Station Antwerpen-Zuid

Station Antwerpen-Zuid
Opening 19 januari 1903
Sluiting Reizigersgebouw aan de Simon Bolivarplaats gesloopt in het najaar van 1965. Sedertdien is een nieuwe stopplaats in gebruik aan de Kolonel Silvertopstraat.
Telegrafische code FNZD
Lijn(en) 52 - 59
Reizigerstellingen[1]
  •  Weekdag
  •  Zaterdag
  •  Zondag
(2022)
2.954
658
634
Beheerder NMBS
Architectuur
Architect(en)  Jules Jacques Van Ysendyck
Aantal sporen 4
S-Net
Lijn Richting Volgend station
S 32 Roosendaal Antwerpen-Berchem
S 32 Puurs Hoboken-Polder
S 34 Dendermonde Zwijndrecht
S 34 Antwerpen-Centraal Antwerpen-Berchem
S 53 Antwerpen-Centraal Antwerpen-Berchem
S 53 Gent-Sint-Pieters Zwijndrecht
Ligging
Coördinaten 51° 12′ NB, 4° 23′ OL
Externe link  Stationsinformatie NMBS
Station Antwerpen-Zuid (Belgisch spoorwegstation)
Station Antwerpen-Zuid
Portaal  Portaalicoon   Openbaar vervoer
Naambord op een perron aan de Kolonel Silvertopstraat.
Voormalig reizigersstation Antwerpen-Zuid aan de Simon Bolivarplaats, ontworpen door architect Jules Jacques Van Ysendyck.
Voormalig goederenstation Antwerpen-Zuid aan de Ledeganckkaai. Ontworpen door architect Franz Seulen. Gesloten sinds 1988. Sedert 2004 is dit gebouw de hoofdzetel van de Bank J. Van Breda & C°.
Loketten van het voormalige goederenstation Antwerpen-Zuid, nu hoofdzetel van de Bank J. Van Breda & C°.
Interieur van de lokettenzaal van het goederenstation Antwerpen-Zuid (Beschermd monument). Balustrade met galerij kantoren, thans hoofdzetel van de Bank J. Van Breda & C°.

Station Antwerpen-Zuid is een spoorwegstation in de stad Antwerpen. Het is gelegen aan de Kolonel Silvertopstraat te Antwerpen, en vervangt het voormalige monumentale stationsgebouw dat in 1903 aan de Simon Bolivarplaats in dienst werd genomen.
Het verkeer van reizigerstreinen in de wijk Het Zuid is een onrechtstreeks gevolg van de plaatselijke ontwikkeling van het goederenverkeer per spoor en de wisselwerking met de Antwerpse haven.

Aanvankelijk kwamen op het Zuid goederentreinen toe:

Ontstaan en chronologisch verloop

[bewerken | brontekst bewerken]
  • 1874 - Ontwikkeling van goederenactiviteiten aan de kaaien op het Zuid.
  • 1878 - Opening van het eerste station met de naam "Antwerpen-Zuid".
  • 1882 - Verbinding van het goederenemplacement met de kaaien.
  • 1894 - Het toenmalige Zuidstation wordt wegens de wereldtentoonstelling via een poort door de Antwerpse Vesting met spoorlijn 52 (Antwerpen-Zuid - Puurs - Dendermonde) verbonden.
  • 1894 - Op de Simon Bolivarplaats vangt de bouw aan, van een statig reizigersstation Antwerpen-Zuid in Vlaamse neorenaissancestijl, naar de plannen van architect Jules-Jacques Van Ysendyck (1836-1901).
  • 1901 - Aan de Ledeganckkaai nummer 7 wordt een gelijknamig nieuw goederenstation in neoclassicistische stijl opgetrokken, naar de plannen van architect Franz Seulen (° 1845).
  • 19 januari 1903 - Het nieuwe reizigersstation op de Simon Bolivarplaats, wordt voltooid, kort na het overlijden van zijn architect. De ingebruikneming van het goederengebouw dateert vermoedelijk van hetzelfde jaar.
  • 1907 - De verbinding met de spoorlijn 27B (Weerde - Mechelen - Waarloos - Kontich - Wilrijk - Antwerpen-Zuid) komt tot stand.
  • 1937 - Lijn 27B wordt gesloten tussen Antwerpen-Zuid en Wilrijk. Sedertdien rijden de treinen herkomstig uit Mechelen via lijn 27B tot Hoboken en verder via lijn 52 naar Antwerpen-Zuid.
  • Najaar 1965 - Het monumentale reizigersstation aan de Simon Bolivarplaats wordt gesloopt teneinde het autoverkeer tussen de Amerikalei en de Kennedytunnel mogelijk te maken. Tijdelijke perrons voor toegang tot de reizigerstreinen worden in gebruik genomen aan de Kolonel Silvertopstraat.
  • 1970 - Ingebruikneming van de Kennedytunnel (voor spoorverkeer) die een verbinding vormt tussen de linker- en de rechteroever van de Schelde. Daardoor wordt spoorlijn 59 (Antwerpen-Linkeroever - Gent) via de halte Antwerpen-Zuid verbonden met de stations Antwerpen-Berchem en Antwerpen-Centraal. Hetzelfde geldt voor lijn 52 (Antwerpen-Zuid - Puurs).
  • Tijdens de laatste decennia van de 20ste eeuw verschuiven de goederenactiviteiten per spoor naar het noordelijk havengebied. Om die reden wordt mettertijd het statige goederenstation aan de Ledeganckkaai verlaten en het spoorwegemplacement wordt gesloten (1988).
  • 1998 - Het gebouw van het goederenstation wordt geklasseerd als beschermd monument.
  • 2004 - Het goederenstation wordt door de Bank van Breda - die er haar hoofdzetel in vestigt - gerestaureerd naar de plannen van Conix Architectenbureau.
  • 2006 - Op het terrein van het voormalige reizigersstation wordt het nieuwe Justitiepaleis in gebruik genomen.
  • Vanaf 2016 - Aanleg van een nieuwe woonwijk, genaamd "Nieuw Zuid", op de gronden van de voormalige sporenbundel (Edith Kielpad, Leon Stynenstraat ...).
  • September 2023 - start van de renovatie van het station.
Serie Treinsoort Route Bijzonderheden
IC 02 Intercity (NMBS) OostendeGent-Sint-PietersAntwerpen-ZuidAntwerpen-Centraal
IC 28 Intercity (NMBS) Antwerpen-CentraalAntwerpen-ZuidGent-Sint-PietersLichterveldeDe Panne Rijdt alleen op werkdagen.
S 32 2350 S-trein Antwerpen (NMBS) PuursAntwerpen-ZuidAntwerpen-CentraalEssen Rijdt alleen op werkdagen.
S 32 2550 S-trein Antwerpen (NMBS) PuursAntwerpen-ZuidAntwerpen-CentraalEssenRoosendaal
S 34 S-trein Antwerpen (NMBS) [ Dendermonde – ] LokerenAntwerpen-ZuidAntwerpen-Centraal Rijdt 1×/u tussen Antwerpen - Sint-Niklaas. Rijdt in de spits verder naar Dendermonde. Rijdt alleen op werkdagen.
S 53 S-trein Gent (NMBS) RonseOudenaardeGent-Sint-PietersGent-DampoortLokerenAntwerpen-ZuidAntwerpen-Centraal In het weekend wordt lijn S53 verlengd tot Antwerpen-Centraal, en vervangt daarmee lijn S34 van het Antwerpse S-netwerk.
P 7290/8290 Piekuurtrein (NMBS) Sint-NiklaasAntwerpen-ZuidAntwerpen-Centraal Rijdt alleen op werkdagen.

