Boxmeer (gemeente)

Boxmeer
Voormalige gemeente in Nederland Vlag van Nederland
Situering
Land Nederland
Provincie Vlag Noord-Brabant Noord-Brabant
Coördinaten 51°38'53"NB, 5°56'38"OL
Algemeen
Hoofdplaats Boxmeer
Belangrijke verkeersaders   Maaslijn
Religie (2010-2015[1]) 64,3% rooms-katholiek
27,7% geen gezindte
3,4% protestant
3,0% overige gezindte
1,6% moslim
Overig
Postcode(s) 5440, 5441, 5447, 5820-5836
Netnummer(s) 0478, 0485
CBS-code 0756
CBS-wijkindeling zie wijken en buurten
Voormalige gemeente - 2021
Opgegaan in Land van Cuijk
Website www.boxmeer.nl
Detailkaart
Kaart van Boxmeer
Portaal  Portaalicoon   Nederland
Topografische gemeentekaart van Boxmeer, juni 2019
Boxmeer in 1865

Boxmeer (uitspraak) (Kleverlands: Boksmèr) was een gemeente in het oosten van de Nederlandse provincie Noord-Brabant. De hoofdplaats was Boxmeer. De gemeente Boxmeer hield met ingang van 1 januari 2022 op te bestaan en fuseerde per die datum met de voormalige gemeenten Cuijk, Mill en Sint Hubert, Grave en Sint Anthonis tot een nieuwe gemeente Land van Cuijk.

De plaatsnaam kent in het lokale dialect een andere uitspraak (uitspraak).

De kern van de gemeente vormt vanouds de vrije heerlijkheid Boxmeer. Zij bleef onafhankelijk van het Land van Cuijk, een onderdeel van het hertogdom Brabant. Toen Noord-Brabant Staats werd, werd Boxmeer een enclave waar het katholicisme vrij beleefd kon worden. Het bezit van Boxmeer ging over op de heren van den Bergh en op die van Hohenzollern-Sigmaringen.

In 1794 werd Boxmeer door revolutionair Frankrijk ingenomen. Pas in 1800 kwam het bij de Bataafse Republiek. Het dorp Sint Anthonis werd losgemaakt. In de loop van de tijd slokte de gemeente Boxmeer echter weer dorpen op: Sambeek en Beugen (in 1942), Rijkevoort, Oeffelt en Vortum-Mullem (in 1994) en de fusiegemeente Vierlingsbeek (in 1998).

De gemeente ligt aan de Maas en grenst aan de gemeenten (met de klok mee) Cuijk, Gennep, Bergen, Venray en Sint Anthonis. In 1998 ontstond de gemeente uit een fusie van gemeente Boxmeer en Vierlingsbeek. Vlak bij Boxmeer ligt in de uiterwaarden van de Maas het natuurgebied de Maasheggen.

Beugen, Boxmeer (gemeentehuis), Groeningen, Holthees, Maashees, Oeffelt, Overloon, Rijkevoort, Sambeek, Vierlingsbeek en Vortum-Mullem.

Aantal inwoners per woonkern op 1 januari 2023:

Woonplaats (BAG) Inwoners 2023[2]
Beugen 1.930
Boxmeer 12.545
Groeningen 515
Holthees 560
Maashees 910
Oeffelt 2.380
Overloon 4.080
Rijkevoort 1.695
Sambeek 1.855
Vierlingsbeek 2.575
Vortum-Mullem 785

Boxmeer werd op 1 januari 1994 samengevoegd met Oeffelt, Rijkevoort en Vortum-Mullem en op 1 januari 1998 met Vierlingsbeek. Samenstelling van de Boxmeerse gemeenteraad van 1982 tot en met 2021:

Gemeenteraadszetels
Partij 1982 1986 1990 1994 1998 2002 2006 2010 2014 2018
CDA 5 5 5 5 3 3 4 6 5 6
SP - - - 2 3 4 6 4 5 5
Progressieve Combinatie - - - - 1 1 1 2 3 2
VVD 1 1 1 1 1 1 1 2 1 1
Lokale Onafhankelijke FraktieA* - - - - - - - - 4A 4A
Dorpslijst Oeffelt - - - 1 2 2 2 2
Politiek Beugen - - 2 2 2 2 1 1
Belangengroep Rijkevoort - - - 1 1 1 1 1
Liberaal Land van Cuijk - - - - - - - - - (2)**
Vijf Dorpen Belang1 / Vijf Dorpen Belang/Lijst OverloonC - - - - 11 21 21 3C 3C 3C (1)**
Lijst Overloon1 - - - - 21 21 21
Lijst-Sambeek1 / BurgerBelangen '862 11 22 22 22 22 22 12 - - -
Sociaal Liberaal Zakelijk - - - - - 1 - - - -
Politiek Sambeek Vortum Mullem - - - - 1 - - - - -
Maaskant Fractie - - - - 2 - - - - -
PvdA 3 4 4 2 - - - - - -
Sambeeks Belang '86* - - 1 1 - - - - - -
Lijst-Van Benthum 4 3 - - - - - - - -
D66 1 - - - - - - - - -
Totaal 15 15 15 17 21 21 21 21 21 21
Opkomst 61,70% 63,45% 62,3%
  • Deed van 1986 t/m 2002 als Belang Boxmeer'86
    • Lof en Vijf Dorpen Belang/Lijst Overloon (1 raadslid) fuseerde in 2021 tot Team Lokaal
      • Liberaal Land van Cuijk ontstond door een afsplitsing van twee raadsleden van Vijf Dorpen Belang/Lijst Overloon

Raadsgriffier: K. Groenewoud-de Best, sinds 2019

Het college van B&W bestond uit:

Verkeer en vervoer

[bewerken | brontekst bewerken]

De belangrijke verkeersaders in de nabije omgeving van Boxmeer zijn de A73 en de A77.

Door de voormalige gemeente Boxmeer ligt de Maaslijn, een spoorlijn tussen Nijmegen en Venlo met de stations te Vierlingsbeek en Boxmeer.

Door de voormalige gemeente Boxmeer rijden verschillende streek-, school- en buurtbussen van de vervoersbedrijven Arriva en Hermes.

In het nabijgelegen Duitse Weeze is de dichtstbijzijnde internationale luchthaven.

Partnersteden

[bewerken | brontekst bewerken]

Aangrenzende gemeenten

[bewerken | brontekst bewerken]
   Aangrenzende gemeenten   
 Cuijk              Gennep (L) 
           
 Sint Anthonis   Bergen (L) 
           
        Venray (L)        

In de gemeente zijn er een aantal rijksmonumenten, gemeentelijke monumenten en oorlogsmonumenten, zie:

Kunst in de openbare ruimte

[bewerken | brontekst bewerken]

In de gemeente zijn diverse beelden, sculpturen en objecten geplaatst in de openbare ruimte, zie:

Overige bezienswaardigheden

[bewerken | brontekst bewerken]

Lijst van burgemeesters van Boxmeer

[bewerken | brontekst bewerken]
Commons heeft media­bestanden in de categorie Boxmeer.