Adriaan Paulen – Wikipedia, wolna encyklopedia
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Rodzaj działalności | działacz sportowy |
3. przewodniczący IAAF | |
Okres urzędowania | od 1976 |
Poprzednik | |
Następca | |
Odznaczenia | |
Adriaan Paulen (ur. 12 października 1902 w Haarlem, zm. 9 maja 1985 w Eindhoven[1]) – holenderski działacz sportowy, przewodniczący IAAF w latach 1976-1981, w młodości lekkoatleta, trzykrotny olimpijczyk.
Kariera sportowa
[edytuj | edytuj kod]W latach 20. z powodzeniem startował jako lekkoatleta. Specjalizował się w biegu na 400 metrów i na 800 metrów. Wystąpił na igrzyskach olimpijskich w 1920 w Antwerpii, gdzie zajął 7. miejsce w finale biegu na 800 metrów. Na igrzyskach olimpijskich w 1924 w Paryżu odpadł w półfinałach biegów na 400 metrów i na 800 metrów. Na swych trzecich igrzyskach olimpijskich w 1928 w Amsterdamie odpadł w ćwierćfinale biegu na 400 metrów i w eliminacjach biegu na 800 metrów oraz sztafety 4 × 400 metrów[1].
Na Światowych Igrzyskach Studentów w 1923 w Paryżu Paulen zwyciężył w biegu na 400 metrów i zajął 2. miejsce w biegu na 800 metrów[2].
W 1924 podczas pierwszych Bislett Games w Oslo ustanowił rekord świata w biegu na 500 metrów. Sześciokrotnie zdobywał mistrzostwo Holandii: cztery razy na 400 metrów i dwa razy na 800 metrów[1]. Był rekordzistą Holandii na 400 metrów (49,0 w lipcu 1924 w Paryżu), dwukrotnie na 800 metrów (do 1:55,1, w lipcu 1924 w Kopenhadze) i w sztafecie 4 × 400 metrów (3:30,8 1 sierpnia 1926 w Groningen)[3].
Oprócz uprawiania lekkoatletyki Paulen zajmował się również sportami motorowymi. Ośmiokrotnie uczestniczył w Rajdzie Monte Carlo; najwyżej był sklasyfikowany na 11. miejscu[1].
Działalność podczas II wojny światowej
[edytuj | edytuj kod]Po zajęciu Holandii przez Niemcy w maju 1940 Paulen początkowo działał w ugrupowaniu Nederlandse Unie, które zamierzało prowadzić politykę współpracy z okupantem. Uczestniczył w nieudanych rozmowach o połączeniu tej organizacji z faszystowskim Nationaal Front.
Pracował jako inżynier w górnictwie. Gdy robotnicy w podległej mu fabryce wszczęli strajk, odmówił wydania listy strajkujących Niemcom, za co został początkowo skazany na śmierć, ale wkrótce zwolniony.
W 1944 przekroczył linię frontu i dołączył do wojsk alianckich. Później, po powrocie do okupowanej Holandii wspomagał aliantów podczas operacji Market Garden, za co po wojnie został odznaczony przez władze holenderskie i amerykańskie. Prowadził wówczas dziennik, który został opublikowany w 1989, cztery lata po śmierci Paulena[4].
Działalność w organizacjach sportowych
[edytuj | edytuj kod]Od 1946 Paulen działał przy reaktywacji IAAF. W latach 1946–1964 był przewodniczącym Koninklijke Nederlandse Atletiek Unie (Holenderskiego Związku Lekkoatletyki), a od 1965 do 1970 Holenderskiego Komitetu Olimpijskiego[5].
W 1970 został pierwszym przewodniczącym European Athletic Association, a w 1976 przewodniczącym IAAF. Pełnił tę funkcję do 1981. Zmarł w 1985 po operacji złamanego biodra[6].
Odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]Adriaan Paulen otrzymał za swoją działalność podczas II wojny światowej Order Wojskowy Wilhelma 4. klasy, a od władz amerykańskich Medal Wolności z brązową palmą. Za swe zasługi po wojnie został w 1961 Oficerem Orderu Oranje-Nassau, a w 1982 Kawalerem Orderu Lwa Niderlandzkiego.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d Adje Paulen [online], olympedia.org [dostęp 2020-06-19] (ang.).
- ↑ World Student Games (Pre-Universiade) [online], GBRAthletics [dostęp 2013-08-11] (ang.).
- ↑ Janusz Waśko, John Brant, György Csiki, Andrzej Socha: National Records Evolution 1912 – 2012. Zamość: 2013, s. 31, 37 i 205. ISBN 978-83-62033-30-0. (ang.).
- ↑ Paulen Diary / Dagboek Paulen (Sep 16, 1944 – Jan 5, 1945) [online] [dostęp 2020-06-19] [zarchiwizowane z adresu] (ang.).
- ↑ Frank van Ravensburg , Ad Paulen [online], AV Haarlem [dostęp 2013-08-11] (niderl.).
- ↑ Adriaan Paulen, Ex-sports Official. „Chicago Tribune”, 1985-05-12. [dostęp 2013-08-11]. (ang.).