یونسکو - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد


کوته‌نوشتیونسکو (UNESCO)
تأسیس۱۶ نوامبر ۱۹۴۵؛ ۷۸ سال پیش (۱۹۴۵-16}})
نوع رکنسازمان‌های تخصصی سازمان ملل متحد
مقر اصلیپاریس، فرانسه
مدیرکل
ادره آزوله

سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی سازمان ملل متحد (یونسکو؛[۱] فرانسوی: Organisation des Nations unies pour l'éducation, la science et la culture) یک سازمان تخصصی سازمان ملل متحد است که با هدف کمک به «ایجاد صلح، ریشه کن کردن فقر، توسعه پایدار و گفتگوی بین فرهنگی از طریق آموزش، علوم، فرهنگ، ارتباطات و اطلاعات» به وجود آمده‌است[۲][۳] و جانشین کمیته بین‌المللی همکاری اندیشمندانه جامعه ملل است.[۴]

یونسکو ۱۹۳ کشور عضو رسمی و ۱۱ عضو وابسته دارد.[۵] اکثر دفاتر آن در پاریس، فرانسه، مستقر است افزون بر این مراکز، دفاتر ملی و منطقه ای نیز وجود دارد.

یونسکو به دنبال ایجاد فرهنگ صلح و دانش فراگیر از طریق اطلاعات و ارتباطات است.[۶] برای این منظور، اهداف خود را از طریق پنج حوزه اصلی دنبال می‌کند: آموزش، علوم طبیعی، علوم اجتماعی / انسانی، فرهنگ و ارتباطات / اطلاعات. این برنامه از پروژه‌های مرتبط با سواد، آموزش فنی، آموزش، پیشرفت علم، ترویج رسانه‌های مستقل و آزادی مطبوعات، حفظ تاریخ منطقه ای و فرهنگی و ترویج تنوع فرهنگی حمایت می‌کند . یونسکو در ترجمه و ترویج ادبیات جهان، ایجاد توافق‌نامه‌های همکاری بین‌المللی برای تأمین امنیت " میراث جهانی " از اهمیت فرهنگی و طبیعی، حفظ حقوق بشر و پل زدن شکاف دیجیتال در سراسر جهان کمک می‌کند. این برنامه همچنین جنبش آموزش برای همه و علم‌آموزی تمام عمر را راه اندازی و رهبری می‌کند.

یونسکو عضو گروه توسعه سازمان ملل متحد،[۷] ائتلافی از آژانس‌ها و سازمان‌های سازمان ملل با هدف تحقق اهداف توسعه پایدار است.

تاریخ

[ویرایش]
پرچم یونسکو

پیشینه یونسکو و دستورالعمل آن برای همکاری‌های بین‌المللی را می‌توان به قطعنامه اتحادیه ملل در ۲۱ سپتامبر ۱۹۲۱ دید.[۸][۹] این نهاد جدید با عنوان، کمیته بین‌المللی همکاری‌های فکری (ICIC) در سال ۱۹۲۲ ایجاد شد. در ۱۸ دسامبر سال ۱۹۲۵، دفتر بین‌المللی آموزش و پرورش (IBE) به عنوان یک سازمان مردم‌نهاد در خدمت توسعه آموزشی بین‌المللی کار خود را شروع کرد. [۱۰] با این حال، شروع جنگ جهانی دوم تا حد زیادی کار این سازمان را قطع کرد.

فعالیت‌ها

[ویرایش]

یونسکو فعالیت‌های خود را از طریق پنج حوزه برنامه انجام می‌دهد: آموزش، علوم طبیعی، علوم اجتماعی و انسانی، فرهنگ و ارتباطات و اطلاعات.

