Grote opdracht

De grote opdracht,^[1] ook wel de grote zendingsopdracht^[2] of het zendingsbevel^[3] genoemd, is in de christelijke traditie de instructie die Jezus Christus na zijn opstanding gaf aan zijn discipelen dat zij het christelijk geloof moesten verspreiden over de hele wereld. Dit gebod is de belangrijkste theologische basis voor de christelijke zending.

Er zijn vijf verschillende versies van de grote opdracht te vinden in het Nieuwe Testament: in het evangelie volgens Matteüs 28:16–20, het Evangelie volgens Marcus 16:14–18, het Evangelie volgens Lucas 24:44–49, het Evangelie volgens Johannes 20:19–23 en de Handelingen van de apostelen 1:4–8. Al deze passages bevatten woorden die Jezus na zijn opstanding heeft uitgesproken. Onderstaande vergelijking is gemaakt op basis van de Nieuwe Bijbelvertaling (2004).

Het gebod van Jezus houdt in dat de volgelingen van Jezus de opdracht hebben om te gaan, te onderwijzen en te dopen. Hoewel Jezus zich alleen tot zijn elf apostelen richtte, interpreteert de christelijke theologie het als een opdracht aan alle christenen in elke tijd en op elke plaats, vooral omdat het een vervulling lijkt te zijn van Gods verbond met Abraham in Genesis 12:3.

Sommige commentatoren^[bron?] zetten de grote opdracht af tegen de 'beperkte opdracht' in Matteüs 10:5 waarin Jezus zegt dat het evangelie alleen verkondigd mag worden aan de Joden, omdat hij is gekomen voor "de verloren schapen van Israël" (Matteüs 15:24).

Tekstcritici merken op dat het gedeelte van Marcus 16 waarin de grote opdracht wordt genoemd, niet voorkomt in twee van de oudste Griekse Bijbelse handschriften, de Codex Vaticanus en de Codex Sinaiticus. De reactie daarop is in het algemeen dat dit niet heel belangrijk is, omdat wat Jezus zegt in Marcus ook voorkomt in ten minste drie andere Nieuwtestamentische gedeeltes, en dat het gedeelte in Marcus waar discussie over is voor het grootste deel in de kerkgeschiedenis heeft behoord tot de Canon van de Schrift.

Sommigen geloven dat de grote opdracht al is vervuld. Dat baseren ze op Marcus 16:20 waar staat: "En zij gingen op weg om overal het nieuws bekend te maken" en "het evangelie dat u gehoord hebt en dat aan alle schepselen onder de hemel verkondigd is" (Kolossenzen 1:23) en "Aan hem die bij machte is u kracht te geven, in overeenstemming met het evangelie van Jezus Christus dat ik verkondig, overeenkomstig de onthulling van het geheim waarover eeuwenlang gezwegen is, maar dat nu is geopenbaard en op bevel van de eeuwige God door de geschriften van de profeten bij alle volken bekend is geworden om ze tot gehoorzaamheid en geloof te brengen" (Romeinen 16:25-26).

Omdat de diverse versies van de grote opdracht licht van elkaar verschillen, zien de geleerden behorend tot de Historische Jezus-beweging de grote opdracht als een latere redactionele toevoeging in de tekst.

Er is een chronologisch probleem om de dag van de vermeende grote opdracht vast te stellen. Volgens zowel Marcus 16:19, Lucas 24:51 als Handelingen 1:9 vond de Hemelvaart van Jezus vlak na zijn uitvaardiging van de grote opdracht plaats, maar volgens Lucas gebeurde dit dezelfde dag als zijn opstanding, volgens Marcus een paar dagen erna en volgens Handelingen veertig dagen erna.