Liste Swadesh de l'arménien — Wikipédia

Cette page présente la « liste Swadesh » de l'arménien, composée de 207 mots[1] en français et en arménien, accompagnée de leur translittération et d'une colonne « prononciation » utilisant l'alphabet phonétique international.

Développée par le linguiste Morris Swadesh comme outil d'étude de l'évolution des langues, elle correspond à un vocabulaire de base censé se retrouver dans toutes les langues. Il en existe diverses versions, notamment :

  • une version complète de 207 mots, dont certains ne se retrouvent pas dans tous les environnements (elle contient par exemple serpent et neige),
  • une version réduite de 100 mots.

Il ne faut pas considérer cette liste de mots comme un lexique élémentaire permettant de communiquer avec les locuteurs de la langue considérée. Son seul but est de fournir une ouverture sur la langue, en en présentant des bases lexicales et si possible phonétiques.

français Arménien
հայերեն (hayeren)
Norme ISO 9985 (Romanisation de l'arménien) prononciation
API
1 je ես es jɛs
2 tu, vous (formel) դու du du
3 il նա na
4 nous մենք menkʿ mɛŋkʰ
5 vous (pluriel) դուք dukʿ dukʰ
6 ils նրանք nrankʿ nəˈɾɑŋkʰ
7 ceci, celui-ci այս ays ɑjs
8 cela, celui-là այն ayn ɑjn
9 ici այստեղ aysteł ɑjsˈtɛʁ
10 այնտեղ aynteł ɑjnˈtɛʁ
11 qui ով ov ɔv
12 quoi ինչ inčʿ int͡ʃʰ
13 որտեղ, ուր orteł, ur vɔɾˈtɛʁ,
14 quand երբ erb jɛɾpʰ
15 comment ինչպես inčʿpes int͡ʃʰˈpɛs
16 ne ... pas ոչ, չ- očʿ, čʿ- vɔt͡ʃʰ, t͡ʃʰ
17 tout բոլոր bolor bɔˈlɔɾ
18 beaucoup շատ šat ʃɑt
19 quelques որոշ oroš vɔˈɾɔʃ
20 peu քիչ kʿičʿ kʰit͡ʃʰ
21 autre այլ, ուրիշ ayl, uriš ɑjl, uˈɾiʃ
22 un մեկ mek mɛk
23 deux երկու erku jɛɾˈku
24 trois երեք erekʿ jɛˈɾɛkʰ
25 quatre չորս čʿors t͡ʃʰɔɾs
26 cinq հինգ hing hinɡ
27 grand մեծ mec mɛt͡s
28 long երկար erkar jɛɾˈkɑɾ
29 large լայն layn lɑjn
30 épais հաստ hast hɑst
31 lourd ծանր canr ˈt͡sɑnəɾ
32 petit փոքր pʿokʿr ˈpʰɔkʰəɾ
33 court կարճ karč kɑɾt͡ʃ
34 étroit նեղ neł nɛʁ
35 mince բարակ barak bɑˈɾɑk
36 femme կին kin kin
37 homme (mâle adulte) տղամարդ tłamard təʁɑˈmɑɾtʰ
38 homme (être humain) մարդ mard mɑɾtʰ
39 enfant երեխա erexa jɛɾɛˈχɑ
40 femme (épouse) կին kin kin
41 mari ամուսին amusin ɑmuˈsin
42 mère մայր mayr majɾ
43 père հայր hayr hɑjɾ
44 animal կենդանի kendani kɛntʰɑˈni
45 poisson ձուկ juk d͡zuk
46 oiseau թռչուն tʿṙčʿun tʰərˈt͡ʃʰun
47 chien շուն šun ʃun
48 pou ոջիլ oǰil vɔˈt͡ʃʰil
49 serpent օձ ōj ɔt͡sʰ
50 ver ճիճու čiču t͡ʃiˈt͡ʃu
51 arbre ծառ caṙ t͡sɑr
52 forêt անտառ antaṙ ɑnˈtɑr
53 bâton փայտ pʿayt pʰɑjt
54 fruit պտուղ ptuł pəˈtuʁ
55 graine սերմ serm seɾm
56 feuille (d'un végétal) տերեւ terew tɛˈɾɛv
57 racine արմատ armat ɑɾˈmɑt
58 écorce կեղեւ kełew kɛˈʁɛv
59 fleur ծաղիկ całik t͡sɑˈʁik
60 herbe խոտ xot χɔt
61 corde պարան paran pɑˈɾɑn
62 peau մաշկ, կաշի mašk, kaši mɑʃk, kɑˈʃi
63 viande միս mis mis
64 sang արյուն aryun ɑɾˈjun
