٔ پانینی هندی بازمی‌گردد. پانینی در سده پنجم پیش از میلاد، دستور زبان بسیار پیشرفته‌ای برای زبان سانسکریت نوشت. اما زبان‌شناسی به مفهوم مدرنش با انتشار کتاب دورهٔ زبان‌شناسی عمومی نوشته فردینان دوسوسور آغاز شد. دوسوسور بین مطالعات زبانیِ همزمانی و در زمانی تمایز قائل شد و بر مطالعهٔ «نظام زبان» تأکید کرد. در دههٔ ۱۹۵۰، نظریات نوام چامسکی انقلابی در این رشته به‌وجود آورد و باعث پیدایش دستور زایشی شد. او با انتقاد شدید از روان‌شناسی رفتارگرا، که یادگیری زبان را نوعی تقلید رفتاری می‌داند، با ارائهٔ شواهدی، ناکارامدی‌های چنین دیدگاهی را نشان داد. او معتقد است اصول و خصوصیات زبان در انسان ذاتی است و کودک زبان را یاد نمی‌گیرد، بلکه فرا می‌گیرد (acquire). به عبارت دیگر، نحوهٔ فراگیری زبان به‌صورت ارثی و ژنتیکی در مغز برنامه‌ریزی شده‌است و محیط پیرامون کودک تنها نقش محرک را برای فراگیری زبان مادری ایفا می‌کند. کودک، مجموعهٔ محدودی از اطلاعات را از محیط زبانیِ خویش می‌گیرد و خود قادر است ترکیبات جدیدی بسازد. نظریه‌پردازان پیش‌تر معتقد بودند زبان مادری تنها از راه شنیدن گفتار اطرافیان و به‌صورت اکتسابی وارد ذهن کودک می‌شود.^[۱]

• تاریخ دانش
• دستور زبان

• مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «History of linguistics». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی.