محمد بن کرام - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

محمد بن کرام
اطلاعات شخصی
زاده۱۹۰ هجری / ۸۰۶ میلادی
درگذشته۲۵۵ هجری/ ۸۶۸ میلادی
دیناسلام
دوراناوایل اسلام
(عصر عباسی)
فرقهکرامیه[۱][Note ۱]
مذهبحنفی
زمینه‌های علمیعقیده, حدیث
ایده‌(های) برجستهایمان - معادل اقرار
آثار معروفکتاب عذاب القبر _ کتاب التوحید
پیشهدانشمند
رهبر مسلمان
تأثیرگذاران

ابو عبدالله محمد بن کرام سجستانی(عربی: أبو عبد الله محمد بن كَرَّام السجستاني) (زاده ۱۹۰ در زرنگ سیستان - درگذشته ۲۵۵ هـ. ق در رمله) [۸]عالم، فقیه، عارف و محدّث قرن سوم و بنیانگذار فرقهٔ کرامیه بود.[۹][۱۰]

زندگی‌نامه

[ویرایش]

ابوعبدالله کرام، عالم، فقیه، عارف و محدّث قرن سوم و بنیانگذار فرقهٔ کرامیه. منبع اصلی دربارهٔ ابوعبدالله محمد بن کرام، شرح حال مفصّل وی در تاریخ نیشابور حاکم نیشابوری[۱۱][۱۲] و احتمالاً تاریخ الکرامیه، نوشتهٔ هیصم بن محمد بن عبدالعزیز (متوفی ۴۶۷)، است که نسخه ای از کتاب اخیر در دست احمد بن محمد، مشهور به فصیحی خوافی (متوفی ۸۴۵)، بوده[۱۳] و اصل هیچ‌یک تا کنون به دست نیامده است. جورقانی نیز دربارهٔ ابن کرام اطلاعات مهمی آورده است.[۱۴] در کتاب‌های تراجم عربی، اطلاعات راجع به محمد بن کرام، به واسطه یا مستقیم، از تاریخ نیشابور گرفته شده است. ذهبی نیز از منابع گوناگون، از جمله تاریخ نیشابور*، اطلاعات ارزشمندی را دربارهٔ او نقل کرده است.

اصل محمد بن کرام از روستای ختک، یکی از روستاهای زرنگ سجستان(سیستان) است[۱۵] و شهرت وی به سجستانی نیز از همین روست.[۱۶][۱۷] جورقانی، نام روستای زادگاه او را الحروی ذکر کرده، که احتمالاً تصحیف ختک است.[۱۸]

پدر محمد کرام، از موالی بنو نِزار بود[۱۹][۲۰] که با همسرش به مکه رفت و در آنجا، در سال ۱۶۸، محمد به دنیا آمد.[۲۱] نام پدر وی را، به اختلاف، کرّام، کِرام و کَرام ذکر کرده‌اند.[۲۲][۲۳][۲۴]

ابن کرام در ۲۰ صفر سال ۲۵۵ در بیت المقدّس درگذشت.[۲۵][۲۶][۲۷] به روایت ابن عساکر، در بیت المقدّس، به دلیل عقیدهٔ ابن کرام دربارهٔ ایمان، کتابهای او را سوزاندند و به دستور والی رمله، یانس مونسی، او را به شهر زُغَر راندند.[۲۸] گفته شده است که وی در زغر درگذشت و پیروانش جنازهٔ او را به بیت المقدّس بردند و در آنجا به خاک سپردند. به گفتهٔ حاکم نیشابوری، محمد بن کرام شب هنگام درگذشت و صبح زود، در حالی که معدودی از نزدیکان خاص او خبر داشتند، جنازه اش را به مقابرالانبیاء بردند و در کنار زکریا و یحیی و دیگر پیامبران به خاک سپردند.[۲۹][۳۰][۳۱]