65 os ոսկոր oskor vɔsˈkɔɾ
66 graisse ճարպ čarp t͡ʃɑɾp
67 œuf ձու ju d͡zu
68 corne եղջյուր, պոզ ełǰyur, poz jɛʁd͡ʒˈjuɾ, pɔz
69 queue (d'un animal) պոչ počʿ pɔt͡ʃʰ
70 plume (d'un oiseau) փետուր pʿetur pʰɛˈtuɾ
71 cheveux մազ maz mɑz
72 tête գլուխ glux ɡəˈluχ
73 oreille ականջ akanǰ ɑˈkɑnd͡ʒ
74 œil աչք ačʿkʿ ɑt͡ʃʰkʰ
75 nez քիթ kʿitʿ kʰitʰ
76 bouche բերան beran bɛˈɾɑn
77 dent ատամ atam ɑˈtɑm
78 langue (organe) լեզու lezu lɛˈzu
79 ongle եղունգ ełung jɛˈʁunɡ
80 pied ոտք otkʿ vɔtkʰ
81 jambe ոտք otkʿ vɔtkʰ
82 genou ծունկ cunk t͡sunk
83 main ձեռք jerkʿ d͡zɛrkʰ
84 aile թեւ tʿew tʰɛv
85 ventre փոր pʿor pʰɔɾ
86 entrailles, intestins փորոտիք, աղիք pʿorotikʿ, ałikʿ pʰɔɾɔˈtikʰ, ɑˈʁikʰ
87 cou վիզ viz viz
88 dos մեջք meǰkʿ met͡ʃʰkʰ
89 poitrine կուրծք kurckʿ kuɾt͡skʰ
90 cœur (organe) սիրտ sirt siɾt
91 foie լյարդ lyard ljɑrtʰ
92 boire խմել xmel χəˈmɛl
93 manger ուտել utel uˈtɛl
94 mordre կծել kcel kəˈt͡sɛl
95 sucer ծծել ccel t͡səˈt͡sɛl
96 cracher թքել tʿkʿel tʰəˈkʰɛl
97 vomir հետ տալ, փսխել het tal, pʿsxel hɛt tɑl, pʰəsˈχɛl
98 souffler փչել pʿčʿel pʰəˈt͡ʃʰɛl
99 respirer շնչել šnčʿel ʃənˈt͡ʃʰɛl
100 rire ծիծաղել cicałel t͡sit͡sɑˈʁɛl
101 voir տեսնել tesnel tɛsˈnɛl
102 entendre լսել lsel ləˈsɛl
103 savoir իմանալ, գիտեմ imanal, gitem imɑˈnɑl, ɡiˈtɛm
104 penser մտածել mtacel mətɑˈt͡sɛl
105 sentir (odorat) հոտ, առնել hot aṙnel hɔt ɑrˈnɛl
106 craindre վախենալ vaxenal vɑχɛˈnɑl
107 dormir քնել kʿnel kʰəˈnɛl
108 vivre ապրել aprel ɑpˈɾɛl
109 mourir մեռնել meṙnel mɛrˈnɛl
110 tuer սպանել spanel əspɑˈnɛl (la /ə/ est souvent omis à l'oral mais subsiste à l'écrit)
111 se battre կռվել kṙvel kərˈvɛl
112 chasser (le gibier) որսալ orsal vɔɾˈsɑl
113 frapper խփել, հարվածել xpʿel, harvacel χəˈpʰɛl, hɑɾvɑˈt͡sɛl
114 couper կտրել ktrel kətˈɾɛl
115 fendre բաժանել bažanel bɑʒɑˈnɛl
116 poignarder խոցել xocʿel χɔˈt͡sʰɛl
117 gratter քերծել, քորել kʿercel, kʿorel kʰɛɾˈt͡sɛl, kʰɔˈɾɛl
118 creuser փորել pʿorel pʰɔˈɾɛl
119 nager լողալ lołal lɔˈʁɑl
120 voler (dans l'air) թռչել tʿṙčʿel tʰərˈt͡ʃʰɛl
121 marcher քայլել kʿaylel kʰɑjˈlɛl
122 venir գալ gal ɡɑl
123 s'étendre, être étendu պառկել paṙkel pɑrˈkɛl
124 s'asseoir, être assis նստել nstel nəsˈtɛl
125 se lever, se tenir debout կանգնել kangnel kɑnɡˈnɛl
126 tourner (intransitif) շրջվել šrǰvel ʃəɾd͡ʒˈvɛl
127 tomber ընկնել ənknel əŋkˈnɛl
128 donner տալ tal tɑl
129 tenir պահել, բռնել pahel, bṙnel pɑˈhɛl, bərˈnɛl
130 serrer, presser սեղմել sełmel sɛʁˈmɛl (colloquially sɛχˈmɛl)
131 frotter շփել špʿel ʃəˈpʰɛl
132 laver լվալ lval ləˈvɑl
133 essuyer սրբել srbel səɾˈpʰɛl
134 tirer ձգել, քաշել jgel, kʿašel d͡zəˈkʰɛl, kʰɑˈʃɛl
135 pousser հրել, բրթել hrel, brdel həˈɾɛl, bəɾˈtʰɛl
136 jeter, lancer նետել netel nɛˈtɛl
137 lier կապել kapel kɑˈpɛl
138 coudre կարել karel kɑˈɾɛl
139 compter հաշվել hašvel hɑʃˈvɛl
140 dire ասել asel ɑˈsɛl
141 chanter երգել ergel jɛɾˈkʰɛl
