Liste Swadesh de l'arménien — Wikipédia
Cette page présente la « liste Swadesh » de l'arménien, composée de 207 mots[1] en français et en arménien, accompagnée de leur translittération et d'une colonne « prononciation » utilisant l'alphabet phonétique international.
Développée par le linguiste Morris Swadesh comme outil d'étude de l'évolution des langues, elle correspond à un vocabulaire de base censé se retrouver dans toutes les langues. Il en existe diverses versions, notamment :
- une version complète de 207 mots, dont certains ne se retrouvent pas dans tous les environnements (elle contient par exemple serpent et neige),
- une version réduite de 100 mots.
Il ne faut pas considérer cette liste de mots comme un lexique élémentaire permettant de communiquer avec les locuteurs de la langue considérée. Son seul but est de fournir une ouverture sur la langue, en en présentant des bases lexicales et si possible phonétiques.
Liste
[modifier | modifier le code]n° | français | Arménien հայերեն (hayeren) | Norme ISO 9985 (Romanisation de l'arménien) | prononciation API |
---|---|---|---|---|
1 | je | ես | es | jɛs |
2 | tu, vous (formel) | դու | du | du |
3 | il | նա | na | nɑ |
4 | nous | մենք | menkʿ | mɛŋkʰ |
5 | vous (pluriel) | դուք | dukʿ | dukʰ |
6 | ils | նրանք | nrankʿ | nəˈɾɑŋkʰ |
7 | ceci, celui-ci | այս | ays | ɑjs |
8 | cela, celui-là | այն | ayn | ɑjn |
9 | ici | այստեղ | aysteł | ɑjsˈtɛʁ |
10 | là | այնտեղ | aynteł | ɑjnˈtɛʁ |
11 | qui | ով | ov | ɔv |
12 | quoi | ինչ | inčʿ | int͡ʃʰ |
13 | où | որտեղ, ուր | orteł, ur | vɔɾˈtɛʁ, uɾ |
14 | quand | երբ | erb | jɛɾpʰ |
15 | comment | ինչպես | inčʿpes | int͡ʃʰˈpɛs |
16 | ne ... pas | ոչ, չ- | očʿ, čʿ- | vɔt͡ʃʰ, t͡ʃʰ |
17 | tout | բոլոր | bolor | bɔˈlɔɾ |
18 | beaucoup | շատ | šat | ʃɑt |
19 | quelques | որոշ | oroš | vɔˈɾɔʃ |
20 | peu | քիչ | kʿičʿ | kʰit͡ʃʰ |
21 | autre | այլ, ուրիշ | ayl, uriš | ɑjl, uˈɾiʃ |
22 | un | մեկ | mek | mɛk |
23 | deux | երկու | erku | jɛɾˈku |
24 | trois | երեք | erekʿ | jɛˈɾɛkʰ |
25 | quatre | չորս | čʿors | t͡ʃʰɔɾs |
26 | cinq | հինգ | hing | hinɡ |
27 | grand | մեծ | mec | mɛt͡s |
28 | long | երկար | erkar | jɛɾˈkɑɾ |
29 | large | լայն | layn | lɑjn |
30 | épais | հաստ | hast | hɑst |
31 | lourd | ծանր | canr | ˈt͡sɑnəɾ |
32 | petit | փոքր | pʿokʿr | ˈpʰɔkʰəɾ |
33 | court | կարճ | karč | kɑɾt͡ʃ |
34 | étroit | նեղ | neł | nɛʁ |
35 | mince | բարակ | barak | bɑˈɾɑk |
36 | femme | կին | kin | kin |
37 | homme (mâle adulte) | տղամարդ | tłamard | təʁɑˈmɑɾtʰ |
38 | homme (être humain) | մարդ | mard | mɑɾtʰ |
39 | enfant | երեխա | erexa | jɛɾɛˈχɑ |
40 | femme (épouse) | կին | kin | kin |
