French
Deutschروابط ارمنستان و روسیه - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
 | |
 ارمنستان |  روسیه |
|---|---|
| سفارتخانه | |
| سفارت ارمنستان، مسکو | سفارت روسیه، ایروان |
روابط دوجانبه بین ارمنستان و فدراسیون روسیه در ۳ آوریل ۱۹۹۲ برقرار شد، اگرچه روسیه از اوایل قرن ۱۹ نقش مهمی در ارمنستان داشته است. روابط تاریخی دو کشور ریشه در جنگ روسیه و ایران در سالهای ۱۸۲۶ تا ۱۸۲۸ بین امپراتوری روسیه و ایران قاجاری دارد که پس از آن ارمنستان شرقی به روسیه واگذار شد. علاوه بر این، روسیه به عنوان حامی اتباع مسیحی در امپراتوری عثمانی، از جمله ارامنه، تلقی می‌شد.[۱]
پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، ارمنستان رویکرد روسیه را در راستای تقویت کشورهای مشترک المنافع (CIS) به اشتراک گذاشته است. ارمنستان و روسیه هر دو عضو یک اتحاد نظامی، سازمان پیمان امنیت جمعی (CSTO) هستند، به همراه چهار کشور دیگر که قبلاً بخشی از شوروی بودند، رابطه‌ای که ارمنستان آن را برای امنیت خود ضروری می‌داند. در میان قراردادها و توافقاتی که روابط بین دولتی را تعیین می‌کنند—پیمان دوستی، همکاری و کمک متقابل ۲۹ اوت ۱۹۹۷، تعدادی از اسنادی هستند که مبنای واحدهای نیروهای مسلح روسیه و ارتباطات در ارمنستان را تنظیم می‌کنند. ارمنستان در ۲ ژانویه ۲۰۱۵ به عضویت کامل اتحادیه اقتصادی اوراسیا درآمده است.
با این حال، در سالهای اخیر روابط بین ارمنستان و روسیه به دلیل حوادثی مانند انقلاب ارمنستان ۲۰۱۸[۲] قره‌باغ کوهستانی ۲۰۲۰، درگیری‌های ارمنستان و آذربایجان در سپتامبر ۲۰۲۲، تهاجم روسیه به اوکراین و به‌ویژه رو به وخامت گذاشته است. محاصره ۲۰۲۲–۲۰۲۳ قره باغ کوهستانی، آذربایجان ۲۰۲۳ حمله به قره باغ کوهستانی و فرار ارامنه قره باغ کوهستانی.[۳]
با این حال در سالهای اخیر، روابط بین ارمنستان و روسیه به دلیل رویدادهایی مانند انقلاب ارمنستان در سال ۲۰۱۸، جنگ دوم قره‌باغ در سال ۲۰۲۰، درگیری‌های ارمنستان و آذربایجان در سپتامبر ۲۰۲۲، حمله روسیه به اوکراین و به‌ویژه محاصره جمهوری آرتساخ در سالهای ۲۰۲۲–۲۰۲۳، حمله آذربایجان به قره‌باغ در سال ۲۰۲۳ و پاکسازی قومی ارمنی‌ها از قره‌باغ کوهستانی رو به بدتر شدن گذاشته است.
پیشینه
[ویرایش]
بخش قابل توجهی از سرزمینی که در حال حاضر به ارمنستان تعلق دارد، بر اساس عهدنامه ترکمانچای ۱۸۲۸ که بین روسیه و ایران پس از جنگ ایران و روسیه (۱۸۲۸–۱۸۲۶) امضا شد، به امپراتوری روسیه ملحق شد.[۴]
پس از انقلاب ۱۹۱۷ روسیه، ارمنستان به عنوان اولین جمهوری ارمنستان استقلال کوتاه مدتی به دست آورد. تا سال ۱۹۲۰، این ایالت در جمهوری شوروی فدراتیو سوسیالیستی ماوراء قفقاز، یکی از اعضای مؤسس اتحاد جماهیر شوروی که به‌طور رسمی در سال ۱۹۲۲ تشکیل شد، ادغام شد. در سال ۱۹۳۶، دولت ماوراء قفقاز منحل شد و ایالت‌های تشکیل دهنده آن، از جمله جمهوری سوسیالیستی شوروی ارمنستان، به عنوان جمهوری‌های اتحاد جماهیر شوروی کامل باقی ماند.
ارمنستان مدرن در سال ۱۹۹۱ در نتیجه انحلال اتحاد جماهیر شوروی به دلیل کودتای نافرجامی که در ماه اوت رخ داد، مستقل شد. ارمنستان در اوایل همان سال همه‌پرسی اتحاد جماهیر شوروی ۱۹۹۱ را تحریم کرد.
