زکیخان زند - ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد
زکیخان زند | |
---|---|
شاه ایران | |
سلطنت | ۱۳ صفر ۱۱۹۳–۲۱ جمادیالاول ۱۱۹۳ ۱۷۷۹ میلادی |
پیشین | کریمخان زند |
جانشین | ابوالفتحخان زند |
زاده | ملایر |
درگذشته | ۲۳ خرداد ۱۱۵۸ خورشیدی (۲۸ جمادیالاول ۱۱۹۳ قمری) ایزدخواست |
فرزند(ان) | اکبرخان زند، محمدخان زند |
دودمان | دودمان زند |
پدر | بداقخان زند |
مادر | بیگم آغا زنگنه |
زَکیخان زند از سرداران خاندان زند، پسر عمو و برادر مادری کریم خان زند بود. پدر او بُداق خان نام داشت و عموی کریم خان بهشمار میرفت. پس از درگذشت کریم خان برای دوری از هرج و مرج و اختلافات مدت کوتاهی به اسم فرزندان کریم خان (ابوالفتح خان و محمدعلی خان) قدرت را در دست گرفت ولی هیچگاه رسماً خود را فرمانروای زند اعلام ننمود.
وی با این که از هواداران محمدعلی خان زند (فرزند کوچکتر کریم خان و داماد خود) بود، نخست ابوالفتح خان (پسر بزرگ کریم خان) را به عنوان فرمانروای زند ابقا نمود و اندکی بعد محمدعلی خان را شریک فرمانروایی ابوالفتح خان قرار داد. در پی حملهٔ صادق خان زند به شیراز، نسبت به ابوالفتح خان بدگمان شد و او را برکنار کرد و بدین ترتیب محمدعلی خان یگانه فرمانروای ظاهری زندیان گردید. او برای حفظ قدرت افزون بر صادق خان، با علیمرادخان زند نیز درگیر شد و سرانجام در ۲۸ جمادیالاول ۱۱۹۳ ه.ق در ایزدخواست به دست قراولان ایل پایروندمافی کشته شد.
تبارنامه
[ویرایش]منابع
[ویرایش]- دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، مدخل «ابوالفتح خان زند»
- دانشنامهٔ جهان اسلام، مدخل «زکیخان زند»
- دانشنامهٔ ایرانیکا، مدخل «اکبر خان زند» (به انگلیسی)
- خاطرات و اسناد حسینقلی خان نظام السلطنه مافی
- لغتنامهٔ دهخدا، مدخل «محمد خان» بایگانیشده در ۳ اکتبر ۲۰۱۵ توسط Wayback Machine
پیوند به بیرون
[ویرایش]زکیخان زند | ||
پادشاهی ایران | ||
---|---|---|
پیشین: کریمخان زند | حاکم ایران ۱۱۵۸ خورشیدی | پسین: ابوالفتحخان زند |