41 | mari | ամուսին | amusin | ɑmuˈsin |
42 | mère | մայր | mayr | majɾ |
43 | père | հայր | hayr | hɑjɾ |
44 | animal | կենդանի | kendani | kɛntʰɑˈni |
45 | poisson | ձուկ | juk | d͡zuk |
46 | oiseau | թռչուն | tʿṙčʿun | tʰərˈt͡ʃʰun |
47 | chien | շուն | šun | ʃun |
48 | pou | ոջիլ | oǰil | vɔˈt͡ʃʰil |
49 | serpent | օձ | ōj | ɔt͡sʰ |
50 | ver | ճիճու | čiču | t͡ʃiˈt͡ʃu |
51 | arbre | ծառ | caṙ | t͡sɑr |
52 | forêt | անտառ | antaṙ | ɑnˈtɑr |
53 | bâton | փայտ | pʿayt | pʰɑjt |
54 | fruit | պտուղ | ptuł | pəˈtuʁ |
55 | graine | սերմ | serm | seɾm |
56 | feuille (d'un végétal) | տերեւ | terew | tɛˈɾɛv |
57 | racine | արմատ | armat | ɑɾˈmɑt |
58 | écorce | կեղեւ | kełew | kɛˈʁɛv |
59 | fleur | ծաղիկ | całik | t͡sɑˈʁik |
60 | herbe | խոտ | xot | χɔt |
61 | corde | պարան | paran | pɑˈɾɑn |
62 | peau | մաշկ, կաշի | mašk, kaši | mɑʃk, kɑˈʃi |
63 | viande | միս | mis | mis |
64 | sang | արյուն | aryun | ɑɾˈjun |
65 | os | ոսկոր | oskor | vɔsˈkɔɾ |
66 | graisse | ճարպ | čarp | t͡ʃɑɾp |
67 | œuf | ձու | ju | d͡zu |
68 | corne | եղջյուր, պոզ | ełǰyur, poz | jɛʁd͡ʒˈjuɾ, pɔz |
69 | queue (d'un animal) | պոչ | počʿ | pɔt͡ʃʰ |
70 | plume (d'un oiseau) | փետուր | pʿetur | pʰɛˈtuɾ |
71 | cheveux | մազ | maz | mɑz |
72 | tête | գլուխ | glux | ɡəˈluχ |
73 | oreille | ականջ | akanǰ | ɑˈkɑnd͡ʒ |
74 | œil | աչք | ačʿkʿ | ɑt͡ʃʰkʰ |
75 | nez | քիթ | kʿitʿ | kʰitʰ |
76 | bouche | բերան | beran | bɛˈɾɑn |
77 | dent | ատամ | atam | ɑˈtɑm |
78 | langue (organe) | լեզու | lezu | lɛˈzu |
79 | ongle | եղունգ | ełung | jɛˈʁunɡ |
80 | pied | ոտք | otkʿ | vɔtkʰ |
81 | jambe | ոտք | otkʿ | vɔtkʰ |
82 | genou | ծունկ | cunk | t͡sunk |
83 | main | ձեռք | jerkʿ | d͡zɛrkʰ |
84 | aile | թեւ | tʿew | tʰɛv |
85 | ventre | փոր | pʿor | pʰɔɾ |
86 | entrailles, intestins | փորոտիք, աղիք | pʿorotikʿ, ałikʿ | pʰɔɾɔˈtikʰ, ɑˈʁikʰ |
87 | cou | վիզ | viz | viz |
88 | dos | մեջք | meǰkʿ | met͡ʃʰkʰ |
89 | poitrine | կուրծք | kurckʿ | kuɾt͡skʰ |
90 | cœur (organe) | սիրտ | sirt | siɾt |
91 | foie | լյարդ | lyard | ljɑrtʰ |
92 | boire | խմել | xmel | χəˈmɛl |
93 | manger | ուտել | utel | uˈtɛl |
94 | mordre | կծել | kcel | kəˈt͡sɛl |
95 | sucer | ծծել | ccel | t͡səˈt͡sɛl |
96 | cracher | թքել | tʿkʿel | tʰəˈkʰɛl |
97 | vomir | հետ տալ, փսխել | het tal, pʿsxel | hɛt tɑl, pʰəsˈχɛl |
98 | souffler | փչել | pʿčʿel | pʰəˈt͡ʃʰɛl |
99 | respirer | շնչել | šnčʿel | ʃənˈt͡ʃʰɛl |
100 | rire | ծիծաղել | cicałel | t͡sit͡sɑˈʁɛl |
101 | voir | տեսնել | tesnel | tɛsˈnɛl |
102 | entendre | լսել | lsel | ləˈsɛl |
103 | savoir | իմանալ, գիտեմ | imanal, gitem | imɑˈnɑl, ɡiˈtɛm |
104 | penser | մտածել | mtacel | mətɑˈt͡sɛl |
105 | sentir (odorat) | հոտ, առնել | hot aṙnel | hɔt ɑrˈnɛl |
