Adriaan Paulen – Wikipedia, wolna encyklopedia

Adriaan Paulen
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

12 października 1902
Haarlem

Data i miejsce śmierci

9 maja 1985
Eindhoven

Rodzaj działalności

działacz sportowy

3. przewodniczący IAAF
Okres urzędowania

od 1976
do 1981

Poprzednik

Lord Burghley

Następca

Primo Nebiolo

Odznaczenia
Kawaler Orderu Lwa Niderlandzkiego (Holandia) Oficer Orderu Oranje-Nassau (Holandia) Kawaler Orderu Wojskowego Wilhelma (Holandia)

Adriaan Paulen (ur. 12 października 1902 w Haarlem, zm. 9 maja 1985 w Eindhoven[1]) – holenderski działacz sportowy, przewodniczący IAAF w latach 1976-1981, w młodości lekkoatleta, trzykrotny olimpijczyk.

Kariera sportowa

[edytuj | edytuj kod]

W latach 20. z powodzeniem startował jako lekkoatleta. Specjalizował się w biegu na 400 metrów i na 800 metrów. Wystąpił na igrzyskach olimpijskich w 1920 w Antwerpii, gdzie zajął 7. miejsce w finale biegu na 800 metrów. Na igrzyskach olimpijskich w 1924 w Paryżu odpadł w półfinałach biegów na 400 metrów i na 800 metrów. Na swych trzecich igrzyskach olimpijskich w 1928 w Amsterdamie odpadł w ćwierćfinale biegu na 400 metrów i w eliminacjach biegu na 800 metrów oraz sztafety 4 × 400 metrów[1].

Na Światowych Igrzyskach Studentów w 1923 w Paryżu Paulen zwyciężył w biegu na 400 metrów i zajął 2. miejsce w biegu na 800 metrów[2].

W 1924 podczas pierwszych Bislett Games w Oslo ustanowił rekord świata w biegu na 500 metrów. Sześciokrotnie zdobywał mistrzostwo Holandii: cztery razy na 400 metrów i dwa razy na 800 metrów[1]. Był rekordzistą Holandii na 400 metrów (49,0 w lipcu 1924 w Paryżu), dwukrotnie na 800 metrów (do 1:55,1, w lipcu 1924 w Kopenhadze) i w sztafecie 4 × 400 metrów (3:30,8 1 sierpnia 1926 w Groningen)[3].

Oprócz uprawiania lekkoatletyki Paulen zajmował się również sportami motorowymi. Ośmiokrotnie uczestniczył w Rajdzie Monte Carlo; najwyżej był sklasyfikowany na 11. miejscu[1].

Działalność podczas II wojny światowej

[edytuj | edytuj kod]

Po zajęciu Holandii przez Niemcy w maju 1940 Paulen początkowo działał w ugrupowaniu Nederlandse Unie, które zamierzało prowadzić politykę współpracy z okupantem. Uczestniczył w nieudanych rozmowach o połączeniu tej organizacji z faszystowskim Nationaal Front.

Pracował jako inżynier w górnictwie. Gdy robotnicy w podległej mu fabryce wszczęli strajk, odmówił wydania listy strajkujących Niemcom, za co został początkowo skazany na śmierć, ale wkrótce zwolniony.

W 1944 przekroczył linię frontu i dołączył do wojsk alianckich. Później, po powrocie do okupowanej Holandii wspomagał aliantów podczas operacji Market Garden, za co po wojnie został odznaczony przez władze holenderskie i amerykańskie. Prowadził wówczas dziennik, który został opublikowany w 1989, cztery lata po śmierci Paulena[4].

Działalność w organizacjach sportowych

[edytuj | edytuj kod]

Od 1946 Paulen działał przy reaktywacji IAAF. W latach 1946–1964 był przewodniczącym Koninklijke Nederlandse Atletiek Unie (Holenderskiego Związku Lekkoatletyki), a od 1965 do 1970 Holenderskiego Komitetu Olimpijskiego[5].

W 1970 został pierwszym przewodniczącym European Athletic Association, a w 1976 przewodniczącym IAAF. Pełnił tę funkcję do 1981. Zmarł w 1985 po operacji złamanego biodra[6].

Odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]

Adriaan Paulen otrzymał za swoją działalność podczas II wojny światowej Order Wojskowy Wilhelma 4. klasy, a od władz amerykańskich Medal Wolności z brązową palmą. Za swe zasługi po wojnie został w 1961 Oficerem Orderu Oranje-Nassau, a w 1982 Kawalerem Orderu Lwa Niderlandzkiego.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d Adje Paulen [online], olympedia.org [dostęp 2020-06-19] (ang.).
  2. World Student Games (Pre-Universiade) [online], GBRAthletics [dostęp 2013-08-11] (ang.).
  3. Janusz Waśko, John Brant, György Csiki, Andrzej Socha: National Records Evolution 1912 – 2012. Zamość: 2013, s. 31, 37 i 205. ISBN 978-83-62033-30-0. (ang.).
  4. Paulen Diary / Dagboek Paulen (Sep 16, 1944 – Jan 5, 1945) [online] [dostęp 2020-06-19] [zarchiwizowane z adresu] (ang.).
  5. Frank van Ravensburg, Ad Paulen [online], AV Haarlem [dostęp 2013-08-11] (niderl.).
  6. Adriaan Paulen, Ex-sports Official. „Chicago Tribune”, 1985-05-12. [dostęp 2013-08-11]. (ang.).