  • آموزش و پرورش: یونسکو از تحقیقات در آموزش تطبیقی و ارائه تخصص و مشارکت در تقویت رهبری آموزش ملی و ظرفیت کشورها برای ارائه آموزش با کیفیت برای همه پشتیبانی می‌کند؛ که شامل موارد زیر است:
    • صندلی‌های یونسکو؛ یک شبکه بین‌المللی از ۶۴۴ صندلی یونسکو، با بیش از ۷۷۰ مؤسسه در ۱۲۶ کشور جهان است
    • سازمان حفاظت از محیط زیست
    • کنوانسیون علیه تبعیض در آموزش و پرورش استوارشده در سال ۱۹۶۰
    • سازمان کنفرانس بین‌المللی آموزش بزرگسالان (CONFINTEA) در فاصله زمانی ۱۲ ساله
    • انتشار گزارش نظارت بر آموزش جهانی
    • انتشار سند اصلی چهار ستون یادگیری
    • یونسکو ASPNet؛ شبکه بین‌المللی ۸۰۰۰ مدرسه در ۱۷۰ کشور جهان اس
  • یونسکو همچنین بیانیه‌های عمومی را برای آموزش مردم صادر می‌کند:
    • بیانیه سویل در مورد خشونت : بیانیه ای که در سال ۱۹۸۹ توسط یونسکو به منظور رد این دیدگاه که انسان از نظر بیولوژیکی مستعد خشونت سازمان یافته‌است، اتخاذ شده‌است.
  • تشویق «جریان آزاد ایده‌ها توسط تصاویر و کلمات» به وسیله:
    • ترویج آزادی بیان، از جمله آزادی مطبوعات و قانون آزادی اطلاعات، از طریق بخش آزادی بیان و توسعه رسانه‌ها،[۱۲] از جمله برنامه بین‌المللی توسعه ارتباطات[۱۳]
    • ارتقاء ایمنی روزنامه نگاران و مقابله با مصونیت از مجازات برای کسانی که به آنها حمله می‌کنند،[۱۴] از طریق هماهنگی برنامه اقدام سازمان ملل در مورد ایمنی روزنامه نگاران و مسئله مصونیت از مجازات مصونیت[۱۵]
    • ترویج دسترسی جهانی به و حفظ اطلاعات و راه حل‌های باز برای توسعه پایدار از طریق بخش جوامع دانش،[۱۶] از جمله برنامه حافظه جهانی[۱۷] و اطلاعات برای همه برنامه‌ها[۱۸]
    • ترویج کثرت گرایی، برابری جنسیتی و تنوع فرهنگی در رسانه‌ها
    • ارتقاء جهانی بودن اینترنت و اصول آن، اینکه اینترنت باید مبتنی بر حقوق بشر باشد، (ii) آزاد، (iii) در دسترس همه و (IV) با مشارکت چند ذی‌نفع (که به اختصار ROAM خلاصه می‌شود) گسترش می‌یابد.[۱۹]
    • تولید دانش از طریق نشریاتی مانند روندهای جهانی در آزادی بیان و توسعه رسانه‌ها،[۲۰] سری یونسکو در مورد آزادی اینترنت ،[۲۱] و شاخص‌های توسعه رسانه‌ها،[۲۲] و همچنین سایر مطالعات مبتنی بر شاخص.
  • ترویج رویدادها، مانند:
  • تأسیس و تأمین بودجه پروژه‌ها، مانند:
    • ابتکار موزه‌های مهاجرت: ترویج ایجاد موزه‌ها برای گفتگوی فرهنگی با جمعیت مهاجران.[۲۴]
    • UNESCO-CEPES، مرکز آموزش عالی اروپا: در سال ۱۹۷۲ در بخارست، رومانی، به عنوان یک دفتر متمرکز برای ارتقاء همکاری‌های بین‌المللی در آموزش عالی در اروپا و همچنین کانادا، آمریکا و اسرائیل تأسیس شد. آموزش عالی در اروپا مجله رسمی آن است.
    • دایرکتوری نرم‌افزار رایگان: از سال ۱۹۹۸ یونسکو و بنیاد نرم‌افزار آزاد به‌طور مشترک این پروژه را برای فهرست بندی نرم‌افزارهای رایگان تأمین مالی کرده‌اند.
    • فرش (FRESH) با تمرکز بر سلامت مدرسه.[۲۵]
    • اوآنا، سازمان آژانس‌های خبری آسیا و اقیانوسیه
    • شورای بین‌المللی علوم
    • سفیران حسن نیت یونسکو
    • ASOMPS، سمپوزیوم آسیا در مورد گیاهان دارویی و ادویه جات، ترشی جات، یک سری کنفرانس‌های علمی است که در آسیا برگزار می‌شود.
    • گیاهشناسی ۲۰۰۰ (Botany 2000)، برنامه پشتیبانی از طبقه‌بندی، و تنوع بیولوژیکی و فرهنگی گیاهان دارویی و زینتی و محافظت از آنها در برابر آلودگی محیط زیست
    • مجموعه آثار نماینده یونسکو، ترجمه آثار ادبیات جهان از هر زبان و به زبان‌های مختلف، از سال ۱۹۴۸ تا ۲۰۰۵
    • گونسکو (GoUNESCO)، چتری از ابتکارات برای سرگرمی میراث با حمایت یونسکو، دفتر دهلی نو[۲۶]