فدراسیون روسیه، دولت جانشین اتحاد جماهیر شوروی، به عنوان عامل اصلی در دستیابی به پیروزی ارمنیان در جنگ اول قره‌باغ (۱۹۸۸–۱۹۹۴) شناخته می‌شود. در سال ۲۰۱۳، علی حسنوف، معاون نخست‌وزیر آذربایجان گفت: ما باید بسیار قوی‌تر شویم تا اگر در نبردی در قره‌باغ شرکت کردیم، بتوانیم در برابر نیروهای روسی بایستیم، زیرا این چیزی است که باید با آن مواجه شویم. آیا ارمنستان سرزمین‌های ما را اشغال کرده است؟ آیا فکر می‌کنید قدرت ارمنستان برای این کار کافی است؟[۵]
دوران کنونی
[ویرایش]تحولات از سال ۲۰۱۳
[ویرایش]در مواجهه با انتخاب پیوستن به اتحادیه گمرکی اوراسیا تحت رهبری روسیه یا امضای توافقنامه همکاری با اتحادیه اروپا، ارمنستان در نهایت گزینه اول را انتخاب کرد. تصمیم دربارهٔ پیوستن ارمنستان به اتحادیه گمرکی توسط رئیس‌جمهور ارمنستان، سرژ سارگسیان، در ۳ سپتامبر ۲۰۱۳ اعلام شد.[۶][۷]
در ۲ دسامبر ۲۰۱۳، ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه برای یک سفر رسمی وارد ارمنستان شد. سران دو کشور در مورد الحاق ارمنستان به اتحادیه گمرکی بحث و تبادل نظر کردند و ۱۲ موافقتنامه در زمینه تقویت همکاری‌ها در تعدادی از حوزه‌های کلیدی مانند امنیت، اقتصاد، انرژی و غیره امضا کردند. روسیه همچنین قیمت گاز ارمنستان را از ۲۷۰ دلار به ۱۸۹ دلار در هر ۱۰۰۰ متر مکعب کاهش داد و پایگاه‌های نظامی روسیه در ارمنستان را افزایش داد.[۸][۹]
ارمنستان در ۲ ژانویه ۲۰۱۵ به عضویت کامل اتحادیه اقتصادی اوراسیا درآمد و پس از آن همکاری و ادغام با روسیه به سطح جدیدی رسید.
قتل‌های گیومری
[ویرایش]در ۱۲ ژانویه ۲۰۱۵، والری پرمیاکوف، یک سرباز روسی از پایگاه نظامی ۱۰۲ در گیومری، یک خانواده هفت نفره ارمنی را در طول شب به قتل رساند.[۱۰] او به‌طور رسمی بر اساس قانون جزایی ارمنستان متهم شد اما همچنان در پایگاه نظامی ۱۰۲ نگهداری می‌شود.[۱۱] در ۱۵ ژانویه، تظاهرات مردمی در گیومری آغاز شد و خواستار تحویل پرمیاکوف به سیستم قضایی ارمنستان شدند.[۱۲] تجمع اعتراضی نیز در میدان آزادی ایروان برگزار شد که در آن ۲۰ نفر به دلیل درگیری با پلیس بازداشت شدند.[۱۳][۱۴] در اوت ۲۰۱۵، پرمیکوف توسط دادگاه نظامی روسیه به تعدادی از اتهامات به استثنای قتل محکوم شد. در اوت ۲۰۱۶، دادگاه ارمنستان که جلسات دادرسی را در محوطه پایگاه نظامی ۱۰۲ روسیه برگزار کرد، والری پرمیکوف را به یک سری اتهامات از جمله قتل مجرم شناخت و او را به حبس ابد محکوم کرد.[۱۵] حکم دادگاه در دسامبر ۲۰۱۶ توسط دادگاه استیناف در ایروان تأیید شد.[۱۶]
روابط در زمان نیکول پاشینیان
[ویرایش]روابط بین دولت‌های دو کشور پس از انتخاب نیکول پاشینیان به عنوان نخست‌وزیر ارمنستان در ماه مه ۲۰۱۸ تیره شد. پاشینیان توسط سیاستمداران و رسانه‌های روسی با پترو پروشنکو اوکراینی مقایسه می‌شود که اندکی پس از انقلاب اوکراین طرفدار غرب در سال ۲۰۱۴ به عنوان رئیس‌جمهور انتخابات شد.[۱۷] تنش‌ها پس از دستگیری روبرت کوچاریان رئیس‌جمهور سابق و یوری خاچاتوروف،[۱۸] سازمان پیمان امنیت جمعی،[۱۹] اختلافات تجاری مربوط به شرکت‌های روسی فعال در[۲۰] افزایش یافت.[۲۱]
روسیه به دلیل تنش‌های مداوم بین پوتین و پاشینیان، تمایلی به مداخله آشکار در جنگ ۲۰۲۰ قره باغ کوهستانی در حمایت از ارمنستان ندارد.[۲۲][۲۳] روسیه در نهایت مذاکرات صلحی را بین آذربایجان و ارمنستان انجام داد که به توافق آتش‌بس در ۱۰ اکتبر ختم شد،[۲۴] که متعاقباً توسط هر دو طرف نادیده گرفته شد.[۲۵] این جنگ زمانی متوقف شد که رهبران متخاصم و رئیس‌جمهور روسیه در ۹ نوامبر ۲۰۲۰ توافقنامه آتش‌بس ناگورنو قره‌باغ را در مسکو امضا کردند.
