امپراتور گائوزو هان - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

گائوزو امپراتور هان
漢高祖
پرتره ای از امپراتور گائوزو هان
امپراتور چین
سلطنت۲۸ فوریه ۲۰۲ قبل از میلاد – ۱ ژوئن ۱۹۵ قبل از میلاد(۱۹۶ تا ۱۹۵ قبل از میلاد همراه امپراتریس لو)
جانشینامپراتور هوی هان
پادشاه هان (漢王)
سلطنتمارس ۲۰۶ قبل از میلاد – ۲۸ فوریه ۲۰۲ قبل از میلاد
زاده۲۵۶ قبل از میلاد[۱] یا ۲۴۷ قبل از میلاد[۲]
Feng Town, Pei County, State of Chu[۳]
درگذشته۱ ژوئن ۱۹۵ قبل از میلاد
(سال ۶۰–۶۱ / ۵۱–۵۲)
چانگ‌آن، دودمان هان
همسر(ان)امپراتریس لو
فرزند(ان)
نام کامل
Family name: Liu (劉)
Given name: Bang (邦)
Courtesy name: Ji (季)
نام پسامرگ
امپراتور گائو (高皇帝)
نام معبد
Taizu (太祖)[۴]
Gaozu (高祖)[۵]
خانداندودمان هان
پدرلیو تایگونگ
مادربانو وانگ هانشی

امپراتور گائوزو(در چینی:高祖، وید-جایلز: Kao Tsu)، زاده شده با نام لیو بانگ(در چینی:劉邦، وید-جایلز: Liú Bāng) با نام محترم جی(در چینی:季)(زادهٔ ۲۵۶ یا ۲۴۷ پیش از میلاد – مرگ ۱ ژوئن ۱۹۵ پیش از میلاد) بنیان‌گذار دودمان هان و فرمانروای چین از سال ۲۰۲ پیش از میلاد مسیح تا مرگش بود. با توجه به کتاب شیجی، این پادشاه با نام معبدی تایزو و نام پسامرگ امپراتور گائو یا گائودی، گائوزو از هان، نام برده شده‌است، با این حال نام وی با نام گائوزو که به معنای بنیانگذار والا می‌باشد، ثبت نشده‌است.

وی از انگشت‌شمار بنیادگذاران در تاریخ چین است که از طبقه‌ای فرودست و رعیت برخاست.[۶] لیو بانگ پیش از رسیدن به قدرت، به عنوان مأمور کم‌اهمیت اجرای قانون در زادگاهش شهرستان پی در ایالت فتح شده چو به سلسله چین خدمت می‌کرد. پس از مرگ امپراتور نخست چین و آشوب سیاسی پس از آن، لیو بانگ از خدمت به چین خارج شد و رهبر شورشی‌های ضدچین گردید. در سال ۲۰۶ پس از میلاد، وی رقابت برای فتح سرزمین مرکزی چین را از همرزم شورشی خود شیانگ یو پیروز شد و فرمانروای چین، زیینگ، را وادار به تسلیم نمود.

پس از سقوط سلسله چین، شیانگ یو، سرکرده بالفعل نیروهای شورشی، امپراتوری سابق چین را به هجده پادشاهی تقسیم کرد و لیو بانگ مجبور به پذیرفتن ناحیه دورافتاده و فقیر باشو (سیچوآن، چونگ کینگ و جنوب شاآنشی امروزی) با مقام «پادشاه هان» شد. با گذشت کم‌تر از یک سال لیو بانگ با سپاهش شورید و سه چین را فتح کرد. این عمل باعث افروختن جنگ داخلی معروف ستیز چو و هان برای کسب برتری در چین گردید.

در سال ۲۰۲، لیو بانگ در نبرد گای‌شیا پیروز شد و اکثر نقاط چین رو متحد کرد و سلسله هان را به عنوان امپراتور بنیانگذار، بنیان گذاشت. در طول سلطنتش، لیو بانگ مالیات‌ها را کاست، کنفسیوس‌گرایی را ترویج داد و شورش‌های فرمانراوایان دست‌نشانده «غیر لیو» را سرکوب کرد. او هم چنین پس از شکست در نبرد بایدنگ در سال ۲۰۲ پیش از میلاد، به وسیله اتحاد با ازدواج باعث ایجاد صلح بین امپراتوری هان و شیانگ نو شد. او در سال ۱۹۵ پیش از میلاد درگذشت و پسرش لیو یینگ جانشین وی گردید.

خانواده و فرزندان

[ویرایش]
  • والدین:
  • خواهران و برادران:
    • لیو بو، دوک هوآی
    • لیو شی، شاهزاده دای
    • لیو جیائو، شاهزاده چو
  • همسر اصلی:
  • کنیزها/صیغه‌های مهم:
    • همسر ژانگ
    • همسر وی
    • همسر کائو، لیو فی را به دنیا آورد.
    • همسر چی، لیو رویی را به دنیا آورد.
    • همسر وان
    • همسر گوان
    • همسر بو، لیو هنگ را به دنیا آورد.
    • همسر ژائو، لیو چانگ را به دنیا آورد.
    • همسر ژائو زییر
  • فرزندان:
    • لیو فی، شاهزاده دائوهوی کی.
    • لیو یینگ، ولیعهد، بعدها امپراتور هوی.
    • شاهزاده لیو جیانگ.
    • لیو رویی، شاهزاده یین ژائو.
    • لیو هنگ، شاهزاده دای، بعدها امپراتور ون.
    • لیو هوی
    • لیو یو
    • لیو چانگ
    • شاهداخت لویوان

منابع

[ویرایش]
  1. ↑ This is the birth year reported by Huangfu Mi (皇甫謐) (215–282).
  2. ↑ This is the birth year reported by Chen Zan (臣瓚) in around 270 AD in his comments in the Book of Han.
  3. ↑ 李祖德 (2012). "刘邦祭祖考——兼论春秋战国以来的社会变革". 中国史研究 [Journal of Chinese Historical Studies]. CNKI. 34 (3): 11–58. {{cite journal}}: |access-date= requires |url= (help)
  4. ↑ تایزو، meaning "grand ancestor", was apparently Liu Bang's original temple name because "Taizu", in ancient Chinese traditions dating back to the دودمان شانگ، was the temple name of the founder of a dynasty.
  5. ↑ Sima Qian referred to Liu Bang as "Gaozu", meaning "high ancestor" in the Records of the Grand Historian. It is not clear why Sima Qian used "Gaozu" instead of "Taizu". Historians after Sima Qian often used "Emperor Gaozu of Han" to refer to Liu Bang. "Emperor Gaozu of Han" remains the most commonly used title to refer to Liu Bang in modern China.
  6. ↑ "Gaozu | emperor of Han dynasty | Britannica". www.britannica.com (به انگلیسی). Retrieved 2022-09-13.

Wikipedia contributors, "Emperor Gaozu of Han," Wikipedia, The Free Encyclopedia, http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Emperor_Gaozu_of_Han&oldid=416172148 (accessed February 28, 2011).

برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=امپراتور_گائوزو_هان&oldid=41142001»