پورتال شفافیت یونسکو که برای دسترسی عمومی به اطلاعات مربوط به فعالیت‌های سازمان، از جمله بودجه کل آن برای دوسال، و همچنین پیوند با اسناد برنامه ای و مالی مربوط، طراحی شده‌است.

پیشنهادهایی برای ایجاد دو فهرست جدید یونسکو ارائه شده‌است.[۲۷][۲۸] نخستین فهرست پیشنهادی به میراث فرهنگی متحرک مانند آثار باستانی، نقاشی، و اثرات بیولوژیک متمرکز خواهد شد. این فهرست ممکن است شامل اشیاء فرهنگی زیر باشد:

دومین فهرست پیشنهادی به گونه‌های زنده دنیا خواهد پرداخت، مانند:

رسانه‌ها

[ویرایش]

یونسکو و موسسات تخصصی آن تعدادی مجله منتشر می‌کنند.

مجله The UNESCO Courier برای «ترویج آرمان‌های یونسکو، حفظ بستر گفتگو بین فرهنگ‌ها و فراهم کردن زمینه ای برای بحث و گفتگوی جهانی» بیان می‌کند. از مارس ۲۰۰۶ آن را به‌صورت آنلاین و با شماره‌های محدود چاپ شده در دسترس می‌باشد. مقالات آن نظرات نویسندگان را بیان می‌کند که لزوماً نظر یونسکو نیستند. بین سالهای ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۷ یک وقفه در انتشار وجود داشته‌است.[۲۹]

در سال ۱۹۵۰، یونسکو برای بررسی بحث پیرامون تأثیر علم بر جامعه، تأثیر علم بر جامعه (Science on Society) (همچنین شناخته شده به عنوان Impact) را آغاز کرد. مجله در سال ۱۹۹۲ انتشارش را متوقف کرد.[۳۰] همچنین یونسکو فصلنامه بین‌المللی موزه را از سال ۱۹۴۸ منتشر کرد.

سازمان‌های غیردولتی رسمی یونسکو

[ویرایش]

یونسکو با ۳۲۲ سازمان مردم‌نهاد بین‌المللی روابط رسمی دارد.[۳۱]

ابر سازمان
آی بی بی دیپلم بین‌المللی
CCIVS کمیته هماهنگی خدمات داوطلبانه بین‌المللی
EI بین‌المللی آموزش
IAU انجمن بین‌المللی دانشگاه‌ها
IFTC شورای بین‌المللی فیلم، تلویزیون و ارتباطات سمعی و بصری
ICPHS شورای بین‌المللی فلسفه و مطالعات انسانی که Diogenes را منتشر می‌کند
ICSU شورای بین‌المللی علوم
ICOM شورای بین‌المللی موزه‌ها
ICSSPE شورای بین‌المللی علوم ورزشی و تربیت بدنی
ICA شورای بین‌المللی بایگانی
ICOMOS شورای بین‌المللی آثار و مکانها
IFJ فدراسیون بین‌المللی روزنامه نگاران
ایفلا فدراسیون بین‌المللی انجمن‌ها و موسسات کتابخانه ای
IFPA فدراسیون بین‌المللی انجمن‌های شعر
IMC شورای بین‌المللی موسیقی
IPA انجمن بین‌المللی پلیس
اینسولا شورای علمی بین‌المللی توسعه جزایر
ISSC شورای بین‌المللی علوم اجتماعی
ITI مؤسسه بین‌المللی تئاتر
IUCN اتحادیه بین‌المللی برای حفاظت از طبیعت و منابع طبیعی
IUTAO اتحادیه بین‌المللی انجمن‌های فنی و سازمان‌ها
UIA اتحادیه انجمن‌های بین‌المللی
می‌خواهم انجمن جهانی روزنامه‌ها
WFEO فدراسیون جهانی سازمانهای مهندسی
WFUCA فدراسیون جهانی باشگاه‌ها، مراکز و انجمن‌های یونسکو
انستیتوی یونسکو برای آموزش آب در دلفت