Reizigerstellingen

[bewerken | brontekst bewerken]

De grafiek en tabel geven het gemiddeld aantal instappende reizigers weer op een week-, zater- en zondag.[2]

Tabel: aantal instappende reizigers station Antwerpen-Zuid
Weekdag Zaterdag Zondag
1977 1 730 143 84
1978 1 785 168 125
1979 1 886 133 67
1980 1 847 112 90
1981 1 999 128 98
1982 2 137 127 65
1983 2 151 98 76
1984 1 672 66 71
1985 1 432 92 49
1986 1 412 64 43
1987 920 91 83
1988 1 126 103 73
1989 1 019 78 74
1990 954 84 59
1991 831 69 59
1992 750 83 69
1993 733 58 46
1994 759 36 42
1995 796 26 20
1996 961 35 39
1997 830 35 18
1998 1 000 33 16
1999 1 030 33 18
2000 1 160 14 33
2001 1 014 44 21
2002 1 017 35 31
2003 1 114 41 30
2004 1 274 47 18
2005 1 428 36 44
2006 1 316 45 40
2007 1 460 72 71
2008 - - -
2009 1 182 68 62
2010 - - -
2011 - - -
2012 1 646 30 -
2013 1 582 144 188
2014 1 928 131 163
2015 1 769 257 205
2016 1 918 590 516
2017 2 381 344 317
2018 2 594 475 578
2019 3 262 164 175
2020 1 852 435 409
2021 - - -
2022 2 954 658 634
2023 3 338 658 808

Bij zowel het binnenlandse als het SCIC-NRT-tarief behoren tot één tariefzone: Antwerpen-Berchem, Antwerpen-Centraal, Antwerpen-Luchtbal, Antwerpen-Noorderdokken en Antwerpen-Zuid.[3][4]

Aansluitend openbaar vervoer

[bewerken | brontekst bewerken]

Aan de huidige stopplaats Antwerpen-Zuid hebben de trams van de lijnen 4 en 10 een halte. Zij verzekeren een verbinding met Hoboken enerzijds en met het stadscentrum en Deurne-Noord anderzijds. Er is ook een stopplaats voor stadsbussen 13, 14 en 38 en streekbussen 180-181-182-183, 290-295 en 500. Deze bussen verbinden kernen ten zuiden van Antwerpen als Aartselaar, Boom, Hemiksem, Hoboken, Mechelen en Rumst met de Groenplaats (180-181-182-183), de stationsbuurt (13-14) of Berchem Station en het Sportpaleis (38).

Huidig station aan de Kolonel Silvertopstraat.

Sinds 3 juni 2017 is er vlak bij het station een overstaphalte aangelegd, waar de buslijnen 290, 295 en 500 hun eindhalte hebben. Reizigers richting stadscentrum kunnen daar overstappen op tram 4 of de buslijnen 180-181-182-183 (voor de Groenplaats) of op premetrolijnen 1 en 10 of bussen 13-14 (voor de buurt Rooseveltplaats / Centraal station).