ولسوالی شارستان - ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد
شارستان | |
---|---|
![]() شارستان در نقشه ولایت دایکندی | |
اطلاعات کلی | |
کشور | افغانستان |
ولایت | دایکندی |
مرکز ولسوالی | القان |
اداره | |
ولسوال | سید اکبر مقیم پاده |
شوراهای ولایتی | شورای ولایتی دایکندی |
مردم | |
جمعیت | ۸۰۰٬۷۴۰ نفر (۱۳۹۹) |
دین | اسلام |
زبان | فارسی |
اطلاعات جغرافیا | |
مساحت | ۶۹۰۳ کیلومتر مربع |
دادههای دیگر | |
کدپستی | ۴۲۵۳ |
منطقه زمانی | ۴:۳۰+ (وقت استاندارد افغانستان) |
شارستان یا شهرستان یکی از ولسوالیهای ولایت دایکندی در مرکز افغانستان است.[۱] جمعیت آن در سال ۱۳۹۹ (خورشیدی) ۸۰٬۷۴۰ نفر اعلام شده است.[۲] شارستان در قدیم بنام «سه پای» یاد میشد که بر اساس تقسیمات اداری جز حکومت کلان دایزنگی بود.[۳] در سال ۱۳۴۳ خورشیدی از حکمرانی دایزنگی جدا شده و به ولایت ارزگان ملحق گردید.[۴] در سال ۱۳۸۱ خورشیدی ولایت جدیدی دایکندی ایجاد شد و ولسوالی شارستان از توابع ولایت دایکندی قرار گرفت.[۵]
نام
[ویرایش]شارستان را به صورت نوشتاری شهرستان هم مینویسند، که گویا شهر است، اما در اصل شارستان شهر نیست بلکه سرزمین کوهستانی است و خود مردم محل به آن «شارستو» میگویند. به احتمال زیاد نام «شارستان» از لقب «شار» گرفته شده، جاییکه شاران غرجستان سکونت داشتند، پادشاهان غرجستان در قدیم عنوان «شار» و «شیر» را داشتند.[۶]
جغرافیا
[ویرایش]ولسوالی شارستان، دارای مساحت تخمینی ۴۶۵۳ کیلومترمربع بوده، از شمال با ولسوالی اشترلی، از جنوب به ولسوالی گیزاب از غرب با نیلی مرکز ولایت دایکندی، از شرق با ولسوالی میرامور، و از جنوب شرق به ولسوالی اجرستان ولایت غزنی متصل است که دارای ۳۷۷ قریه میباشد، و قریههای گیرو آن مانند، چهارصد خانه، القو، آهنگر، مرغسی، برگر، بردیز، میرغلام، بذک، اشتو، مملوق، جنگلک، چمه لق، چوچان، منگور و آشکارآباد است که به شرق گیرو موقعیت دارد. پیتاو شامل علاقههای، راباط، لرگر، الودال، بورلو، چهاراسپان، صرف، آمیج، ورس، القان و شیرو میباشد، قسمت پائین پیتاو را قریههای «دشت بله» بنامهای مور، پالیج، خوجه چاشت، کته سنگ، غوچو، زردنی، غاف و میزو مینامند.[۷]
اقتصاد
[ویرایش]بادام از عمدهترین حصولات زراعتی و میوهٔ خشک شارستان بوده و هزاران باغدار، از این طریق امرار معاش میکنند. انواع بادام کفمل، کاغذی، ستاربایی و سنگک در این ولسوالی وجود دارد که بهترین آن کفمل میباشد چون پوست نازک دارد و با فشار دادن دست، جدا میشود. با آغاز ماه سنبله، مردم شارستان به سراغ جمعآوری بادام میروند و تا ختم این ماه، بادام را جمع کرده و در آغاز ماه میزان، بادام کمکم وارد بازار میگردد.[۸]
در ۲۹ سنبله ۱۳۹۹ (خورشیدی) فابریکه پروسس بادام ممتاز در این ولسوالی توسط سازمان آکسفام ساخته شد که قادر است در یک ساعت ۵۰۰ کیلوگرام بادام را پروسس کند.[۹]
مردمشناسی
[ویرایش]باشندگان این ناحیه را هزارهها تشکیل میدهند.
مردم شارستان (سهپای)
[ویرایش]در شارستان بیشتر از ۲۴ قبیله ساکن اند بخشی مردم این ناحیه از آوارگان جنگ ارزگان، دایه و چوره و کمسون میباشند طوایف که به شارستان رفتند، باسی، اَخی، حیدر، پشتو، و پولاده هستند. طایفه بزرگ این منطقه، میرامور، غولَکَه و الودال اند که دارایی چندین شاخه و شعبه میباشند مانند شاخه نیازخانی، خوشآمدی، نوربیگ، عادلبیگ، میرغلام، نوک، پیکی، پرچی، بایبوغه، میرو، هوشتو، بیگ، سید احمد، مقصود و غیره هستند. سهپای از نام همین سه طایفه ای بزرگ گرفته شده، که تا سال ۱۳۱۷ ش ولسوالی شارستان بنام (سهپای دایزنگی) یاد میشد، قبر میرامور در برکر در فاصله سه کیلومتری دریایی هلمند است و اجداد آنها از زابلستان آمده بودند زابلستان مرکز اصلی هزارهها در تاریخ است.[۱۰]
شخصیتهای تاریخی
[ویرایش]- سردار محمدعظیم بیگ
- ابراهیم گاوسوار
- نجف بیگ شیران
- میر یوسف بیگ
- جنرال علیدوست خان هزاره
جستارهای وابسته
[ویرایش]منابع
[ویرایش]- ↑ «GeoHack - ولسوالی شهرستان». دریافتشده در ۲۰۱۷-۰۹-۰۳.
- ↑ «برآورد نفوس کشور:١٣٩٩» (PDF). اداره احصائیه مرکزی افغانستان. بایگانیشده از اصلی (PDF) در ۲۶ آوریل ۲۰۲۱. دریافتشده در ٥ می ٢۰٢١.
- ↑ سراج التواریخ.
- ↑ ساختار طبیعی هزارهجات
- ↑ "معرفی ولایت دایکندی". elections.pajhwok.com (به dr). Archived from the original on 5 May 2021. Retrieved 2023-12-04.
{{cite web}}
: نگهداری یادکرد:زبان ناشناخته (link) - ↑ «معنی غرجستان | لغتنامه دهخدا | واژهیاب». واژه یاب. دریافتشده در ۲۰۲۳-۱۲-۰۹.
- ↑ تاریخ نوین هزاره محمد عیسی غرجستانی
- ↑ حاصلات بادام دایکندی به بیش از یک میلیارد افغانی میرسد بایگانیشده در ۵ مه ۲۰۲۱ توسط Wayback Machine خبرگزاری پژواک
- ↑ یک فابریکه پروسس بادام، در ولسوالی شهرستان دایکندی آغاز به کار کرد ریاست زراعت ولایت دایکندی
- ↑ "مردم هزاره و خراسان بزرگ". ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد. 2022-04-01.