مورموری - ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد
مورموری مورموری | |
---|---|
کشور | ایران |
استان | ایلام |
شهرستان | آبدانان |
بخش | کلات |
نام(های) پیشین | دیناروند |
سال شهرشدن | ۱۳۸۴[۱] |
مردم | |
جمعیت | ۴۶۴۱ نفر |
رشد جمعیت | ۲٪ |
تراکم جمعیت | ۵۰ نفر (مطالبق با تراکم استان) نفر بر کیلومتر مربع |
آبوهوا | |
میانگین دمای سالانه | ۱۸ درجه سانتی گراد |
میانگین بارش سالانه | ۳۵۰ میلیمتر |
روزهای یخبندان سالانه | ۵۰ تا ۶۰ روز |
اطلاعات شهری | |
شهردار | روحالله ملکی |
پیششمارهٔ تلفن | ۰۸۴۳۳۶۵ |
وبگاه | T.me//mormori_abad |
پانویس | مورموری دروازه فرهنگ و تمدن ایلام |
مورموری یکی از شهرهای استان ایلام در غرب ایران است. این شهر در بخش کلات مورموری شهرستان آبدانان قرار دارد. بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن ۱۳۹۵ این شهر ۴۶۴۱ نفر جمعیت داشتهاست. و از نظر کشاورزی و جاذبههای طبیعی از قطبهای گردشگری استان و شهرستان آبدانان بهشمار میرود.
این شهر دارای آب و هوایی نیمه خشک با متوسط بارندگی ۳۵۰ میلیمتر در سال میباشد. نزدیکی به خطوط ریلی و هوایی استان ایلام و وجود منابع گاز، نفت، گوگرد و آب دریاچه سد کرخه را میتوان به عنوان قابلیتهای بالقوه برای توسعه این شهر دانست. از جمله جاذبههای مورموری میتوان به مقبره باستانی سنگ سیلا در یک کیلومتری این شهر و قلعه باستانی لرغه و قلعه پنج برار در ۵ کیلومتری این شهر اشاره کرد، شهرداری در این شهر در سال ۱۳۸۴ تأسیس گردید.
شهر مورموری با فرهنگ غنی لری، همانند گنجینه ای فرهنگی، طبیعی، گردشگری و تاریخی در جنوب شرقی استان ایلام می درخشد؛ از مفاخر و بزرگان دیار لرتبار مورموری می توان به کاید عزیز خان تاجمیر از خوانین ایل بزرگ کاید خورده در منطقه کلات مورموری و کاید سرهنگ آذر تاجمیر فرزند مرحوم کاید عزیز تاجمیر که از بزرگان و مصلحان دیار مورموری بودند اشاره کرد .
مردم
[ویرایش]این مردم لر هستند و به گویش لری بالاگریوهای صحبت میکنند. مردم مورموری از دیرباز مردمانی خونگرم و میهمان نواز هستند که به واسطه فرهنگ غنی لری و مهر بی پایان زاگرس و کاس ماس همواره برای پیشرفت و آبادانی دیار خود تلاش و همت می ورزند ، مردم این دیار مردمانی هنرمند هستند که از جمله هنرها و صنایع دستی این دیار می توان به قالی بافی، چیت بافی ، گلیم بافی ، جاجیم بافی ، حصیر بافی و طبق بافی و ... اشاره کرد .[۲]
فرهنگ، آداب و رسوم و آثار مهم فرهنگی و تاریخی
[ویرایش]مردم مورموری بسیار مهمانواز و خونگرم هستند و از فرهنگ غنی لر نشین برخوردار هستند و همواره بر آداب و رسوم خود پایبند هستند از جمله غذاها و شیرینیهای محلی مورموری میتوان به ترخینه دوغ، شیرینی برساق ، نانهای محلی و چزنک اشاره کرد،
از رسم مردم این دیار میتوان به دید و بازدیدهای اعیاد و ایام نوروز اشاره کرد، جشنها در شهر مورموری همانند جشنهای لرنشینان برگزار میشود و در آن از موسیقی، ساز و رقص محلی استفاده میشود. ۱۹ نفر از اهالی مورموری در طول هشت سال جنگ ایران و عراق کشته شدند.
آثار تاریخی مورموری، دروزاه تمدن ایلام
مورموری که به عنوان دروازه تمدن ایلام و ایران زمین شناخته میشود، دارای بیش از ۵۰ آثار مهم تاریخی، فرهنگی، مذهبی، گردشگری و ملی است که از جمله آثار طبیعی میتواند به: کاسه ماس مورموری، طبیعت بکر اطراف مورموری، پارکهای گردشگری و رودها و چشمهها اشاره کرد.
و از جمله آثار ارزشمند تاریخی مورموری میتوان به قلعه باستانی پنج برار، گور دخمه سنگ سیلا، تپههای تاریخی تپه حمام، چهار طاقیهای مولاب مورموری و سنگ نبشتههای عهد باستان اشاره کرد. همچنین مورموری دارای مکانهای فرهنگی و مذهبی مانند؛ امامزادگان سید یوسف و سید حبیب (علیه السلام)، مساجد و کتابخانه دکتر حسابی مورموری و … اشاره داشت.[۳]
جمعیت
[ویرایش]بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵ جمعیت این شهر ۴۶۴۱ نفر (۱٬۰۶۰خانوار) بودهاست.[۴]
جمعیت بخش کلات مورموری و شهر مورموری را اغلب مردمان لر با گویش بالاگریوه ای تشکیل میدهند، مردم و اقوام مورموری اغلب از ایل زینی وند ،ایل دیناروند و ایل کاید خورده تشکیل شدهاست. از جمله طایفههای محلی مورموری عبارتند از: طایفه سیرو، فرضالی، لته، بنریزی، چراغ، اورایم، برایم و…
مورموری که مرکز بخش کلات مورموری است از جمله قطبهای کشاورزی و دامداری استان ایلام بهشمار میرود.
جستارهای وابسته
[ویرایش]زمینلرزه مرداد ۱۳۹۳ مورموری
شهرستان آبدانان قلعه پنج برار
سنگ سیلا مورموری سیل ۱۴۰۰ مورموری
منابع
[ویرایش]- ↑ [شهرستان آبدانان https://www.isna.ir/news/93052713674/مورموری-کجاست ««مورموری» کجاست؟»] مقدار
|نشانی=
را بررسی کنید (کمک). دریافتشده در ۳ نوامبر ۲۰۲۰. - ↑ «معرفی شهرستان آبدانان». اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردگشری استان ایلام.
- ↑ ابوالفضل گلمرادی. ««مورموری» کجاست؟». دریافتشده در ۳ نوامبر ۲۰۲۰.
- ↑ «نتایج سرشماری ایران در سال ۱۳۹۵». درگاه ملی آمار. بایگانیشده از اصلی (اکسل) در ۲۰ شهریور ۱۴۰۲.