استهبان - ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد
استهبان صابونات | |
---|---|
از بالا، راست به چپ: آبشار استهبان، آرامگاه شیخ علینقی اصطهباناتی، آرامگاه شیخ مغربی، انجیرستانی در استهبان، خیابانی در شهر | |
کشور | ایران |
استان | فارس |
شهرستان | استهبان |
بخش | مرکزی |
نام(های) پیشین | اصطهبانات و ستهبان |
مردم | |
جمعیت | ۳۶۴۱۰ تن[۱] |
جغرافیای طبیعی | |
مساحت | ۲۶/۵۲ کیلومتر مربع |
ارتفاع | ۱۷۶۷ متر |
آبوهوا | |
میانگین دمای سالانه | ۱۶ |
میانگین بارش سالانه | ۱۴۵ |
روزهای یخبندان سالانه | ۵ |
اطلاعات شهری | |
شهردار | عبدالرحمان جوکار[۲] |
رهآورد | انجیر، زعفران، بادام، انگور |
پیششمارهٔ تلفن | ۰۷۱۵۳۲ |
شناسهٔ ملی خودرو | ایران ۷۳ و |
استهبان یکی از شهرهای شرق استان فارس و مرکز شهرستان استهبان است. این شهر در سرشماری نفوس و مسکن سال ۱۳۹۵، جمعیتی برابر با ۳۶۴۱۰ تن داشت.[۱] استهبان به شهر انجیر معروف است و با بیش از ۲۴ هزار هکتار سطح زیر کشت، بزرگترین انجیرستان دیم جهان را دارد.[۳]
پیشینه
[ویرایش]در گذشته، نام این شهر اصطهبانات بوده است که در آبان ۱۳۵۳ خورشیدی به نام کنونی آن، یعنی استهبان تغییر کرده است.[۴] استهبان به نامهای دیگری مانند اصبهبذات؛ اصطبهان؛ استنبات، سَوُنات وصابونات خوانده شده است.
در واقع کمابیش در منابع متعدد تاریخی و جغرافیایی نامی از سرزمین استهبان آورده شده است، فارسنامه ناصری گوید که نام این شهر استهبانات بوده که پس از استیلای عرب به اصطهبانات تغییر یافته است.[۵] حدودالعالم با استناد از المسالک و الممالک اصطخری شهر را اصطهبان و همچنین اصطهجان مینامد، ابن بلخی در فارسنامه خود به اصطهبان اشاره دارد ولی نزهةالقلوب آن را اصطهبانان ذکر میکند، ابن حوقل و مقدسی نیز در کتب خود اصطهبانات را آوردهاند.
منابع فوق حاکی است که در طول ده سده شکل بیانی آن ثابت مانده و فقط از لحاظ نوشتن دچار تغییری جزئی گردیده است، این امر نشان میدهد در طول سالهای بسیار اصالت این واژه حفظ شده و تغییر نکرده است.
مردم این شهر، استهبان را صابونات نیز مینامند.
وجه تسمیه
[ویرایش]استهبان واژهای پهلوی از عبارت سته + بان، به معنای نگهبان شهر است.[۶]
جمعیت
[ویرایش]بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵ جمعیت این شهر ۳۶٬۴۱۰ نفر بوده است.[۱]
جمعیت تاریخی | ||
---|---|---|
سال | جمعیت | ±% |
۱۳۳۵ | ۱۶٬۳۰۸ | — |
۱۳۴۵ | ۱۸٬۱۸۷ | ۱۱٫۵٪+ |
۱۳۵۵ | ۱۹٬۴۶۱ | ۷٪+ |
۱۳۶۵ | ۲۸٬۳۸۶ | ۴۵٫۹٪+ |
۱۳۷۰ | ۳۰٬۷۴۴ | ۸٫۳٪+ |
۱۳۷۵ | ۳۱٬۱۹۲ | ۱٫۵٪+ |
۱۳۸۵ | ۳۴٬۵۶۴ | ۱۰٫۸٪+ |
۱۳۹۰ | ۳۴٬۶۳۹ | ۰٫۲٪+ |
۱۳۹۵ | ۳۶٬۴۱۰ | ۵٫۱٪+ |
جاذبهها
[ویرایش]مکانهای دیدنی
[ویرایش]از مهمترین مناطق دیدنی شهرستان استهبان میتوان به موارد زیر اشاره کرد:[۶]
