Łotewska Akademia Nauk – Wikipedia, wolna encyklopedia

Łotewska Akademia Nauk
Latvijas Zinātņu akadēmija
ilustracja
Data założenia

1946

Państwo

 Łotwa

Położenie na mapie Łotwy
Mapa konturowa Łotwy, w centrum znajduje się punkt z opisem „Łotewska Akademia Nauk”
Ziemia56°56′36″N 24°07′19″E/56,943333 24,121944
Strona internetowa

Łotewska Akademia Nauk[1] (łot. Latvijas Zinātņu akadēmija) – instytucja naukowa skupiająca ponad 300 naukowców z Łotwy i innych krajów prowadząca badania w zakresie nauk przyrodniczych, inżynierii, nauk społecznych i humanistycznych. Została założona w 1946 roku. Siedzibą Akademii jest znany w Rydze wieżowiec Akademii Nauk Łotwy.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Próby założenia akademii nauk na Łotwie sięgają początków XIX wieku, ale Łotewska Akademia Nauk powstała dopiero od 14 lutego 1946 roku[2]. Początkowo składała się zarówno z indywidualnych członków jak i instytucji badawczych[2]. Od 14 lutego 1992 roku Łotewska Akademia Nauk (Academia Scientiarum Latviensis) funkcjonuje jako stowarzyszenie naukowców zgodnie z nowo opracowanym statutem[2]. Akademia reprezentuje Łotwę w Międzynarodowej Radzie Nauki (ICSU), w All European Academies (ALLEA), w World Federation of Scientists (WFS), w Międzynarodowej Unii Akademickiej (UAI)[2].

Członkowie

[edytuj | edytuj kod]

Zgodnie ze statutem Akademia składa się ze 100 pełnoprawnych członków, którzy nie skończyli 70 lat[2]. Zazwyczaj połowa członków LAS to profesorowie uniwersyteccy z Łotwy[2]. Od 1990 roku najwybitniejsi przedstawiciele kultury i nauki na Łotwie są wybierani honorowymi członkami Akademii[2]. Wśród zagranicznych członków znajdują się wybitni naukowcy i twórcy z 22 krajów (2005)[2].

Nagrody Łotewskiej Akademii Nauk

[edytuj | edytuj kod]

Najwyższym wyróżnieniem przyznawanym przez Akademię za wybitne osiągnięcia twórcze jest Wielki Medal[3]. Odznaczenie jest odlewane z brązu, na awersie jest herb Akademii z napisem Academia Scientiarum Latviensis, a na rewersie są grawerowane dane i data przyznania medalu[3]. Od 2013 roku w ramach współpracy z Fundacją Borisa i Ināry Teterevu każdy zwycięzca Wielkiego Medalu Łotewskiej Akademii Nauk otrzymuje nagrodę pieniężną w wysokości 10 000 euro[3].

  • Wielki medal Łotewskiej Akademii Nauk[4]
  • Nagroda młodych naukowców[5]
  • Nagroda w dziedzinie inżynierii i mechaniki F. Candera[5]
  • Nagroda Ludwiga i M. Janson[5]
  • Roczna nagroda "Grindex"[5]
  • Nagroda naukowców "Aldaris"

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Akademie nauk, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2018-05-07].
  2. a b c d e f g h The Latvian Academy of Sciences [online], ww3.lza.lv [dostęp 2018-05-06] [zarchiwizowane z adresu 2012-09-07].
  3. a b c Elmars Lange, LATVIJAS ZINĀTŅU AKADĒMIJAS LIELĀ MEDAĻA – LZA balvas [online], www.lza.lv [dostęp 2018-05-06].
  4. Elmars Lange, Nolikums par Latvijas Zinātņu akadēmijas vārdbalvu piešķiršanu – LZA balvas [online], www.lza.lv [dostęp 2018-05-06].
  5. a b c d Elmars Lange, BALVAS UN PRĒMIJAS JAUNAJIEM ZINĀTNIEKIEM – LZA balvas [online], www.lza.lv [dostęp 2018-05-06].