درگاه:تاریخ - ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد
درگاههای ویکیپدیا: فرهنگ · جغرافیا · بهداشت و درمان · تاریخ · ریاضیات · علوم طبیعی · مردم · فلسفه · دین · اجتماعی · فناوری
درگاه تاریخ![]() تاریخ پژوهش در رخدادها و کارهای آدمی در گذشتهاست. هرچند غالباً این رشتهٔ مطالعاتی را در زیرگروهی از علوم انسانی یا علوم اجتماعی قرار دادهاند، با این حال میتوان آن را به عنوان پلی بین این دو شاخه تلقی کرد؛ زیرا روشهای مطالعاتی مختلف آن از هر دو شاخه وام گرفته شدهاند. تاریخ نگاران غالبا به اهمیت نوشتههای تاریخی اشاره میکنند. این تأکید باعث ایجاد اصطلاح پیش از تاریخ شده که به دورانی که هنوز خط ساخته نشده بود اشاره میکند. تقسیم تاریخ به شکل پیش از تاریخ و پس از تاریخ بستگی زیادی به موضوع مورد مطالعه دارد زیرا خط در هر جای دنیا در زمان خاصی پدید آمدهاست. تاریخ به عنوان یک رشتهٔ مطالعاتی دارای شاخهها و گرایشهای جانبی زیادی است که از آن میان میتوان به تاریخشماری، تاریخنگاری، تبارشناسی، تاریخ اقتصاد و خطشناسی قدیمی اشاره کرد. نوشتار برگزیده![]() در طول جنگ جهانی اول و پیامدهای آن (۱۹۲۳-۱۹۱۴) که منجر به فروپاشی امپراتوری عثمانی گردید، دولتمردان عثمانی دست به کشتار همهجانبهٔ جمعیت یونانی باقیمانده در امپراتوری عثمانی (که در آن زمان بیشتر در شمال آناتولی ساکن بودند) زدند. این عملیات شامل کشتار مردم عادی و تبعیدهای اجباری زنان و بچهها نیز بود که در خلال این تبعیدها به دلیل نبود آذوقه و دشواری راه جان میباختند.بنابر منابع متعدد صدها هزار یونانی مستقر در عثمانی در خلال این نسلکشی جان باختند و تنها شمار کمی از نجاتیافتگان (بهویژه آنهایی که در مناطق شرقی آناتولی مستقر بودند) به کشورهای همسایه به ویژه روسیه پناهنده شدند. با این حال پس از پایان جنگ یونان و ترکیه (۱۹۲۲–۱۹۱۹) بیشتر بازماندگان نسلکشی در خلال قراردادهای میان دو کشور در سال ۱۹۲۳ از زمینهای خود رانده شده و به یونان فرستاده شدند. دولت کنونی ترکیه به عنوان وارث امپراتوری عثمانی، مدعی است که دلیل انجام این اعمال از سوی دولت عثمانی چیزی جز دفاع از خود نبودهاست. دولتمردان ترکیه همچنین ادعا میکنند «از آنجایی که دولت عثمانی احساس کرده بود یونانیها با کشورهای دشمن آنها، از جمله روسیه همکاری میکنند با این کشتارها به دفاع از خود برخاستهاست. بدین خاطر این کار نباید نسلکشی خوانده شود.» این در حالیست که کشورهای عضو متفقین در جنگ جهانی اول دیدگاه متفاوتی دارند. از دید آنها کشتار و قتل عام یونانیان مستقر در عثمانی توسط دولت این کشور باید به عنوان جنایت علیه بشریت قلمداد شود. زندگینامه برگزیده![]() آنتون پاولوویچ چِخوفه (۲۹ ژانویه ۱۸۶۰ - ۱۵ ژوئیه ۱۹۰۴) داستاننویس و نمایشنامهنویس برجستهٔ روس است.هر چند چخوف زندگی کوتاهی داشت و همین زندگی کوتاه همراه با بیماری بود اما بیش از ۷۰۰ اثر ادبی آفرید.او را مهمترین داستان کوتاهنویس برمیشمارند و در زمینهٔ نمایشنامهنویسی نیز آثار برجستهای از خود به جا گذاشتهاست و وی را پس از شکسپیر بزرگترین نمایش نامه نویس میدانند. چخوف در چهل و چهار سالگی بر اثر ابتلا به بیماری سل درگذشت. دورههای تاریخی![]() عصر آهن در دانش باستانشناسی دورهای است که در آن بشر به گستردگی از آهن در جایگاه مادهای برای ساخت ابزار و جنگافزار سود برد. به جز این جامعههای کهن تغییرهایی در زمینه کشاورزی، باورها و شیوههای هنری نسبت به گذشته یافت. عصر آهن که در سامانه سهدورهای پس از عصر برنز جایمیگیرد، واپسین این دورهها در زمان پیش از تاریخ میباشد. زمان رخداد این دوره در جاهای گوناگون متفاوتاست. به گونه سنتی آغاز این زمان را سده ۱۲ (پیش از میلاد) در خاور نزدیک باستان، هندوستان باستان و یونان باستان میدانند. در دیگر