شاپور ریپورتر - ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد
شاپور ریپورتر شاپور جِی | |
---|---|
زادهٔ | ۸ اسفند ۱۲۹۹ |
درگذشت | ۱۳۹۲ (۹۲ سال) |
پیشه | جاسوس سرویس اطلاعات مخفی بریتانیا در ایران |
سالهای فعالیت | ۱۳۲۲ تا ۱۳۵۷ |
والدین | اردشیر ریپورتر |
شاپور ریپورتر با نام اصلی شاپور جِی (زاده ۸ اسفند ۱۲۹۹ در تهران – درگذشته ۱۳۹۲ در لندن[۱])، دیپلمات، روزنامه نگار، تاجر و فرزند اردشیر ریپورتر بود.[۲] او از افراد مورد اعتماد محمدرضا پهلوی بود.
او در سال ۱۳۱۶ از دبیرستان فیروزبهرام فارغالتحصیل شد. در این دبیرستان فرزندان بسیاری از بزرگان سیاسی آن زمان درس میخواندند؛ و تحصیل در آن، زمینه آشنایی شاهپور با رجال حکومتی محمدرضا پهلوی را پدید آورد.[۳]
پس از جنگ جهانی دوم در کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ و رخدادهای پس از آن شاپور ریپورتر به عنوان نماینده سازمانهای اطلاعاتی بریتانیا و شبکه بدامن در ایران زندگی میکرد و نقش اصلی در برخی رویدادهای مهم داشت.
شاپور ریپورتر رابط محمدرضا پهلوی و بسیاری از شرکتهای نظامی بریتانیا برای قرادادهای نظامی مانند تانکهای چیفتن بود.[۴]
به گفته حسن طوفانیان، شاپور ریپورتر به دستور شاه به طور پیوسته ولی مخفیانه مواظب مذاکرات وی با شرکت های تسلیحاتی خارجی بوده است.[۵]
شاپور ریپورتر در شهریور یا مهر ۱۳۵۷ برای آخرین بار از ایران خارج شد و به لندن رفت. او یک سال پیش از آن در نامهای به دیوید اوئن وزیر امور خارجه بریتانیا احتمال سرنگونی قریبالوقوع شاه را منتفی دانسته بود. پس از انقلاب ۱۳۵۷ ایران، خانه و اسناد و مدارک در اختیار نیروهای انقلابی قرار گرفت.[۱]
پانویس
[ویرایش]- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ مهبد ابراهیمی، آناهیتا شمس (۳۰ مرداد ۱۳۹۸). «نیم قرن خرید تسلیحاتی ایران از بریتانیا (۴)؛ اختلافها بالا میگیرند». بیبیسی فارسی.
- ↑ «شاپور ريپورتر». wikiarya.org. ۳۰ خرداد ۱۳۸۸. بایگانیشده از اصلی در ۱۷ سپتامبر ۲۰۱۷. دریافتشده در ۲۲ اكتبر ۲۰۱۹. تاریخ وارد شده در
|بازبینی=
را بررسی کنید (کمک) - ↑ عبدالله شهبازی. «سِر شاپور ریپورتر و کودتای ۲۸مرداد ۱۳۳۲» (PDF). موسسه فرهنگی و اطلاعرسانی تبیان. بایگانیشده از اصلی (PDF) در ۱۶ مارس ۲۰۱۵. دریافتشده در ۳۱ ژانویه ۲۰۱۵.
- ↑ مهبد ابراهیمی، آناهیتا شمس (۳۰ مرداد ۱۳۹۸). «نیم قرن خرید تسلیحاتی ایران از بریتانیا (۱)؛ ایران آماده میشود جای بریتانیا را بگیرد». بیبیسی فارسی.
- ↑ تاریخ شفاهی ایران در دانشگاه هاروارد مصاحبه با حسن طوفانیان نوار شماره ۵