مورموری - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

مورموری
مورموری
کشور ایران
استانایلام
شهرستانآبدانان
بخشکلات
نام(های) پیشیندیناروند
سال شهرشدن۱۳۸۴[۱]
مردم
جمعیت۴۶۴۱ نفر
رشد جمعیت۲٪
تراکم جمعیت۵۰ نفر (مطالبق با تراکم استان) نفر بر کیلومتر مربع
آب‌وهوا
میانگین دمای سالانه۱۸ درجه سانتی گراد
میانگین بارش سالانه۳۵۰ میلی‌متر
روزهای یخبندان سالانه۵۰ تا ۶۰ روز
اطلاعات شهری
شهردارروح‌الله ملکی
پیش‌شمارهٔ تلفن۰۸۴۳۳۶۵
وبگاه
T.me//mormori_abad
پانویسمورموری دروازه فرهنگ و تمدن ایلام
مورموری بر ایران واقع شده‌است
مورموری
روی نقشه ایران
۳۲°۳۱′۲۰″شمالی ۴۷°۲۲′۳۱″شرقی / ۳۲٫۵۲۲۲°شمالی ۴۷٫۳۷۵۳°شرقی / 32.5222; 47.3753

مورموری یکی از شهرهای استان ایلام در غرب ایران است. این شهر در بخش کلات مورموری شهرستان آبدانان قرار دارد. بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن ۱۳۹۵ این شهر ۴۶۴۱ نفر جمعیت داشته‌است. و از نظر کشاورزی و جاذبه‌های طبیعی از قطب‌های گردشگری استان و شهرستان آبدانان به‌شمار می‌رود.

این شهر دارای آب و هوایی نیمه خشک با متوسط بارندگی ۳۵۰ میلی‌متر در سال می‌باشد. نزدیکی به خطوط ریلی و هوایی استان ایلام و وجود منابع گاز، نفت، گوگرد و آب دریاچه سد کرخه را می‌توان به عنوان قابلیت‌های بالقوه برای توسعه این شهر دانست. از جمله جاذبه‌های مورموری می‌توان به مقبره باستانی سنگ سیلا در یک کیلومتری این شهر و قلعه باستانی لرغه و قلعه پنج برار در ۵ کیلومتری این شهر اشاره کرد، شهرداری در این شهر در سال ۱۳۸۴ تأسیس گردید.

شهر مورموری با فرهنگ غنی لری، همانند گنجینه ای فرهنگی، طبیعی، گردشگری و تاریخی در جنوب شرقی استان ایلام می درخشد؛ از مفاخر و بزرگان دیار لرتبار مورموری می توان به کاید عزیز خان تاجمیر از خوانین ایل بزرگ کاید خورده در منطقه کلات مورموری و کاید سرهنگ آذر تاجمیر فرزند مرحوم کاید عزیز تاجمیر که از بزرگان و مصلحان دیار مورموری بودند اشاره کرد .

مردم

[ویرایش]

این مردم لر هستند و به گویش لری بالاگریوه‌ای صحبت میکنند. مردم مورموری از دیرباز مردمانی خونگرم و میهمان نواز هستند که به واسطه فرهنگ غنی لری و مهر بی پایان زاگرس و کاس ماس همواره برای پیشرفت و آبادانی دیار خود تلاش و همت می ورزند ، مردم این دیار مردمانی هنرمند هستند که از جمله هنرها و صنایع دستی این دیار می توان به قالی بافی، چیت بافی ، گلیم بافی ، جاجیم بافی ، حصیر بافی و طبق بافی و ... اشاره کرد .[۲]

فرهنگ، آداب و رسوم و آثار مهم فرهنگی و تاریخی

[ویرایش]

مردم مورموری بسیار مهمانواز و خونگرم هستند و از فرهنگ غنی لر نشین برخوردار هستند و همواره بر آداب و رسوم خود پایبند هستند از جمله غذاها و شیرینی‌های محلی مورموری می‌توان به ترخینه دوغ، شیرینی برساق ، نان‌های محلی و چزنک اشاره کرد،

از رسم مردم این دیار می‌توان به دید و بازدیدهای اعیاد و ایام نوروز اشاره کرد، جشن‌ها در شهر مورموری همانند جشن‌های لرنشینان برگزار می‌شود و در آن از موسیقی، ساز و رقص محلی استفاده می‌شود. ۱۹ نفر از اهالی مورموری در طول هشت سال جنگ ایران و عراق کشته شدند.

آثار تاریخی مورموری، دروزاه تمدن ایلام

مورموری که به عنوان دروازه تمدن ایلام و ایران زمین شناخته می‌شود، دارای بیش از ۵۰ آثار مهم تاریخی، فرهنگی، مذهبی، گردشگری و ملی است که از جمله آثار طبیعی می‌تواند به: کاسه ماس مورموری، طبیعت بکر اطراف مورموری، پارک‌های گردشگری و رودها و چشمه‌ها اشاره کرد.

و از جمله آثار ارزشمند تاریخی مورموری می‌توان به قلعه باستانی پنج برار، گور دخمه سنگ سیلا، تپه‌های تاریخی تپه حمام، چهار طاقی‌های مولاب مورموری و سنگ نبشته‌های عهد باستان اشاره کرد. همچنین مورموری دارای مکان‌های فرهنگی و مذهبی مانند؛ امامزادگان سید یوسف و سید حبیب (علیه السلام)، مساجد و کتابخانه دکتر حسابی مورموری و … اشاره داشت.[۳]

جمعیت

[ویرایش]

بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵ جمعیت این شهر ۴۶۴۱ نفر (۱٬۰۶۰خانوار) بوده‌است.[۴]

جمعیت بخش کلات مورموری و شهر مورموری را اغلب مردمان لر با گویش بالاگریوه ای تشکیل می‌دهند، مردم و اقوام مورموری اغلب از ایل زینی وند ،ایل دیناروند و ایل کاید خورده تشکیل شده‌است. از جمله طایفه‌های محلی مورموری عبارتند از: طایفه سیرو، فرضالی، لته، بنریزی، چراغ، اورایم، برایم و…

مورموری که مرکز بخش کلات مورموری است از جمله قطب‌های کشاورزی و دامداری استان ایلام به‌شمار می‌رود.

جستارهای وابسته

[ویرایش]

زمین‌لرزه مرداد ۱۳۹۳ مورموری
شهرستان آبدانان قلعه پنج برار

سنگ سیلا مورموری سیل ۱۴۰۰ مورموری

اخبار مورموری

منابع

[ویرایش]
  1. [شهرستان آبدانان https://www.isna.ir/news/93052713674/مورموری-کجاست ««مورموری» کجاست؟»] مقدار |نشانی= را بررسی کنید (کمک). دریافت‌شده در ۳ نوامبر ۲۰۲۰.
  2. «معرفی شهرستان آبدانان». اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردگشری استان ایلام.
  3. ابوالفضل گلمرادی. ««مورموری» کجاست؟». دریافت‌شده در ۳ نوامبر ۲۰۲۰.
  4. «نتایج سرشماری ایران در سال ۱۳۹۵». درگاه ملی آمار. بایگانی‌شده از اصلی (اکسل) در ۲۰ شهریور ۱۴۰۲.