منابع

[ویرایش]
  1. Much Hasan Darojat, Mohd Fauzi Hamat, and Wan Adli Wan Ramli. "Al-Baqillani's Critique to Anthropomorphist's Concept of The Attributes of God." (2016). p. 2
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ 'Alawi ibn Abd al-Qadir al-Saqqaf; et al. كتاب موسوعة الفرق المنتسبة للإسلام (به عربی). dorar.net. Archived from the original on 2 Feb 2024. وقام أيضاً أبو عبد الله محمد بن كرام بسجستان ونواحيها ينصر مذهب أهل السنة والجماعة، والمثبتة للصفات والقدر وحب الصحابة وغير ذلك، ويرد على الجهمية والمعتزلة والرافضة وغيرهم، ويوافقهم على أصول مقالاتهم التي بها قالوا ما قالوا، ويخالفهم في لوازمها، كما خالفهم ابن كلاب والأشعري، لكن هؤلاء منتسبون إلى السنة والحديث، وابن كرام منتسب إلى مذهب أهل الرأي
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ 'Alawi ibn Abd al-Qadir al-Saqqaf; et al. كتاب موسوعة الفرق المنتسبة للإسلام - الدرر السنية. dorar.net (به عربی).
  4. Much Hasan Darojat, Mohd Fauzi Hamat, and Wan Adli Wan Ramli. "Al-Baqillani's Critique to Anthropomorphist's Concept of The Attributes of God." (2016). pp. 6-7 "Another Anthropomorphist, Ibn al-Karram, also maintained his [referring to Muqatil bin Sulayman who was quoted above] theological belief relying on Christianity in terms of the concept of God"
  5. 'Abd al-Mun'im al-Hanafi. "موسوعة الفرق والجماعات والمذاهب والأحزاب والحركات الإسلامية" (به عربی).
  6. Salah al-Din al-Safadi (January 2010). "Al-Wafi bi al-Wafayat (The Complete Work of Necrologies)" (به عربی).
  7. Zysow, Aron (15 October 2011). "KARRĀMIYA". Iranica (به انگلیسی). Vol. 15. Encyclopوdia Iranica Foundation. pp. 590–601. Retrieved 1 October 2020. Among later Muslim thinkers Ebn Taymiya (d. 728/1328) stands out as a sympathetic, if critical, student of Karrāmi theology, and he took it upon himself to write an extensive commentary on Faḵr-al-Din Rāzi's anti-Karrāmi work Asās al-taqdis, in which he defended the traditionist and Karrāmi positions on the key points of dispute
  8. Leaman، Oliver (۲۰۱۵). The Biographical Encyclopedia of Islamic Philosophy. Bloomsbury Publishing. شابک ۹۷۸۱۴۷۲۵۶۹۴۵۵.
  9. «فرقه کرامیه در دوره سلجوقی و غزنوی». دایرةالمعارف اسلامی طهور. دریافت‌شده در ۲۵ مرداد ۱۳۹۳.
  10. «ابوعبدالله کرام». دایرةالمعارف اسلام. دریافت‌شده در ۲۵ مرداد ۱۳۹۳.
  11. ابن عساکر، ج ۵۵، ص ۱۲۸-۱۳۰.
  12. سبکی، ج ۲، ص ۳۰۴-۳۰۵.
  13. فصیحی خوافی، ج ۲، ص ۵۷۹
  14. جورقانی ج ۱، ص ۲۹۲-۲۹۵
  15. فصیحی خوافی، ج ۱، ص ۳۷۴
  16. ابن عساکر، ج ۵۵، ص ۱۲۷-۱۲۸.
  17. سمعانی، ج ۳، ص ۱۴۹
  18. جورقانی، ج ۱، ص ۲۹۲
  19. ابن عساکر، ج ۵۵، ص ۱۲۸
  20. سمعانی، ج ۵، ص ۴۴
  21. فصیحی خوافی، ج ۱، ص ۳۷۴-۳۷۵
  22. سبکی، ج ۲، ص ۳۰۵
  23. فان اس، ص ۴۵-۳۸
  24. «دانشنامه جهان اسلام - بنیاد دائرة المعارف اسلامی - کتابخانه مدرسه فقاهت». lib.eshia.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۲-۰۲.
  25. ابن عساکر، ج ۵۵، ص ۱۲۸-۱۲۹
  26. ذهبی، ج ۶، ص ۱۹۱
  27. فصیحی خوافی، ج ۱، ص ۳۷۵
  28. ابن عساکر ج ۵۵، ص ۱۲۹-۱۳۰
  29. ابن عساکر، ج ۵۵، ص ۱۳۰
  30. سبکی، ج ۲، ص ۳۰۴
  31. «دانشنامه جهان اسلام - بنیاد دائرة المعارف اسلامی - کتابخانه مدرسه فقاهت». lib.eshia.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۲-۰۲.


خطای یادکرد: خطای یادکرد: برچسب <ref> برای گروهی به نام «Note» وجود دارد، اما برچسب <references group="Note"/> متناظر پیدا نشد. ().