درگاه:اشکانیان - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

درگاه اشکانیان

شاهنشاهی اشکانی دومین شاهنشاهی ایران باستان از خاندان اشکانی بود از سال ۲۴۷ پیش از میلاد تا ۲۲۴ میلادی به عنوان یکی از قدرت‌های سیاسی و فرهنگی جهان بر قسمت اعظم غرب آسیا و آسیای میانه حکومت کرد. این دولت، نخست با بیرون راندن سلوکیان از ایران توسط ارشک یکم در شکل پادشاهی بنیان‌گذاری شد و تا یک سده بعد به یک شاهنشاهی نیرومند تبدیل شد که بر تمام ایران‌زمین سیتره داشت و از رود فرات تا هندوکش گسترده بود. شاهنشاهی اشکانی رستاخیز تمدن ایرانی پس از فروپاشی شاهنشاهی هخامنشی و یورش اسکندر مقدونی بود که موجب زنده‌شدن دوبارهٔ فرهنگ و جهان ایرانی شد. شاهان اشکانی از زمان مهرداد ششم با شاهنشاه خواندن خود، رسماً میراث‌داری خود از هخامنشیان را اعلام کردند. سرانجام این دولت پس از چهار سده با خیزش اردشیر بابکان و تأسیس شاهنشاهی ساسانی از میان رفت.

نوشتار برگزیده

زندگی‌نامهٔ برگزیده

آیا می‌دانستید؟

  • آیا می‌دانستید مهرداد یکم نخستین فرمانروای اشکانی و کل ایران بود که پس از گذشت بیش از یک سده از مرگ آخرین شاهنشاه هخامنشی، خود را شاهنشاه نامید؟
  • آیا می‌دانستید نخستین باتری جهان به نام پیل بغداد در زمان شاهنشاهی اشکانی ساخته شده است؟
  • آیا می‌دانستید اشکانیان از نخستین مردمانی بودند که از تاکتیک پارتیزانی در جنگ‌های خود استفاده می‌کردند؟
  • آیا می‌دانستید پس‌گرفتن درفش‌های روم از اشکانیان در جریان پاکس رومانا، یکی از مهم‌ترین دستاوردهای دیپلماتیکی آگوستوس نخستین امپراتور روم بود؟
  • آیا می‌دانستید موزا نام یک برده رومی بود که توسط آگوستوس به عنوان هدیه به دربار فرهاد چهارم فرستاده شد و پس قتل فرهاد، توانست بر تخت شاهنشاهی ایران تکیه زند؟
  • آیا می‌دانستید تیسفون پایتخت سیاسی ایران در زمان اشکانیان به دست مهرداد یکم و بر روی خرابه‌های سلوکیه بنا شد و تا شش قرن در این جایگاه ماند؟
  • آیا می‌دانستید که شاهنشاهی اشکانی نه یک حکومت متمرکز، بلکه متشکل از ایالت‌هایی بود که هر کدام استقلال کامل داشتند؟
  • آیا می‌دانستید در دولت اشکانی مجلسی به نام مهستان وجود داشته است که از اشراف و بزرگان شاهنشاهی با هدف نظارت بر حکومت تشکیل شده بود و شاهنشاهان را تعیین و عزل می‌کرد؟
  • آیا می‌دانستید هفت خاندان ممتاز ایران باستان در زمان اشکانیان تا حتی پس از سقوط این شاهنشاهی و دوران ساسانیان نیز ادامه یافتند؟

نوشتارهای برتر

نگارهٔ برگزیده

ورود به دروازهٔ شهر هترا متعلق به دورهٔ اشکانی

شاهان اشکانی

فرهاد یکم (به پارتی: 𐭐𐭓𐭇𐭕 فَرْهات) چهارمین پادشاه سلسله اشکانی بود که از سال ۱۷۶ تا ۱۷۱ پیش از میلاد بر دولت اشکانی حکومت کرد. او در دوران سلطنت کوتاهش قلمرو حکومت اشکانی را گسترش داد و مردم آمارد را مطیع خود کرده و به پاسداری از دربند، در ساحل دریای کاسپین و مسیر خراسان به سرزمین ماد، گماشت. فرهاد یکم، همچنین، شهر خاراکس را در ری امروزی بنا نهاد. فرهاد یکم برادر کوچک‌ترش با نام مهرداد را در امور حکومتش شریک می‌کرد. وی پیش از مرگ علی‌رغم داشتن فرزند، برادرزاده خود را برای جانشینی تعیین کرد.

گوناگون

تیراندازی پارتی یک نوع شیوه جنگی است که با نام اشکانیان شناخته شده است. در این شیوه سواران اشکانی در نبرد‌هایشان سوار بر اسبانی تیزرو، وانمود می‌کردند که در حال عقب‌نشینی از جبههٔ جنگ هستند. سپس، درحالی‌که اسب چهارنعل می‌تاخت، بدن خود را به سوی عقب برمی‌گرداندند تا به سوی دشمنی که در حالِ تعقیب آنها بود تیراندازی کنند. این شیوهٔ نظامی نیازمند تبحر و مهارت فوق‌العادهٔ سوارکار بود؛ زیرا هنگامی که سوار به سوی عقب خم می‌شد تا تیر خود را پرتاب کند، با دو دستِ خود کمان را گرفته بود و تنها می‌توانست با تغییر فشار پاهای خود بر بدن اسب، آن را هدایت کند. از مشهورترین نبرد‌هایی که پارتیان در آن از این شیوه جنگی بهره جستند نبرد حران در سال ۵۳ پ.م بود که به نابودی سپاه کراسوس سردار رومی انجامید.

آن‌چه می‌توانید انجام دهید

سراسرنما

رده‌ها

موضوعات

درگاه‌های وابسته

در دیگر پروژه‌های ویکی‌مدیا

حافظهٔ نهان سرور را پاکسازی کنید