106 | craindre | վախենալ | vaxenal | vɑχɛˈnɑl |
107 | dormir | քնել | kʿnel | kʰəˈnɛl |
108 | vivre | ապրել | aprel | ɑpˈɾɛl |
109 | mourir | մեռնել | meṙnel | mɛrˈnɛl |
110 | tuer | սպանել | spanel | əspɑˈnɛl (la /ə/ est souvent omis à l'oral mais subsiste à l'écrit) |
111 | se battre | կռվել | kṙvel | kərˈvɛl |
112 | chasser (le gibier) | որսալ | orsal | vɔɾˈsɑl |
113 | frapper | խփել, հարվածել | xpʿel, harvacel | χəˈpʰɛl, hɑɾvɑˈt͡sɛl |
114 | couper | կտրել | ktrel | kətˈɾɛl |
115 | fendre | բաժանել | bažanel | bɑʒɑˈnɛl |
116 | poignarder | խոցել | xocʿel | χɔˈt͡sʰɛl |
117 | gratter | քերծել, քորել | kʿercel, kʿorel | kʰɛɾˈt͡sɛl, kʰɔˈɾɛl |
118 | creuser | փորել | pʿorel | pʰɔˈɾɛl |
119 | nager | լողալ | lołal | lɔˈʁɑl |
120 | voler (dans l'air) | թռչել | tʿṙčʿel | tʰərˈt͡ʃʰɛl |
121 | marcher | քայլել | kʿaylel | kʰɑjˈlɛl |
122 | venir | գալ | gal | ɡɑl |
123 | s'étendre, être étendu | պառկել | paṙkel | pɑrˈkɛl |
124 | s'asseoir, être assis | նստել | nstel | nəsˈtɛl |
125 | se lever, se tenir debout | կանգնել | kangnel | kɑnɡˈnɛl |
126 | tourner (intransitif) | շրջվել | šrǰvel | ʃəɾd͡ʒˈvɛl |
127 | tomber | ընկնել | ənknel | əŋkˈnɛl |
128 | donner | տալ | tal | tɑl |
129 | tenir | պահել, բռնել | pahel, bṙnel | pɑˈhɛl, bərˈnɛl |
130 | serrer, presser | սեղմել | sełmel | sɛʁˈmɛl (colloquially sɛχˈmɛl) |
131 | frotter | շփել | špʿel | ʃəˈpʰɛl |
132 | laver | լվալ | lval | ləˈvɑl |
133 | essuyer | սրբել | srbel | səɾˈpʰɛl |
134 | tirer | ձգել, քաշել | jgel, kʿašel | d͡zəˈkʰɛl, kʰɑˈʃɛl |
135 | pousser | հրել, բրթել | hrel, brdel | həˈɾɛl, bəɾˈtʰɛl |
136 | jeter, lancer | նետել | netel | nɛˈtɛl |
137 | lier | կապել | kapel | kɑˈpɛl |
138 | coudre | կարել | karel | kɑˈɾɛl |
139 | compter | հաշվել | hašvel | hɑʃˈvɛl |
140 | dire | ասել | asel | ɑˈsɛl |
141 | chanter | երգել | ergel | jɛɾˈkʰɛl |
142 | jouer (s'amuser) | խաղալ | xałal | χɑˈʁɑl |
143 | flotter | լողալ | lołal | lɔˈʁɑl |
144 | couler (liquide) | հոսել | hosel | hɔˈsɛl |
145 | geler | սառչել | saṙčʿel | sɑrˈt͡ʃʰɛl |
146 | gonfler (intransitif) | ուռել | uṙel | uˈrɛl |
147 | soleil | արեւ | arew | ɑˈɾɛv |
148 | lune | լուսին | lusin | luˈsin |
149 | étoile | աստղ | astł | ˈɑstəʁ |
150 | eau | ջուր | ǰur | d͡ʒuɾ |
151 | pluie | անձրեւ | anjrew | ɑnd͡zˈɾɛv |
152 | rivière | գետ | get | ɡɛt |
153 | lac | լիճ | lič | lit͡ʃ |
154 | mer | ծով | cov | t͡sɔv |
155 | sel | աղ | ał | ɑʁ |
156 | pierre | քար | kʿar | kʰɑɾ |
157 | sable | ավազ | avaz | ɑˈvɑz |
158 | poussière | փոշի | pʿoši | pʰɔˈʃi |
159 | terre (sol) | հող | hoł | hɔʁ |
160 | nuage | ամպ | amp | ɑmp |
161 | brouillard | մառախուղ, մշուշ | maṙaxuł, mšuš | mɑrɑˈχuʁ, məˈʃuʃ |
