Smalvoetbuidelmuizen
Smalvoetbuidelmuizen Fossiel voorkomen: Pleistoceen tot heden | |||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Dikstaartsmalvoetbuidelmuis (Sminthopsis crassicaudata) | |||||||||||||||
Taxonomische indeling | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
Geslacht | |||||||||||||||
Sminthopsis Thomas, 1887 | |||||||||||||||
Typesoort | |||||||||||||||
Phascogale crassicaudata Gould, 1844 | |||||||||||||||
Afbeeldingen op Wikimedia Commons | |||||||||||||||
Smalvoetbuidelmuizen op Wikispecies | |||||||||||||||
|
Smalvoetbuidelmuizen (Sminthopsis) zijn een geslacht van buidelmuizen dat voorkomt in Australië en het zuiden van Nieuw-Guinea. Dit geslacht is het nauwst verwant aan de ningaui's en iets minder nauw aan het geslacht Antechinomys. Met 19 tot 22 soorten is Sminthopsis het grootste geslacht van de buideldieren. Smalvoetbuidelmuizen worden in Australië aangeduid als "dunnarts".
Kenmerken
[bewerken | brontekst bewerken]Deze vrij kleine buidelmuizen hebben lange, smalle achtervoeten met vijf tenen. De grootste soort, S. virginiae, bereikt een gewicht van ongeveer 75 gram. Kleinere soorten als S. youngsoni worden slechts 7 cm groot en wegen 9 tot 14 gram.
Leefwijze
[bewerken | brontekst bewerken]Hun gebit is echter anders dan dat van muizen; het heeft geen brede beitels om mee te knagen, maar naaldscherpe tanden. Daarmee worden kleine ongewervelden vermalen waar de dieren van leven, zoals insecten en spinnen, en nu en dan zelfs hagedisjes. De jongen zijn bij de geboorte nauwelijks groter dan rijstkorrels, van enkele soorten is bekend dat ze door de huid kunnen ademhalen. Smalvoetbuidelmuizen leven over het algemeen in vrij droge habitats.
Onderverdeling
[bewerken | brontekst bewerken]Het geslacht is verdeeld in een aantal groepen van nauw verwante soorten; sommige van deze groepen verschillen zo van de rest van Sminthopsis dat het mogelijk is dat ze als aparte geslachten worden erkend. Deze groepen worden hieronder apart behandeld, behalve de crassicaudata- en granulipes-groepen, die slechts één soort omvatten.
griseoventer-groep
[bewerken | brontekst bewerken]Deze groep omvat drie soorten: Sminthopsis griseoventer en Sminthopsis boullangerensis uit West-Australië en Sminthopsis aitkeni van Kangaroo-eiland (Zuid-Australië). Het zijn donkere soorten met een dunne staart, die vrij dicht bij de kust leven.
macroura-groep
[bewerken | brontekst bewerken]Deze groep omvat vijf soorten (bindi, butleri, douglasi, macroura en virginiae) uit het noorden van Australië. S. virginiae komt ook op Nieuw-Guinea voor. Het zijn vrij grote Sminthopis-soorten met een staart die even lang als of iets langer dan de kop-romp is en vaak een donkere streep op het voorhoofd.
murina-groep
[bewerken | brontekst bewerken]Met zes soorten (archeri, dolichura, fuliginosus, gilberti, leucopus en murina) is dit de grootste groep. De groep komt voor langs de zuid- en oostkust van Australië en in het uiterste zuiden van Nieuw-Guinea. Deze soorten hebben een grijsachtige bovenkant en een witte onderkant (behalve S. archeri).
psammophila-groep
[bewerken | brontekst bewerken]De vier soorten (hirtipes, ooldea, psammophila en youngsoni) komen voor in de droge binnenlanden van Australië. Ze hebben een geelbruine bovenkant en een witte onderkant. Het gezicht heeft vaak een kleurpatroon, met onder andere een donkere ring om de ogen.
Soorten
[bewerken | brontekst bewerken]Het geslacht omvat in totaal de volgende soorten:
- Sminthopsis floravillensis (fossiel)
- crassicaudata-groep
- Sminthopsis crassicaudata – Dikstaartsmalvoetbuidelmuis (binnenlanden van Australië)
- granulipes-groep
- Sminthopsis granulipes (West-Australië)
- griseoventer-groep
- Sminthopsis aitkeni (Kangaroo-eiland)
- Sminthopsis boullangerensis (West-Australië)
- Sminthopsis griseoventer (West-Australië)
- macroura-groep
- Sminthopsis bindi (noorden van het Noordelijk Territorium)
- Sminthopsis butleri (Noordwest-Australië)
- Sminthopsis douglasi (Noordwest-Queensland)
- Sminthopsis froggatti (Kimberley)
- Sminthopsis macroura (binnenlanden van Australië)
- Sminthopsis stalkeri(noordelijk Australië)
- Sminthopsis virginiae (Zuid-Nieuw-Guinea en Noord-Australië)
- murina-groep
- Sminthopsis archeri (Kaap York en Zuid-Nieuw-Guinea)
- Sminthopsis dolichura (West- en Zuid-Australië)
- Sminthopsis fuliginosus (West-Australië)
- Sminthopsis gilberti (West-Australië)
- Sminthopsis leucopus (Zuidoost-Australië en Noordoost-Queensland)
- Sminthopsis murina – Gewone smalvoetbuidelmuis (Oost-Australië)
- psammophila-groep
- Sminthopsis hirtipes (binnenlanden van Australië)
- Sminthopsis ooldea (binnenlanden van Australië)
- Sminthopsis psammophila (zuidelijk Australië)
- Sminthopsis youngsoni (binnenlanden van Australië)
- Groves, C.P. 2005. Order Dasyuromorphia. Pp. 23-37 in Wilson, D.E. & Reeder, D.M. (eds.). Mammal Species of the World: a taxonomic and geographic reference. 3rd ed. Baltimore: The Johns Hopkins University Press, 2 vols., 2142 pp. ISBN 978-0-8018-8221-0
- Menkhorst, P. & Knight, F. 2001. A Field Guide to the Mammals of Australia. South Melbourne: Oxford University Press, x+269 pp. ISBN 978-0-19-550870-3