(951) Gaspra – Wikipedia, wolna encyklopedia

(951) Gaspra

Gaspra sfotografowana przez sondę Galileo
Odkrywca	Grigorij Nieujmin
Data odkrycia	30 lipca 1916
Numer kolejny	951
Oznaczenie tymczasowe	1916 S45
Charakterystyka orbity (J2000)
Przynależność obiektu	Pas główny rodzina Flora
Półoś wielka	2,2099 au
Mimośród	0,1733
Peryhelium	1,8255 au
Aphelium	2,8340 au
Okres obiegu wokół Słońca	3 lata 102 dni 5 godzin
Średnia prędkość	19,88 km/s
Inklinacja	4,10°
Charakterystyka fizyczna
Średnica	18,2×10,5×8,9 km
Masa	2-3×1016 kg
Średnia gęstość	~2,7 g/cm3
Okres obrotu	(7 h 5 min 30 s) h
Albedo	0,22
Jasność absolutna	11,46m
Typ spektralny	Typ S
Średnia temperatura powierzchni	śred. ~181 K max. (+8 °C) 281 K
Satelity naturalne	brak
Multimedia w Wikimedia Commons

(951) Gaspra – jedna z mniejszych planetoid z pasa głównego. Należy do rodziny Flora.

Została odkryta 30 lipca 1916 roku w Obserwatorium Simejiz na górze Koszka na Krymie przez rosyjskiego astronoma Grigorija Nieujmina. Nazwa pochodzi od ukraińskiego nadmorskiego uzdrowiska Haspra.

Orbita Gaspry jest nachylona do płaszczyzny ekliptyki pod kątem 4,1°. Na jeden obieg wokół Słońca potrzebuje 3 lat i 102 dni, krążąc w średniej odległości 2,21 au. Średnia prędkość orbitalna wynosi około 19,88 km/s.

Gaspra ma bardzo nieregularny kształt o rozmiarach 18,2 × 10,5 × 8,9 km. Jej albedo wynosi 0,22, a jasność absolutna 11,46^m. Średnia temperatura na powierzchni sięga około 181 K (maks. 8 °C). Zaliczana jest do typu S. Rotuje w okresie 7 godzin i 5 minut (0,293 dnia), oś obrotu nachylona jest do płaszczyzny ekliptyki pod kątem 72°.

Na powierzchni zalega cienka warstwa regolitu. Stwierdzono występowanie krzemianów, powszechnie występują oliwin i piroksen w proporcjach od 1:4 do 1:7^{[potrzebny przypis]}. Jest na niej wiele małych kraterów, nie zauważono jednak bardzo dużych. Przypuszcza się, że powierzchnia Gaspry jest stosunkowo młoda (20–300 mln lat)^{[potrzebny przypis]}.

29 października 1991 roku sonda kosmiczna Galileo przeleciała w odległości ok. 1600 km od Gaspry, wykonując 57 kolorowych zdjęć obejmujących około 80% powierzchni.

Regiony na powierzchni Gaspry zostały nazwane na cześć astronomów związanych z tą planetoidą.

Kratery uderzeniowe na powierzchni Gaspry noszą nazwy pochodzące od słynnych miejscowości uzdrowiskowych. Jeden z nich nazwano Krynicą od uzdrowiska w Polsce.

• Lista planetoid 1–1000
• lista ponumerowanych planetoid

• (951) Gaspra w bazie Jet Propulsion Laboratory (ang.)
• (951) Gaspra w bazie Minor Planet Center (ang.)

• Diagram orbity (951) Gaspra w bazie Jet Propulsion Laboratory (ang.)
• Gaspra. [w:] Gazetteer of Planetary Nomenclature [on-line]. IAU, USGS, NASA. [dostęp 2016-03-22]. (ang.).