- رودخانه رودبال
- سد رودبال
- آبشار لای تاریک
- آبشار سلطان شهباز
- آبشار درب آسیاب
- منطقه ایج
- شهر باستانی خیر
- منطقه رونیز
- غار اشکفت گبر
- خانه مقدس
- خانه معزی
- چشمه قهری
- آب چوک
- باغ جوزا
- سلخ بوخون
- مرخنه
- انجیرستان
- دم تنگ
- چنار هزارساله
- سرو ننه و بچه
- بن دره
- غار زکریا
- غار گبر
- کت چله خانه
- قلعه دختر استهبان
- برکه صفی یل سفید - صفویه
- کتیبه یولقلی بیگ
- یخچال حاجی محریم
- دریاچه بختگان
- جزیره نرگس
- نیایشگاه ساسانی ایج
- گنبد بن دره ایج - ساسانی
- تخت بهمن ایج - ساسانی
- آتشکده قشنگ خوابی (قشم قاوی) خیر - ساسانی
- قلعه دارالامان ایج - شبانکاره - محمود شبانکاره با ساخت این قلعه، ایج را پایتخت خود قرارداد
- چهار طاقی خیر (آتشکده بهرام) - ساسانی
- کاروانسرای شاه عباسی خانه کت خیر
- قلعه کافرها (اسماعیلیان) رونیز
- تفرجگاه مرغک رونیز
- مسجد محقق
- مقبره داعی عزالدین (دیزدی)
- آرامگاه محمد شیرین مغربی
- مسجد جامع استهبان
اماکن مذهبی
[ویرایش]ره آورد
[ویرایش]محصولات کشاورزی
[ویرایش]محصول اصلی کشاورزی این شهر انجیر و زعفران است. در منابع، به محصولات دیگری از جمله: گندم، حبوبات، پنبه، زیتون و میوههای دیگری همچون گردو، بادام و انار و انگور اشاره شده است. زعفران این شهر از نظر عطر و طعم زبانزد و دارای کیفیت منحصر به فردی است اما در بازار تجارت زعفران به علت نداشتن رنگ کافی، شناخته شده نمیباشد.
دانشگاهها
[ویرایش]- مرکز آموزش عالی استهبان
- دانشکده پیراپزشکی استهبان
- دانشگاه آزاد اسلامی واحد استهبان
- دانشگاه پیام نور استهبان
- جهاد دانشگاهی استهبان
- آموزشکده فنی امام حسین
فاصله تا شهرهای مهم
[ویرایش]- فاصله تا نیریز: ۴۰ کیلومتر
- فاصله تا فسا: ۷۵ کیلومتر
- فاصله تا داراب: ۷۵ کیلومتر
- فاصله تا جهرم: ۱۸۵ کیلومتر
- فاصله تا شیراز: ۱۸۵ کیلومتر
- فاصله تا سیرجان: ۲۱۰ کیلومتر
- فاصله تا کرمان:۳۹۰ کیلومتر
نگارخانه
[ویرایش]- چهارطاقی ایج
پانویس
[ویرایش]- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ «نتایج سرشماری سال ۱۳۹۵». مرکز آمار ایران.
- ↑ https://estahban.ir/جناب-آقای-مهندس-عبدالرحمان-جوکار-شهرد/
- ↑ «آغاز برداشت انجیر دیم در استهبان». باشگاه خبرنگاران جوان.
- ↑ سرزمین و مردم ایران، عبدالحسین سعیدیان، ص ۵۶۵
- ↑ فارسنامه ناصری، حسن حسینی فسایی، ص۱۲۵۵
- ↑ ۶٫۰ ۶٫۱ آبشارهای ایران، مجید اسکندرری، انتشارات ایرانشناسی، تهران: 1389، ص 145.
منابع
[ویرایش]- پایگاه اطلاعرسانی استهبان
- امامزاده پیرمراد
- آل ابراهیم، محمدرضا، آثار باستانی، اماکن مذهبی و گردشگاهها در استهبان، استهبان: انتشارات سته بان، ۱۳۸۵.
- کیانی، حسن، جغرافیای طبیعی استهبان، شیراز: انتشارات میرزای شیرازی، ۱۳۷۶