Aare – Wikipedia, wolna encyklopedia

Aare
	; Aare w Bernie
Kontynent	Europa
Państwo	Szwajcaria
	Rzeka
Długość	295 km
Powierzchnia zlewni	17 779 km²
	Źródło
Miejsce	w grupie górskiej Finsteraarhorn w Alpach Berneńskich
Wysokość	1940 m n.p.m.
	Ujście
Recypient	Ren
Miejsce	koło Koblenz
Współrzędne	47°36′20″N 8°13′24″E/47,605556 8,223333
	Położenie na mapie Szwajcarii ujście
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Hasło w Wikisłowniku

Aare (niem. Aare, fr. Aar, ret. Ara) – rzeka w Szwajcarii, lewy i najdłuższy dopływ Renu na terenie Szwajcarii – 295 km (płynie w całości w jej granicach), i drugi lewy w skali całej rzeki pod względem długości po Mozeli, a jednocześnie najbardziej zasobny w wodę.

Wypływa z lodowca o tej samej nazwie w grupie górskiej Finsteraarhorn w Alpach Berneńskich. Rzeka jest skanalizowana w Interlaken, powyżej jej ujścia do jeziora Thun^[1]. Przepływa przez jeziora Brienz i Thun. Pierwotnie omijała system „Trzech jezior”, płynąc z Aarbergu wprost do Büren an der Aare. Od czasów tzw. pierwszej korekty wód Jury w latach 1868–1891 wpływa przez Kanał Hagneck do jeziora Bienne i opuszcza je Kanałem Nidau-Büren. W górnym biegu wiele wodospadów, w tym m.in. Handeck. Przepływa m.in. przez Berno, Thun, Solurę i Aarau. Uchodzi do Renu w pobliżu Koblencji, naprzeciwko Waldshut. Na rzece zbudowano liczne elektrownie wodne, w dolnym biegu jest żeglowna. W łożysku rzeki występuje piasek złotonośny. Dopływy: lewy Sarine, prawe Emme, Reuss, Limmat.

Główne miasta, leżące nad Aare: Thun, Berno, Solura, Aarau.

Podczas wojen napoleońskich, austriacki arcyksiążę Karol, chcący przejść Aar, został pobity przez wojska francuskie, pod dowództwem generałów Neya i Heudeleta de Bierre 7 sierpnia 1799.

O Aare wspomniał Juliusz Słowacki w swoim poemacie W Szwajcarii (1839), 7-8:

W szwajcarskich górach jest jedna kaskada,

gdzie Aar wody błękitnymi spada.

Przypisy

↑ KURPISZ, Britannica - edycja polska, t.1, 1997 .

Bibliografia

Encyklopedia PWN. Geografia świata: środowisko przyrodnicze, red. J. Puskarz. Wydawnictwa Naukowe PWN, Warszawa 2008.
Kopaliński W., Słownik mitów i tradycji kultury. Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1985.

[1] KURPISZ, Britannica - edycja polska, t.1, 1997 .

[1]