همکاری نظامی
[ویرایش]_02.jpg)
در اواسط اکتبر ۲۰۱۷، کابینه ارمنستان لایحه ای را برای امضای قرارداد اعتباری ۱۰۰ میلیون دلاری با روسیه برای تسهیل خرید تسلیحات مطابق با قوانین داخلی تصویب کرد.[۲۶]
در ۲۳ فوریه ۲۰۲۴، نخست‌وزیر ارمنستان، نیکول پاشینیان، تأیید کرد که ارمنستان مشارکت خود در سازمان پیمان امنیت جمعی را متوقف کرده است.[۲۷] در ۲۸ فوریه ۲۰۲۴، پاشینیان طی یک سخنرانی در مجلس ملی اظهار داشت که سازمان پیمان امنیت جمعی «یک تهدید برای امنیت ملی ارمنستان» است.[۲۸]
در مارس ۲۰۲۴، ارمنستان به‌طور رسمی مرزبانان روسی را از فرودگاه بین‌المللی زوارتنوتس در ایروان اخراج کرد.[۲۹] در ۱۲ مارس، پاشینیان گفت که سازمان پیمان امنیت جمعی باید شفاف سازی کند که «چه چیزی قلمرو مستقل ارمنستان را تشکیل می‌دهد»، زیرا این سازمان هنگام بحران مرزی ارمنستان از مرز به رسمیت شناخته شده ارمنستان دفاع نکرده است. پاشینیان گفت که اگر پاسخ سازمان پیمان امنیت جمعی با انتظارات ارمنستان مطابقت نداشته باشد، این کشور رسماً از این سازمان خارج خواهد شد.[۳۰] در ۹ مه ۲۰۲۴، سخنگوی ریاست جمهوری روسیه ، دیمیتری پسکوف اعلام کرد که به درخواست طرف ارمنی، مرزبانان روسیه به خدمت در مرزهای ارمنستان با ترکیه و ایران ادامه خواهند داد.[۳۱]
نمایندگی‌ها
[ویرایش]ارمنستان یک سفارت در مسکو و کنسولگری‌های کل در روستوف-آن-دون و سن پترزبورگ و یک دفتر کنسولی در سوچی دارد. روسیه یک سفارت در ایروان و یک کنسولگری کل در گیومری دارد.
-
سفارت ارمنستان در مسکو -
سفارت روسیه در ایروان
جستارهای وابسته
[ویرایش]- روابط خارجی ارمنستان
- روابط خارجی روسیه
- ارامنه در روسیه
- انحلال اتحاد جماهیر شوروی
- ایروان الکتریک
- نمایندگی دائم ارمنستان در CSTO
- روس‌ها در ارمنستان
- روابط ارمنستان و اتحادیه اروپا
- روابط ارمنستان و ناتو
- روابط ارمنستان و اوکراین
- روابط ارمنستان و ایالات متحده آمریکا
منابع
[ویرایش]- ↑
{{cite book}}: Empty citation (help) - ↑ "Paradox of power: Russia, Armenia, and Europe after the Velvet Revolution". European Council on Foreign Relations. 7 August 2019.
The government and public wish to loosen ties with Russia, strengthen them with Europe, and improve relations with neighbouring countries, including Iran.
- ↑ "Nagorno-Karabakh crisis lays bare Armenia's deteriorating relations with Russia". CNN. 20 September 2023.
- ↑
{{cite book}}: Empty citation (help) - ↑ "Azerbaijan says will face Russian soldiers in Karabakh in case of war". 1 March 2013. Retrieved 25 December 2015.