162 | ciel | երկինք | erkinkʿ | jɛɾˈkiŋkʰ |
163 | vent | քամի | kʿami | kʰɑˈmi |
164 | neige | ձյուն | jyun | d͡zjun |
165 | glace | սառույց | saṙuycʿ | sɑˈrujt͡sʰ |
166 | fumée | ծուխ | cux | t͡suχ |
167 | feu | հուր, կրակ | hur, krak | huɾ, kəˈɾɑk |
168 | cendre | մոխիր | moxir | mɔˈχiɾ |
169 | brûler (intransitif) | վառվել, wikt:այրվելայրվել | vaṙvel, ayrvel | vɑrˈvel, ɑjɾˈvɛl |
170 | route | ճամփա, ճանապարհ | čampʿa, čanaparh | t͡ʃɑmˈpʰɑ, t͡ʃɑnɑˈpɑɾ |
171 | montagne | լեռ, սար | leṙ, sar | lɛr, sɑɾ |
172 | rouge | կարմիր | karmir | kɑɾˈmiɾ |
173 | vert | կանաչ | kanačʿ | kɑˈnɑt͡ʃʰ |
174 | jaune | դեղին | dełin | dɛˈʁin |
175 | blanc | սպիտակ | spitak | əspiˈtɑk (prothetic /ə/ often omitted orally but prescribed) |
176 | noir | սեւ | sew | sɛv |
177 | nuit | գիշեր | gišer | ɡiˈʃɛɾ |
178 | jour | օր | ōr | ɔɾ |
179 | an, année | տարի | tari | tɑˈɾi |
180 | chaud (température) | տաք | takʿ | tɑkʰ |
181 | froid (température) | ցուրտ | cʿurt | t͡sʰuɾt |
182 | plein | լիքը | likʿə | ˈlikʰə |
183 | nouveau | նոր | nor | nɔɾ |
184 | vieux | հին | hin | hin |
185 | bon | լավ | lav | lɑv |
186 | mauvais | վատ | vat | vɑt |
187 | pourri | փտած | pʿtac | pʰəˈtɑt͡s |
188 | sale | կեղտոտ | kełtot | kɛχˈtɔt |
189 | droit (rectiligne) | ուղիղ | ułił | uˈʁiʁ |
190 | rond | կլոր | klor | kəˈlɔɾ |
191 | tranchant | սուր | sur | suɾ |
192 | émoussé | բութ | butʿ | butʰ |
193 | lisse | հարթ | hartʿ | hɑɾtʰ |
194 | mouillé, humide | թաց | tʿacʿ | tʰɑt͡sʰ |
195 | sec | չոր | čʿor | t͡ʃʰɔɾ |
196 | juste, correct | ճիշտ | čišt | t͡ʃiʃt |
197 | près | մոտ | mot | mɔt |
198 | loin | հեռու | heṙu | hɛˈru |
199 | droite | աջ | aǰ | ɑt͡ʃʰ |
200 | gauche | ձախ | jax | d͡zɑχ |
201 | à | -ում, -ին | -um, -in | um, in |
202 | dans | -ում, մեջ | -um, meǰ | um, mɛt͡ʃʰ |
203 | avec (ensemble) | հետ | het | hɛt |
204 | et | եւ, ու | ew, u | jɛv, u |
205 | si (condition) | եթե | etʿe | jɛˈtʰɛ |
206 | parce que | որովհետեւ | orovhetew | vɔɾɔfhɛˈtɛv |
207 | nom | անուն | anun | ɑˈnun |
Orthographe
[modifier | modifier le code]Lorsque les mots ont des formes multiples (conjugaison des verbes, accords en genre ou en nombre, déclinaisons), l'orthographe retenue est la suivante :
Pour les cas particuliers (pas d'infinitif, nom féminin, nom toujours au pluriel par exemple), c'est la forme la plus simple qui est utilisée.
Références
[modifier | modifier le code]- (en) « The Indo-European wordlists », sur cs.rice.edu (consulté le ).
Voir aussi
[modifier | modifier le code]Bibliographie
[modifier | modifier le code]- Les langages de l'humanité (Michel Malherbe), Robert Laffont, Paris 1995 - (ISBN 2-221-05947-6)