French
DeutschAleksandr Samsonow – Wikipedia, wolna encyklopedia
 Gen. Samsonow | |
 generał kawalerii | |
| Pełne imię i nazwisko | Aleksandr Wasiljewicz Samsonow |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | |
| Data i miejsce śmierci | |
| Przebieg służby | |
| Lata służby | 1877–1914 |
| Siły zbrojne | |
| Stanowiska | szef sztabu Warszawskiego Okręgu Wojskowego, rządcą w Turkmenistanie, d-ca II Armii |
| Główne wojny i bitwy | X wojna rosyjsko-turecka; |
| Odznaczenia | |
      | |
Aleksandr Wasiljewicz Samsonow (ur. 2 lutego?/14 lutego 1859, zm. 17?/30 sierpnia 1914) – generał rosyjski, dowódca wojskowy w czasie I wojny światowej.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Mając 18 lat, zaciągnął się do armii i wziął udział w wojnie rosyjsko-tureckiej 1877–1878. Po wojnie rozpoczął edukację w akademii wojskowej w Petersburgu.
Dowodził jednostką kawalerii podczas tłumienia powstania bokserów w 1900 oraz w wojnie rosyjsko-japońskiej w latach 1904–1905. Zyskał wtedy reputację energicznego i dzielnego dowódcy. Byli jednak obserwatorzy, którzy wątpili w jego umiejętności strategiczne. Po bitwie pod Mukdenem w roku 1905 oskarżył generała Paula von Rennenkampfa o zaniechanie udzielenia mu pomocy w czasie walki. Między dowódcami doszło do rękoczynów. Po wojnie rosyjsko-japońskiej w roku 1906 Samsonow został szefem sztabu Warszawskiego Okręgu Wojskowego, a później rządcą w Turkmenistanie.
Na początku I wojny światowej Samsonow został dowódcą rosyjskiej II Armii atakującej Prusy Wschodnie. Realizując zamiar połączenia z wojskami generała Rennenkampfa, wojska Samsonowa przemieszczały się powoli w stronę południowo-zachodniej części Prus Wschodnich. Brak dobrej komunikacji, a przede wszystkim niechęć obu generałów do siebie (zarzucali sobie nawzajem niekompetencję i żywili urazy jeszcze z wojny rosyjsko-japońskiej), uniemożliwiły jednak koordynację i zniweczyły ten plan.
Wojska niemieckie, dowodzone przez przybyłych do Prus Wschodnich gen. Paula von Hindenburga i gen. Ericha Ludendorffa, związały walką siły Samsonowa. W ciągu sześciu dni walk od 22 sierpnia 1914 Rosjanie odnieśli kilka sukcesów dzięki przewadze liczebnej, jednak 29 sierpnia Niemcom udało się otoczyć siły Samsonowa w bitwie pod Tannenbergiem. Generał Samsonow próbował co prawda wyrwać się z kotła, lecz powiodło się to jedynie nieznacznej części (ok. 10 tys.) pierwotnie 150-tysięcznej armii.
W trakcie odwrotu został porzucony przez własnych oficerów sztabowych w pobliżu leśniczówki Karolinka pod Wielbarkiem w nocy z 29 na 30 sierpnia 1914 roku i popełnił samobójstwo[1]. Wycofujący się dalej oficerowie usłyszeli strzał, ale nie odnaleźli zwłok. Zostały one odnalezione przez Niemców i pogrzebane pod Wielbarkiem. Niemcy upamiętnili miejsce pochówku w tym miejscu: 53°22′00″N 20°51′45″E/53,366667 20,862500. Dzięki pomocy Międzynarodowego Czerwonego Krzyża w 1915 żona generała przeprowadziła ekshumację[2][3][4]. Samsonow był odznaczony Orderem Świętego Aleksandra Newskiego, Orderem Orła Białego, Orderem Świętego Jerzego IV klasy, Orderem Świętego Włodzimierza II, III i IV klasy, Orderem Świętej Anny wszystkich czterech klas, Orderem Świętego Stanisława I, II i III klasy.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Sławomir Ambroziak, Tajemnica generała Samsonowa. Dramat w lasach Nidzicy, Wielbarka i Szczytna, Mazurskie Stowarzyszenie Regionalne, Szczytno 2021, s. 237-361
- ↑ Barbara Wertheim Tuchman, Sierpniowe salwy, Maria Janina Michejda (tłum.), Andrzej Michejda (tłum.), Franciszek Ryszka, Warszawa: Bellona, 1995, s. 373-374, ISBN 83-11-08362-2, ISBN 83-07-02440-4, OCLC 750717206.
- ↑ E. Kułakowska, "Błędy przy pomniku", w: "Kurek Mazurski", nr 33, 20.08.2014 r., s. 16-17.
- ↑ S. Ambroziak, "Powrót na Ukrainę", w: Kurek Mazurski, nr 35, 03.09.2014 r., s. 18-19.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- grwar.ru (ros.)