- ↑ "Armenia To Join Russian-Led Customs Union". RadioFreeEurope/RadioLiberty. 5 September 2013. Retrieved 15 April 2016.
- ↑ Helix Consulting LLC. "EU-Armenia: About decision to join the Customs Union". Retrieved 15 April 2016.
- ↑ "Россия и Армения подписали 12 документов в ходе визита Владимира Путина в Ереван". ИА REGNUM. Retrieved 15 April 2016.
- ↑ "Эхо Москвы :: Новости / Армения получила скидку на газ еще не подписав даже "дорожную карту" по вступлению в Таможенный союз". Эхо Москвы. Retrieved 15 April 2016.
- ↑ Interfax. ""Joint commission to coordinate Armenian-Russian inquiry into Gyumri murder." Interfax: Russia & CIS Military Newswire 20 Jan. 2015: 1. Regional Business News. Web. 11 Nov. 2016".
{{cite journal}}: Cite journal requires|journal=(help) - ↑ Interfax. ""Armenia's ruling party says case of Russian soldier suspected of Gyumri murder should not be politicized." Russia & FSU General News 16 Jan. 2015: 1. Regional Business News. Web. 11 Nov. 2016".
{{cite journal}}: Cite journal requires|journal=(help) - ↑ Interfax. "Joint commission to coordinate Armenian-Russian inquiry into Gyumri murder." Interfax: Russia & CIS Military Newswire 20 Jan. 2015: 1. Regional Business News. Web. 11 Nov. 2016.
- ↑ Interfax. "Armenia's ruling party says case of Russian soldier suspected of Gyumri murder should not be politicized." Russia & FSU General News 16 Jan. 2015: 1. Regional Business News. Web. 11 Nov. 2016.
- ↑ "Gyumri Murders Threaten to Disrupt Armenia's Relations with Russia". cacianalyst.org. Retrieved 2016-11-13.
- ↑ Солдат, убивший армянскую семью в Гюмри, приговорен к пожизненному сроку
- ↑ "Appeals Court Upholds Life Sentence for Russian Soldier Convicted of Murder of Armenian Family". epress.am. 19 December 2016. Retrieved 31 January 2023.
- ↑ Kucera, Joshua (23 July 2018). "Russian press portrays Armenia's Pashinyan as "carbon copy" of Poroshenko". Eurasianet. Retrieved 31 January 2023.
- ↑ Khojoyan, Sara (11 August 2018). "Russia Seethes After Velvet Revolutionary Strikes at Old Foes". Bloomberg. Retrieved 31 January 2023.
- ↑ "CSTO Chief Charged In Connection With 2008 Armenian Election Violence". Radio Free Europe/Radio Liberty. 27 July 2018. Retrieved 1 February 2023.
- ↑ "Armenia's Pashinyan: We hope Russia has done nothing against us". News.am. 27 July 2017. Retrieved 31 January 2023.
- ↑ "Armenia and Russia on a Collision Course". The Armenia Mirror-Spectator. 30 April 2020. Retrieved 31 January 2023.
- ↑ "Russia is the only country able to stop the Armenia-Azerbaijan conflict. Will it step up and do so?". CNN. 5 October 2020.
- ↑ "Reluctant Russia offers to send peacekeeping 'monitors' to Nagorno-Karabakh". The Independent. 14 October 2020.
- ↑ "Armenia and Azerbaijan agree on a ceasefire, Russian foreign ministry says". CNN. 10 October 2020.
- ↑ "Nagorno-Karabakh: Armenia and Azerbaijan accuse each other of breaking fresh truce". The Guardian. 18 October 2020.
- ↑ Кабмин Армении одобрил подписание с Россией оборонного кредитного договора RIA Novosti, 12 October 2017.
- ↑ "Armenia freezes participation in Russia-led security bloc - Prime Minister". Reuters. 23 February 2023.
- ↑ [۱]
- ↑ Leven, Denis (12 March 2024). "Armenia moves to expel Russian border guards from Yerevan's airport". Politico.eu.
- ↑ "Armenia will withdraw from Russia's answer to NATO if land lost to Azerbaijan is recognized by CSTO". The New Voice of Ukraine. 2024-03-12. Retrieved 2024-03-16.
- ↑ "Russian border guards stay on Armenia's borders with Iran, Türkiye - Kremlin" (به انگلیسی). news.az. 2024-05-09.
پیوند به بیرون
[ویرایش]
ارمنستان با الروسا روسیه قرارداد همکاری امضا کرد
