شاسوراتو - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

شاسوراتو
ملازم نینماه
همتایان
همتای اوگاریتیکوثرات
همتای هوریهوتنا و هوتلورا

شاسوراتو گروهی از الهه‌های بین‌النهرینی بودند که در جایگاه دستیاران نینماه بودند. نام آنها را می‌توان به «ماماها» ترجمه کرد و آنها را الهه‌گان حامیِ زنان باردار می‌دانستند. آنها در اسطوره انکی و نینماه (که در آن دارای اسامی فردی هستند) و در نسخه متاخر آترا-هاسیس دیده می‌شوند.

نام و شخصیت

[ویرایش]

نام اکدی شاسوراتو از واژه سومری šassūru مشتق شده است که معنای آن را به «زهدان»[۱] یا «ماما» ترجمه کرد.[۲] از نظر گرامری جمع است.[۲] در جایگاه تئونیم، به گروهی از هفت الهه اشاره می‌کند که کارکردشان حمایت از زنان باردار و زایمان بود.[۲] در این حالت، آنها دستیاران الهه نینماه بودند.[۳] به احتمال زیاد این باور وجود داشت که در زمان تولد هر کودک انسانی به او کمک می‌کنند.[۴] مانفرد کربرنیک آنها را «الهه مادر» توصیف می‌کند[۵] واژه‌ای که معمولا برای اشاره به خداییانی به کار می‌رود که در خلقت انسان یا سایر خدایان نقش دارند.[۶] با این وجود، به نظر جولیا ام. آشر-گرو در آشورشناسی واژه «الهه تولد» احتمالا بهتر است.[۷] جوآن گودنیک وستنهولز نیز به عبارت «الهه مادر» در اکثر موردها معترض است، چرا که خداییانی که تحت این واژه قرار می‌گیرند معمولاا مسوول پرورش کودکان نبودند.[۶] آلفونسو آرچی نیز از واژه «الهه تولد» حمایت می‌کند[۱] و یادآور می‌شود ایدهٔ یک «مادرِ بزرگ» الهیی را یوهان یاکوب باخوفن در اصل شکل داد که «موفقیت بزرگی داشت اما (...) هیچ توجیهی در مستندات نمی‌یابد».[۸]

اساطیر

[ویرایش]

شاسوراتو در اسطوره انکی و نینماه در جایگاه دستیاران نینماه ظاهر می‌شوند.[۹] در این متن، نام آنها عبارت است از: نینیما، شوزیانا، نینمادا، نینشار، نینموگ، مومودو و نینیگینا.[۴] به نظر ویلفرد جی. لمبرت این هفت الهه در جای دیگری با همدیگر در یک گروه ظاهر نمی‌شوند و حداقل شش نفر از آنها در سایر منابع گواهی شده‌اند.[۱۰] نینیما الههٔ مرتبط با خط و شبیه به نیسابا بود.[۱۱] شوزیانا در سایر متن‌ها نیز مرتبط با مامایی و در سایر زمینه‌ها نیز در کنار نینیماه ظاهر می‌شد.[۱۲] نینمادا در جایگاه الهه، مارگیر الهی بود.[۱۰] ظاهراً دو خدایی، یکی مذکر و دیگری مؤنث، این نام را داشته‌اند، اگرچه ممکن است منشأ مشابهی داشته یا حداقل تا حدی با هم ترکیب شده باشند.[۱۳] نینشار قصاب و خانه‌دار الهی بود.[۱۴] نینموگ با صنعتگری، به ویژه فلزکاری مرتبط بود؛ او همچنین در هنگام آماده‌سازی مجسمه‌های الهی فراخوانده می‌شد.[۱۵] نقش او به عنوان الهه زایش به احتمال زیاد مستقیماً با سایر کارکردهای او مرتبط بود، زیرا اصطلاحات سومری یکسانی برای اشاره به آماده‌سازی مجسمه‌ها و تولد کودکان استفاده می‌شد.[۱۶] به گفته لمبرت، مومودو را به احتمال زیاد باید گونه‌ای از مامو، الههٔ رویاها[۱۰] دانست که دختر شمش، خدای خورشید، بود.[۱۷] نینیگینا در جای دیگری شناخته نشده است.[۱۰]

در نسخهٔ متاخری از آترا-هاسیس در دوره آشوری نو نام شاسوراتو نیز آمده است، دو گروه هفت نفری از الهه‌گان (بدون نام) ظاهر می‌شوند که یک گروه آفرینش مردان و دیگری زنان را بر عهده دارند.[۴] مارتن استول پیشنهاد می‌کند که ارتباطی بین این گروه و «چهارده (گونه: شانزده) فرزند دینگیرما» که از فهرست‌های خدا شناخته شده‌اند، وجود داشته است، اگرچه او اشاره می‌کند که هیچ نشانهٔ روشنی وجود ندارد که همه آنها الهه بوده باشند.[۴]

پانویس

[ویرایش]

منابع

[ویرایش]
  • Archi, Alfonso (2013). "The Anatolian Fate-Goddesses and their Different Traditions". Diversity and Standardization. De Gruyter. doi:10.1524/9783050057576.1.
  • Asher-Greve, Julia M.; Westenholz, Joan G. (2013). Goddesses in Context: On Divine Powers, Roles, Relationships and Gender in Mesopotamian Textual and Visual Sources (PDF). ISBN 978-3-7278-1738-0.
  • Cavigneaux, Antoine; Krebernik, Manfred (1998), "Nin-mada", Reallexikon der Assyriologie (به آلمانی), retrieved 2022-07-24
  • Cavigneaux, Antoine; Krebernik, Manfred (1998a), "Nin-muga, Nin-zed, Nin-zadim?", Reallexikon der Assyriologie (به آلمانی), retrieved 2022-07-24
  • Feliu, Lluís (2003). The god Dagan in Bronze Age Syria. Leiden Boston, MA: Brill. ISBN 90-04-13158-2. OCLC 52107444. Retrieved 2022-07-24.
  • Krebernik, Manfred (2011), "Šassūru, Šassūrātu, Šasurra", Reallexikon der Assyriologie (به آلمانی), retrieved 2022-07-23
  • Krebernik, Manfred (2013), "Šuzi-ana", Reallexikon der Assyriologie (به آلمانی), retrieved 2022-07-24
  • Lambert, Wilfred G. (2013). Babylonian creation myths. Winona Lake, Indiana: Eisenbrauns. ISBN 978-1-57506-861-9. OCLC 861537250.
  • Stol, Marten (2000). Birth in Babylonia and the Bible: Its Mediterranean Setting. Cuneiform Monographs. Brill Styx. ISBN 978-90-72371-89-8. Retrieved 2022-07-24.
  • Theuer, Gabriele (2000). Der Mondgott in den Religionen Syrien-Palästinas: Unter besonderer Berücksichtigung von KTU 1.24. Orbis Biblicus et Orientalis (به آلمانی). Vol. 173. Retrieved 2022-07-24.