بخشهای اروپا این دوره دیرتر آغاز گشت. در اروپای مرکزی این دوره از سده ۸ (پیش از میلاد) و در اروپای شمالی در سده ۶ (پیش از میلاد) آغاز گشت. گداختن آهن و آهنگری در ۱۲۰۰ (پیش از میلاد) در آفریقای باختری آغاز گشت. عصر آهن در کرانههای مدیترانه با آغاز دوره تاریخی هلنی و امپراتوری روم، در هندوستان با بوداییگری و جینیسم، در چین با کنفوسیوسگرایی ودر شمال اروپا با سدههای میانی آغازین به پایان رسید. تمدنها![]() روم باستان حکومت اولین امپراتور روم، آگوستوس در سال ۲۷ قبل از میلاد آغاز شد. این حکومت شاهد آغاز پکس رومانا، با دوران ثبات سیاسی و شکوه و جلال فراوان که حدود ۲۰۰ سال ادامه داشت، بود. در طول این دوره، امپراتور روم به مدیترانه و بخش اعظم اروپای غربی حکومت میکرد. امپراتوری به شکل کاملی سازماندهی شده بود و به خوبی اداره و کنترل میشد. یک شبکه از راهها سرزمینهای امپراتوری را به پایتخت، رم، متصل میکرد. لژیون آموزش دیده روم از تمام نقاط بحرانی در طول مرزهایش دفاع میکرد. شهروندان رومی از یک قانون مشترک، فرهنگ مشترک و زبان مشترک، لاتین، بهره مند بودند.جامعه رومی بر اساس طبقات کاملاً مجزا سازماندهی شده بود. نوشتارهای برگزیده![]() مقالههای برگزیده: ![]() مقالههای خوب: یادبودهای برگزیده![]() در ایران: روز عشق، بزرگداشت خواجه نصیرالدین طوسی، روز مهندس
نگارهٔ برگزیده![]() کشتهشدگان هولوکاست تاریخ بر پایه مکان![]() تاریخ ایالات متحده آمریکا بعنوان یک کشور به کمابیش چهارصد سال باز میگردد، کما اینکه روز استقلال رسمی آمریکا در سال ۱۷۷۶ بود. اما آمریکا بعنوان یک زیستگاه بشری قدمت بسیار بیشتری دارد. نخستین انسانهایی که به قاره آمریکا رسیدند، بخشی از موج مردمانی بودند که به آرامی از آفریقا گذر کرده به قارههای دیگر رفته بودند. پارهای از این مردمان حدود یکصد هزار سال پیش ابتدا به آسیا و اروپا مهاجرت کردند. زمانی گروههای اندکی از همین مردمان به اقیانوس آرام رسیدند و حتی از اقیانوس نیز گذشتند و خود را به استرالیا رساندند. اگرچه گفته میشود که مردمان شمال اروپا مانند وایکینگها بارها به سواحل شرقی آمریکا آمده بودند ولی موج مهاجرت اروپاییها، پس از سفر کریستف کلمب از کشور پرتغال به این قاره آغاز شد. تاریخ بر پایه موضوع![]() تاریخ هنر به سرگذشت هنرهای زیبا، متشکل از هنرهای تجسمی، نمایشی، شنیداری و کلامی اشاره دارد و به سیر تحول آن در گذر تاریخ میپردازد. نقطهٔ آغاز تاریخ هنر در جهان، هنر ماقبل تاریخ و آثار هنری غارنشینان ——— اغلب نقاشیها و مجسمههای بدوی (به انگلیسی: primitive) و ابتدایی از حیوانات و انسانها ——— است. علاوه بر هنر ابتدایی، تاریخ هنر را میتوان بر اساس منطقه به چند عرصه تقسیم کرد. هنر خاور باستان در سرزمینهای خاورمیانه و هندوستان، هنر یونان باستان و روم باستان، هنر بیزانس، هنر اسلامی، هنر خاور دور، هنر قرون وسطا در دوران استیلای کلیسا بر اروپا، هنر دورهٔ رنسانس، هنر نوین غربی و در نهایت هنر نوگرای دوران جدید در قرن بیستم از آن جملهاند. هنر ابتدایی میتواند هنر انسانهای معاصر را که سبک زندگی و فرهنگی بدوی دارند، در کنار هنر انسانهای ماقبل تاریخ در برگیرد. آیا میدانستید؟![]()
آنچه میتوانید انجام دهید![]() ویکیپروژههاگفتار برگزیده«برای آنکه تاریخ تا ابد دروغ باشد کافی است که یکنفر حقایق را کتمان کند.» — ژول میشله ردهها![]() رده:تاریخ • رده:سالها • رده:تاریخ بر پایه مکان • رده:تاریخ بر پایه موضوع • رده:تاریخ بر پایه گروه نژادی • رده:تاریخنگاری • رده:باستانشناسی • رده:کتابهای تاریخی • رده:اسناد تاریخی • نقشهها • نگارهها • مجلهها • موزهها • سازمانها • داستانها • رده:مقالههای خرد تاریخ • رده:گاهشمارها • رده:گاهنگاری • رده:افراد • موضوعاتدرگاههای وابستهدر دیگر پروژههای ویکیمدیا |