جوایز

[ویرایش]

یونسکو ۲۲ جایزه[۳۲] در آموزش، علوم، فرهنگ و صلح اعطا می‌کند:

  • جایزه صلح فلیکس هوفویت-بوینی
  • جوایز اورال یونسکو: برای زنان در علم
  • جایزه سواد کینگ سیجونگ یونسکو
  • جایزه کنفوسیوس یونسکو: برای ادبیات
  • جایزه امیر جابر آل احمد الجابر الصباح یونسکو: برای ارتقاء آموزش کیفیت برای افراد دارای معلولیت فکری
  • جایزه پادشاه حمد بن عیسی آل خلیفه یونسکو :برای استفاده از فناوری‌های اطلاعات و ارتباطات در آموزش و پرورش
  • جایزه حمدان بن رشید آل مکتوم یونسکو: برای عملکرد برجسته و عملکرد در تقویت اثربخشی معلمان
  • جایزه کالینگا یونسکو :محبوبیت علمی
  • مدال یونسکو / انستیتو پاستور مدال :برای سهم برجسته در توسعه دانش علمی که تأثیر مفیدی بر سلامت انسان دارد
  • جایزه یونسکو / جایزه سلطان قابوس :برای حفظ محیط زیست
  • جایزه بین‌المللی آب
  • جایزه میشل باتیس:برای مدیریت ذخیره بیوسفر
  • جایزه یونسکو / جایزه بیلبائو :برای ترویج فرهنگ حقوق بشر
  • جایزه یونسکو برای آموزش صلح
  • جایزه یونسکو- مادانجت سینگ :برای ارتقاء مدارا و عدم خشونت
  • جایزه یونسکو / جایزه بین‌المللی خوزه مارتو
  • یونسکو / جایزه ابن سینا :برای اخلاق در علم
  • جایزه یونسکو / جوآن بوش: برای ارتقاء تحقیقات علوم اجتماعی در آمریکای لاتین و کارائیب
  • جایزه شارجه: برای فرهنگ عرب
  • جایزه بین‌المللی ملیا مرکوری :برای حفاظت و مدیریت مناظر فرهنگی (یونسکو-یونان)
  • جایزه IPDC-یونسکو :برای ارتباطات روستایی
  • جایزه آزادی مطبوعات یونسکو / گیلرمو کانو
  • یونسکو / جیجی جایزه جهانی حافظه
  • جایزه بین‌المللی یونسکو-گینه استوایی :برای تحقیقات در علوم زندگی
  • جایزه Carlos J. Finlay برای :میکروبیولوژی

روزهای بین‌المللی مشاهده شده در یونسکو

[ویرایش]

روزهای جهانی ثبت شده در یونسکو در جدول ذیل آورده شده‌است[۳۳]