142 jouer (s'amuser) խաղալ xałal χɑˈʁɑl
143 flotter լողալ lołal lɔˈʁɑl
144 couler (liquide) հոսել hosel hɔˈsɛl
145 geler սառչել saṙčʿel sɑrˈt͡ʃʰɛl
146 gonfler (intransitif) ուռել uṙel uˈrɛl
147 soleil արեւ arew ɑˈɾɛv
148 lune լուսին lusin luˈsin
149 étoile աստղ astł ˈɑstəʁ
150 eau ջուր ǰur d͡ʒuɾ
151 pluie անձրեւ anjrew ɑnd͡zˈɾɛv
152 rivière գետ get ɡɛt
153 lac լիճ lič lit͡ʃ
154 mer ծով cov t͡sɔv
155 sel աղ ɑʁ
156 pierre քար kʿar kʰɑɾ
157 sable ավազ avaz ɑˈvɑz
158 poussière փոշի pʿoši pʰɔˈʃi
159 terre (sol) հող hoł hɔʁ
160 nuage ամպ amp ɑmp
161 brouillard մառախուղ, մշուշ maṙaxuł, mšuš mɑrɑˈχuʁ, məˈʃuʃ
162 ciel երկինք erkinkʿ jɛɾˈkiŋkʰ
163 vent քամի kʿami kʰɑˈmi
164 neige ձյուն jyun d͡zjun
165 glace սառույց saṙuycʿ sɑˈrujt͡sʰ
166 fumée ծուխ cux t͡suχ
167 feu հուր, կրակ hur, krak huɾ, kəˈɾɑk
168 cendre մոխիր moxir mɔˈχiɾ
169 brûler (intransitif) վառվել, wikt:այրվելայրվել vaṙvel, ayrvel vɑrˈvel, ɑjɾˈvɛl
170 route ճամփա, ճանապարհ čampʿa, čanaparh t͡ʃɑmˈpʰɑ, t͡ʃɑnɑˈpɑɾ
171 montagne լեռ, սար leṙ, sar lɛr, sɑɾ
172 rouge կարմիր karmir kɑɾˈmiɾ
173 vert կանաչ kanačʿ kɑˈnɑt͡ʃʰ
174 jaune դեղին dełin dɛˈʁin
175 blanc սպիտակ spitak əspiˈtɑk (prothetic /ə/ often omitted orally but prescribed)
176 noir սեւ sew sɛv
177 nuit գիշեր gišer ɡiˈʃɛɾ
178 jour օր ōr ɔɾ
179 an, année տարի tari tɑˈɾi
180 chaud (température) տաք takʿ tɑkʰ
181 froid (température) ցուրտ cʿurt t͡sʰuɾt
182 plein լիքը likʿə ˈlikʰə
183 nouveau նոր nor nɔɾ
184 vieux հին hin hin
185 bon լավ lav lɑv
186 mauvais վատ vat vɑt
187 pourri փտած pʿtac pʰəˈtɑt͡s
188 sale կեղտոտ kełtot kɛχˈtɔt
189 droit (rectiligne) ուղիղ ułił uˈʁiʁ
190 rond կլոր klor kəˈlɔɾ
191 tranchant սուր sur suɾ
192 émoussé բութ butʿ butʰ
193 lisse հարթ hartʿ hɑɾtʰ
194 mouillé, humide թաց tʿacʿ tʰɑt͡sʰ
195 sec չոր čʿor t͡ʃʰɔɾ
196 juste, correct ճիշտ čišt t͡ʃiʃt
197 près մոտ mot mɔt
198 loin հեռու heṙu hɛˈru
199 droite աջ ɑt͡ʃʰ
200 gauche ձախ jax d͡zɑχ
201 à -ում, -ին -um, -in um, in
202 dans -ում, մեջ -um, meǰ um, mɛt͡ʃʰ
203 avec (ensemble) հետ het hɛt
204 et եւ, ու ew, u jɛv, u
205 si (condition) եթե etʿe jɛˈtʰɛ
206 parce que որովհետեւ orovhetew vɔɾɔfhɛˈtɛv
207 nom անուն anun ɑˈnun

Orthographe

[modifier | modifier le code]

Lorsque les mots ont des formes multiples (conjugaison des verbes, accords en genre ou en nombre, déclinaisons), l'orthographe retenue est la suivante :

Pour les cas particuliers (pas d'infinitif, nom féminin, nom toujours au pluriel par exemple), c'est la forme la plus simple qui est utilisée.

Références

[modifier | modifier le code]
  1. (en) « The Indo-European wordlists », sur cs.rice.edu (consulté le ).

Bibliographie

[modifier | modifier le code]
  • Les langages de l'humanité (Michel Malherbe), Robert Laffont, Paris 1995 - (ISBN 2-221-05947-6)

Articles connexes

[modifier | modifier le code]

Liens externes

[modifier | modifier le code]