تاریخ نام
۲۷ ژانویه روز جهانی بزرگداشت در یادبود قربانیان هولوکاست
۱۳ فوریه روز جهانی رادیو
۲۱ فوریه روز جهانی زبان مادری
۸ مارس روز جهانی زن
۲۰ مارس روز بین‌المللی فرانکوفونی
۲۱ مارس روز جهانی نوروز
۲۱ مارس روز جهانی شعر
۲۱ مارس روز جهانی رفع تبعیض نژادی
۲۲ مارس روز جهانی آب
۲۳ آوریل روز جهانی کتاب و کپی رایت
۳۰ آوریل روز جهانی جاز
۳ مه روز جهانی آزادی مطبوعات
۲۱ مه روز جهانی تنوع فرهنگی برای گفتگو و توسعه
۲۲ مه روز جهانی تنوع زیستی
۲۵ مه روز آفریقا / هفته آفریقا
۵ ژوئن روز جهانی محیط زیست
۸ ژوئن روز جهانی اقیانوس‌ها
۱۷ ژوئن روز جهانی مبارزه با بیابان زایی و خشکسالی
۹ اوت روز جهانی بومیان جهان
۱۲ اوت روز جهانی جوانان
۲۳ اوت روز جهانی یادآوری تجارت برده‌ها و نابودی آن
۸ سپتامبر روز جهانی سواد آموزی
۱۵ سپتامبر روز جهانی دموکراسی
۲۱ سپتامبر روز جهانی صلح
۲۸ سپتامبر روز جهانی دسترسی جهانی به اطلاعات
۲ اکتبر روز جهانی خشونت
۵ اکتبر روز جهانی معلمان
۲ چهارشنبه در ماه اکتبر روز جهانی کاهش بلایای طبیعی
۱۷ اکتبر روز جهانی ریشه کن کردن فقر
۲۰ اکتبر روز جهانی آمار
۲۷ اکتبر روز جهانی میراث سمعی و بصری
۲ نوامبر روز بین‌المللی برای پایان دادن به مصونیت از مجازات علیه روزنامه نگاران [۳۴]
۱۰ نوامبر روز جهانی صلح و توسعه علوم
سومین پنجشنبه در ماه نوامبر روز جهانی فلسفه
۱۶ نوامبر روز جهانی تحمل
۱۹ نوامبر روز جهانی مردان
۲۵ نوامبر روز جهانی رفع خشونت علیه زنان
۲۹ نوامبر روز جهانی همبستگی با مردم فلسطین
۱ دسامبر روز جهانی ایدز
۱۰ دسامبر روز حقوق بشر
۱۸ دسامبر روز جهانی مهاجران

جستارهای وابسته

[ویرایش]

منابع

[ویرایش]
  1. ↑ "UNESCO". UNESCO. Archived from the original on 25 September 2013. Retrieved 25 September 2013.
  2. ↑ "Introducing UNESCO". UNESCO. Archived from the original on 18 August 2011. Retrieved 8 August 2011.
  3. ↑ "UNESCO history". UNESCO. Archived from the original on 9 April 2010. Retrieved 23 April 2010.
  4. ↑ Grandjean, Martin (2018). Les réseaux de la coopération intellectuelle. La Société des Nations comme actrice des échanges scientifiques et culturels dans l'entre-deux-guerres [The Networks of Intellectual Cooperation. The League of Nations as an Actor of the Scientific and Cultural Exchanges in the Inter-War Period]. Lausanne: Université de Lausanne. Archived from the original on 12 September 2018. Retrieved 5 April 2019. (English summary بایگانی‌شده در ۲۲ مارس ۲۰۱۹ توسط Wayback Machine).
  5. ↑ "List of UNESCO members and associates". UNESCO. Archived from the original on 11 March 2019. Retrieved 11 March 2019.
  6. ↑ "UNESCO • General Conference; 34th; Medium-term Strategy, 2008–2013; 2007" (PDF). Archived from the original (PDF) on 28 July 2011. Retrieved 8 August 2011.
  7. ↑ "UNDG Members". United Nations Development Group. Archived from the original on 11 May 2011. Retrieved 8 August 2010.
  8. ↑ Plenary Meetings, Records of the Second Assembly, Geneva: League of Nations, 5 September – 5 October 1921
  9. ↑ A Chronology of UNESCO: 1945–1987 (PDF), UNESDOC database, Paris, December 1987, LAD.85/WS/4 Rev, archived from the original (PDF) on 2 February 2011, retrieved 13 December 2010, The International Committee on Intellectual Cooperation (ICIC) was created on 4 January 1922, as a consultative organ composed of individuals elected based on their personal qualifications. The International Institute for Intellectual Cooperation (IIIC) was then created in Paris on 9 August 1925, to act as the executing agency for the ICIC.
  10. ↑ UNESCO 1987.
  11. ↑ Varga, Susan (2006). Edinburgh Old Town (Images of Scotland). The History Press Ltd. ISBN 978-0-7524-4083-5.
  12. ↑ "Fostering Freedom of Expression". UNESCO. 2013-01-30. Archived from the original on 10 December 2019. Retrieved 2016-12-19.
  13. ↑ "International Programme for the Development of Communication (IPDC) | United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization". www.unesco.org. Archived from the original on 18 June 2017. Retrieved 2016-12-19.
  14. ↑ "Safety of Journalists". UNESCO. 2013-05-22. Archived from the original on 20 January 2020. Retrieved 2016-12-19.
  15. ↑ "UN Plan of Action | United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization". www.unesco.org. Archived from the original on 11 August 2017. Retrieved 2016-12-19.
  16. ↑ "Building Knowledge Societies". UNESCO. 2013-06-18. Archived from the original on 16 January 2020. Retrieved 2016-12-19.
  17. ↑ "Memory of the World | United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization". www.unesco.org. Archived from the original on 10 July 2017. Retrieved 2016-12-19.
  18. ↑ "Information for All Programme (IFAP) | United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization". www.unesco.org. Archived from the original on 10 September 2017. Retrieved 2016-12-19.
  19. ↑ "Internet Universality | United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization". www.unesco.org. Archived from the original on 28 July 2017. Retrieved 2016-12-19.
  20. ↑ "World Trends in Freedom of Expression and Media Development | United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization". www.unesco.org. Archived from the original on 26 August 2017. Retrieved 2016-12-19.
  21. ↑ "UNESCO Series on Internet Freedom | United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization". www.unesco.org. Archived from the original on 21 August 2017. Retrieved 2016-12-19.
  22. ↑ "Media Development Indicators (MDIs) | United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization". www.unesco.org. Archived from the original on 12 June 2017. Retrieved 2016-12-19.
  23. ↑ "Promouvoir l'éducation à la santé chez les jeunes du campement informel de Kibera à Nairobi | Organisation des Nations Unies pour l'éducation, la science et la culture". unesco.org (به فرانسوی). Archived from the original on 20 August 2017. Retrieved 2017-08-18.
  24. ↑ "Migration Institutions – Home". Migrationmuseums.org. Archived from the original on 5 March 2007. Retrieved 23 April 2010.
  25. ↑ "Education | EDUCATION –". UNESCO. Archived from the original on 6 October 2009. Retrieved 23 April 2010.
  26. ↑ "Official support for GoUNESCO from UNESCO New Delhi". GoUNESCO - Make Heritage Fun! (به انگلیسی). 2014-03-24. Archived from the original on 15 August 2019. Retrieved 2019-08-15.
  27. ↑ "Tangible Cultural Heritage - United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization". www.unesco.org. Archived from the original on 19 March 2018. Retrieved 18 March 2018.
  28. ↑ Centre, UNESCO World Heritage. "UNESCO World Heritage Centre - Document - Discovered artifacts under preservation, Archaeological Site, 18 Hoang Dieu street". whc.unesco.org. Archived from the original on 3 November 2019. Retrieved 26 December 2019.
  29. ↑ "Archives". The UNESCO Courier. United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization. 2017-04-20. Archived from the original on 14 November 2018. Retrieved 14 November 2018.
  30. ↑ "Science and Technology Education" (PDF). UNESCO. 1998. Archived from the original (PDF) on 13 August 2016. Retrieved 23 June 2016.
  31. ↑ "Quoted on UNESCO official site". Ngo-db.unesco.org. Archived from the original on 25 June 2012. Retrieved 1 July 2012.
  32. ↑ UNESCO Executive Board Document 185 EX/38 بایگانی‌شده در ۲ فوریه ۲۰۱۱ توسط Wayback Machine, Paris, 10 September 2010
  33. ↑ International Days | United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization بایگانی‌شده در ۱۰ نوامبر ۲۰۱۲ توسط Wayback Machine. UNESCO. Retrieved 12 July 2013.
  34. ↑ "International Day to End Impunity for Crimes against Journalists". UNESCO. Archived from the original on 30 October 2017. Retrieved 2016-12-19.

پیوند به بیرون

[ویرایش]
برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=یونسکو&oldid=40391731»